W Polsce powstaje autostrada z betonu niskoemisyjnego

Na budowanej autostradzie A2, odcinek VI, Siedlce Południe – Malinowiec o długości 18,7 km, po raz pierwszy w Polsce zastosowano cement o niższym o 30% śladzie węglowym, z którego powstała nawierzchnia betonowa.

Generalnym wykonawcą inwestycji jest firma Strabag. Jak poinformował Tomasz Matuszewski, dyrektor techniczny Strabag, oddział nawierzchni betonowych Strabag wywodzi się od firmy Heilit + Woerner.

– Począwszy od 1996 roku wykonaliśmy w Polsce ponad 600 km dróg o nawierzchni betonowej. To ponad połowa wszystkich dróg szybkiego ruchu, autostrad i dróg ekspresowych z nawierzchnią betonową. W tym czasie wykonaliśmy i wbudowaliśmy ponad 5 mln m³ mieszanki betonowej. Mimo iż jesteśmy producentem nawierzchni bitumicznych to stawiamy na nawierzchnie betonowe. Jest to technologia bardzo dobra, szczególnie do budowy dróg o dużym natężeniu ruchu. Nawierzchnie betonowe są trwałe i jasne, poprawiają komfort podróżowania wieczorem i w trudnych warunkach atmosferycznych– mówił.

Według dyrektora Matuszewskiego, przetarg na VI odcinek A2 Siedlce Południe – Malinowiec w formule „projektuj i buduj” firma wygrała zakładając budowę nawierzchni bitumicznej. Umowę na jego budowę podpisała z GDDKiA w kwietniu 2021 r.

– W trakcie projektowania, przy współpracy z firmą Cement Ożarów, okazało się, iż uzasadnione ekonomicznie i przyjazne środowisku będzie zastosowanie nawierzchni betonowej o obniżonej emisji CO2 – tłumaczył Matuszewski.

Mariusz Adamek, prezes zarządu Cement Ożarów przypomniał, iż firma którą kieruje jest dostawcą cementu i spoiw hydraulicznych od prawie pół wieku.

– W ostatnich dekadach zostały poczynione strategiczne inwestycje w naszej cementowni m.in. największy piec do wypału klinkieru w Europie oraz linia do produkcji cementów żużlowych. Te inwestycje pozwoliły na zmianę naszego portfolio produktowego zgodnie z wymogami rynku i w celu obniżania emisji CO₂. Na budowie tego odcinka A2 dostarczamy kompleksowo nasze produkty na każdy etap budowy: podbudowę, nawierzchnię, roboty geotechniczne. Jestem bardzo dumny, iż my jako dostawca cementu i Strabag jako wykonawca, staliśmy się pionierami nawierzchni niskoemisyjnych z betonu. Wypracowane przez nas wspólnie rozwiązanie zostało zatwierdzone przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad – mówił prezes Adamek.

Jego zdaniem zastosowanie cementu żużlowego o nazwie „Jasny” jest innowacyjnym rozwiązaniem, które pozwala znacząco obniżyć ślad węglowy, a dzieje się tak dzięki zastąpieniu części klinkieru przez żużel wielkopiecowy granulowany, który jest produktem ubocznym w procesie produkcji stali.

– To rozwiązanie doskonale wpisuje się w rozwój zrównoważony i gospodarkę obiegu zamkniętego. Zastosowanie zmielonego żużla w miejsce części klinkieru obniżyło o 30% ślad węglowy cementu, co przełożyło się na podobne obniżenie śladu węglowego mieszanki betonowej. Ten produkt to efekt dobrej współpracy międzywydziałowej w ramach Cementowni Ożarów: produkcja, jakość, dział logistyki i doradztwo techniczne. Chciałbym także podkreślić doskonałą współpracę między zespołami firmy Strabag i Cement Ożarów. To wszystko wymaga ogromnej dyscypliny, dobrego planowania, doskonałej synchronizacji i współpracy. Trzeba dwóch partnerów, którzy mają odwagę, kreatywność, są innowacyjni i otwarci w działaniu, by doprowadzić do takiego pionierskiego przedsięwzięcia – dodał prezes Mariusz Adamek.

Trwalsze drogi

Prof. Jan Deja, dyrektor wykonawczy Stowarzyszenia Producentów Cementu podkreślił wagę decyzji generalnego wykonawcy odcinka A2 – firmy Strabag, który zdecydował się na zmianę technologii z bitumicznej na betonową.

– Macie najlepszy w Europie sprzęt do układania nawierzchni betonowych i wierzę, iż wybudujecie drogę, której trwałość sięgnie 40-50 lat. Fakt, iż Strabag wspólnie z Cement Ożarów postanowili zastosować cement i beton o obniżonym o 30% śladzie węglowym, ma znaczenie. Dzisiaj bardzo poważnie myślimy o środowisku. Stowarzyszenie Producentów Cementu od kilku lat podkreśla, iż cementy o niskim śladzie węglowym są uzasadnioną alternatywą technologiczną i ekonomiczną. Naszym celem jest budowanie dróg bardziej ekologicznych. Chcemy budować nawierzchnie, które będą trwałe i bezpieczne przez wiele dekad, i będą tańsze w utrzymaniu – mówił prof. Deja.

– Wierzę, iż niedługo ruszą prace zespołów generalnej dyrekcji, co obiecuje szef GDDKiA, nad określeniem kryteriów wyboru rodzaju nawierzchni. To administracja drogowa, a nie wykonawca, powinna decydować o wyborze rodzaju nawierzchni. Tak jest w większości krajów. Wszędzie tam gdzie mamy natężenie ruchu pojazdów ciężkich powyżej 5 tysięcy na dobę, powinna być budowana nawierzchnia betonowa.

23% dróg szybkiego ruchu z nawierzchnią betonową

Według szacunkowych danych Stowarzyszenia Producentów Cementu, na koniec 2023 r. w Polsce było 1178 km dróg ekspresowych i autostrad z nawierzchnią betonową, co stanowiło 23% sieci dróg szybkiego ruchu.

Obecnie trwa budowa 91,4 km dróg ekspresowych i autostrad o nawierzchni betonowej: 4 odcinków na autostradzie A2 w woj. mazowieckim i woj. lubelskim (łącznie 62,15 km) i 2 odcinków na drodze ekspresowej S6 w woj. pomorskim (łącznie 29,25 km).

Nawierzchnie betonowe, jako trwalsze i bezpieczniejsze, budowane są również w tunelach dróg ekspresowych. W ostatnich dniach lipca 2024 r. został oddany do użytku odcinek S3 (woj. dolnośląskie) z dwoma tunelami o nawierzchni betonowej. Pod koniec roku zostanie oddana droga S52 Północna Obwodnica Krakowa, w której 2 tunelach również zbudowano nawierzchnię betonową.

Źródło: Stowarzyszenie Producentów Cementu