1 godzina temu
Dokumenty z podpisami, pieczęciami i realnymi procedurami już są przygotowane, a pierwsze samorządy przesłały plan do akceptacji. W Rządowym Centrum Bezpieczeństwa realizowane są przygotowania do ewakuacji ludności na wypadek wojny, sabotażu lub poważnej awarii. Celem jest jedno – by w chwili zagrożenia państwo mogło zareagować w ciągu godzin, nie dni.
Fot. Warszawa w Pigułce
Rządowy plan wchodzi w życie
Zgodnie z ustawą o ochronie ludności i obronie cywilnej z grudnia 2024 roku oraz rozporządzeniem Rady Ministrów, Polska wprowadza system, który ma umożliwić natychmiastową ewakuację z terenów zagrożonych. Nie chodzi już o symulacje czy teoretyczne ćwiczenia. Każdy wojewoda, burmistrz i wójt musi posiadać gotowy plan działania, zawierający listę dróg, punktów zbiórek i miejsc tymczasowego pobytu.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa uzgadnia te plany z Wojskiem Polskim i Ministerstwem Spraw Wewnętrznych. Jak informował w rozmowie z „InfoSecurity24” dyrektor RCB, Zbigniew Muszyński, celem jest przeniesienie doświadczeń z Ukrainy na polskie warunki – „tak, by decyzje zapadały w godzinach, nie w dniach”.
Gdzie trafią ewakuowani
W każdym województwie powstają punkty przyjęć i obiekty gotowe na przyjęcie ludności. To szkoły, internaty, hale sportowe, ośrodki wypoczynkowe i budynki samorządowe. Część z nich ma już przydzielone numery ewidencyjne i zapasy podstawowych środków – żywności, wody i leków.
Osoby ewakuowane mają być przewożone zorganizowanym transportem. W pierwszej kolejności wykorzystane zostaną autobusy, pociągi i pojazdy samorządowe. W razie potrzeby – wojsko. Trasy będą planowane tak, by ominąć główne drogi wojskowe i rejony potencjalnego zagrożenia.
Alarm przez SMS i radio
Nowe przepisy przewidują wielowarstwowy system informowania ludności. O ewakuacji mają powiadamiać komunikaty Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, wysyłane w formie SMS-ów do osób znajdujących się na danym terenie. Równolegle pojawią się ostrzeżenia w radiu, telewizji i serwisach internetowych administracji.
W komunikacie znajdą się dokładne instrukcje: dokąd się kierować, co zabrać i w jakim czasie należy opuścić miejsce zamieszkania. Rząd zapewnia, iż treść wiadomości ma być maksymalnie prosta, by nie powodować paniki ani nieporozumień.
Jak chronione będzie mienie
W planach ewakuacji uwzględniono nie tylko ludzi, ale też dobra materialne i kulturowe. Lokalne samorządy mają obowiązek opracować szczegółowe procedury zabezpieczania zabytków i archiwów. Najcenniejsze z nich – jak potwierdzają zapisy w dokumentach Ministerstwa Kultury – będą ewakuowane do specjalnych magazynów.
Rozporządzenie dotyczy również zwierząt gospodarskich i domowych. W sytuacji kryzysowej mają one być przewożone w wyznaczone miejsca, z zachowaniem bezpieczeństwa i nadzoru weterynaryjnego.
Kto podejmie decyzję o ewakuacji
Zgodnie z ustawą o ochronie ludności, decyzję o rozpoczęciu ewakuacji wydaje wojewoda – po konsultacji z ministrem spraw wewnętrznych i szefem Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. To on koordynuje pracę służb, samorządów i transportu.
Na poziomie centralnym nad całością czuwa minister spraw wewnętrznych i administracji, pełniący funkcję szefa obrony cywilnej kraju. Jego zadaniem jest także uruchomienie pomocy międzynarodowej, jeżeli krajowe zasoby okażą się niewystarczające.
RCB pełni rolę centrum dowodzenia – analizuje dane, prognozy i przekazuje decyzje w trybie natychmiastowym.
Kto będzie ewakuowany w pierwszej kolejności
W pierwszej kolejności ewakuowane będą osoby wymagające szczególnej opieki – dzieci, osoby z niepełnosprawnościami, pacjenci szpitali, pensjonariusze domów opieki, kobiety w ciąży i seniorzy. Każda gmina musi mieć zaktualizowaną listę osób potrzebujących wsparcia oraz plan transportu specjalistycznego.
Celem jest uniknięcie spontanicznych ucieczek i paniki, które mogłyby sparaliżować drogi. Władze planują, by ewakuacja przebiegała w sposób zorganizowany i kontrolowany – według kolejności, rejonami, z zachowaniem porządku i bezpieczeństwa.
Co powinien wiedzieć każdy obywatel
RCB przypomina, iż każdy mieszkaniec Polski powinien znać podstawowe zasady postępowania w razie ewakuacji. Najważniejsze to zachować spokój, zabrać niezbędne dokumenty, wodę, jedzenie i leki na 72 godziny. Państwo zapewni transport, schronienie i pomoc medyczną, ale przygotowanie do opuszczenia domu to odpowiedzialność obywatela.
Wkrótce ma ruszyć ogólnopolska kampania informacyjna z praktycznymi poradami. Urzędnicy chcą, by ludzie wiedzieli, iż ewakuacja to nie tylko scenariusz wojenny, ale także procedura na wypadek katastrofy przemysłowej, powodzi czy awarii energetycznej.
Państwo szykuje się na każdą ewentualność
Wszystkie te działania mają jeden cel – przygotować administrację i obywateli na sytuację, w której każda minuta będzie miała znaczenie. Polska buduje system, który pozwoli zareagować natychmiast, niezależnie od przyczyny zagrożenia.
Jak podkreślają eksperci RCB, sprawny plan ewakuacji to nie objaw paniki, ale odpowiedzialności. W dobie niepewności geopolitycznej i rosnących zagrożeń technicznych państwo nie może liczyć na improwizację.
Tagi: ewakuacja, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, kryzys, bezpieczeństwo, obrona cywilna, Alert RCB, wojewoda, MSWiA
