Nieoczekiwany sojusznik lasów i klimatu. Wilki pomogły w USA, teraz skorzystać chcą też Szkoci

1 miesiąc temu

Jedno z ostatnich badań wskazuje, iż ponowne wprowadzenie wilków do górskich lasów Szkocji mogłoby pomóc zarówno w regeneracji drzewostanu, jak i w zmagazynowaniu w nich dwutlenku węgla. Badacze uważają, iż ten wielki eksperyment ekologiczny może okazać się spektakularnym sukcesem.

Wilk szary to ssak z rodziny psowatych. Jest to najważniejszy drapieżnik w klimacie umiarkowanym półkuli północnej. Wielu specjalistów, zajmujących się badaniami tych ssaków, jednoznacznie stwierdza, iż ich obecność sprzyja stabilizacji ekosystemów leśnych.

– Coraz powszechniejsze staje się przekonanie, iż kryzysów: klimatycznego i różnorodności biologicznej, nie da się opanować oddzielnie – powiedział profesor Dominick Spracklen, ekspert ds. oddziaływań biosfery i atmosfery na Uniwersytecie w Leeds oraz główny autor najnowszej publikacji naukowej, zaprezentowanej w czasopiśmie Ecological Solutions and Evidence.

Czytaj także: Spada populacja nietypowego gryzonia. Jest jednak światełko w tunelu

Udana reintrodukcja wilka szarego w Parku Narodowym Yellowstone

W USA reintrodukcja (czyli wprowadzenie rodzimego gatunku z powrotem na obszar, na którym niegdyś występował) do wielu ekosystemów zarządzanych na szczeblu krajowym zakończyła się sukcesem. Najbardziej znanym przykładem jest Park Narodowy Yellowstone. Przywrócenie tych pożytecznych drapieżników leśnych w Stanach Zjednoczonych przysłużyło się nie tylko regeneracji lasów, ale też do zmagazynowania dwutlenku węgla.

Naukowcy z Leeds po wykonaniu wielu obliczeń matematycznych doszli do wniosku, iż przywrócenie wilków w Szkocji także zakończyłoby się spektakularnym sukcesem. Zarówno w kwestii ekologicznej, jak i klimatologicznej.

– Reintrodukcja wilków do Szkocji jest przedmiotem badań naukowych, które wskazują na możliwe korzyści ekologiczne wynikające z ponownej obecności tych dużych drapieżników. Wytępienie wilków doprowadziło do nadmiernego wzrostu populacji zwierząt kopytnych, co wpłynęło na zmiany w siedliskach. Jednak, mimo potencjalnych korzyści, ich ponowne wprowadzenie na obszarach, gdzie od dawna nie występowały, zwłaszcza na wyspie, budzi kontrowersje i może wiązać się z licznymi wyzwaniami. Dlatego najważniejsze jest przeprowadzenie szerokich konsultacji społecznych oraz opracowanie strategii minimalizujących konflikty na linii człowiek-drapieżnik – powiedziała SmogLabowi dr Katarzyna Kozyra-Zyskowska, teriolożka.

Regiony geograficzne objęte badaniami reintrodukcyjnymi

Obszary, na których zdaniem naukowców z Leeds mogłyby być reintrodukowane wilki, to przede wszystkich tereny lasów górskich.

Badacze wyróżnili obszary, które są w maksymalnie dobrym stanie pod kątem przyrodniczym, a jednocześnie człowiek nie jest na nich częstym gościem. To kolejno:

Cairngorms
South-West Highlands
Central Highlands
North-West Highlands

Wilki, jelenie i lasy. Przyrodnicze naczynia połączone

Regeneracja lasów w dużej mierze jest zależna od stopnia zagęszczenia jeleni szlachetnych (Cervus elaphus) na kilometr kwadratowy. Brytyjscy ekolodzy zauważyli, iż jest ono zbyt wysokie, dlatego lasy w Szkocji dramatycznie się. Na zatrzymanie tego zjawiska jest jeden sposób – naukowcy proponują przywrócenie wilków na tereny górskich lasów w Szkocji.

– Musimy przyjrzeć się potencjalnej roli procesów naturalnych, takich jak ponowne wprowadzenie gatunków. W taki sposób, aby odzyskać nasze zdegradowane ekosystemy, co może przynieść dodatkowe korzyści dla klimatu i odnowienia przyrody – powiedzieli w serwisie Science Alert ekolodzy z Wydziału Ziemi i Środowiska na Uniwersytecie w Leeds (Wielka Brytania).

Naukowcy piszą, iż maksymalne zagęszczenie jeleni, przy którym może nastąpić regeneracja i utworzenie lasu, zależy od:

gatunku drzewa,
rodzaju roślinności,
żyzności gleby i
rozmieszczenia roślinożerców.

Wilk szary może pomóc złagodzić zmiany klimatu

Okazuje się, iż reintrodukcja wilka szarego w górach Szkocji, może przyczynić się nie tylko do regeneracji lasów, ale też do zmagazynowania w nich dużych ilości dwutlenku węgla.

Naukowcy z Leeds obliczyli, iż wprowadzona tam na nowo populacja tego gatunku w uśrednionej liczbie 167 osobników pozwoliłaby do redukcji populacji jelenia szlachetnego poniżej czterech osobników na kilometr kwadratowy.

Ponadto badacze wyliczyli, iż w ciągu roku ponowna ekspansja lasów szkockich doprowadziłaby średnio do sekwestracji dwutlenku węgla na poziomie 1 megatony. Przy czym tylko jeden wilk, biorąc udział w selekcji jeleni, miałby wkład w zmagazynowanie aż 6080 ton CO₂.

– Duża ekspansja obszarów leśnych, ułatwiona dzięki powrotowi wilków, może przyczynić się do osiągnięcia krajowych celów klimatycznych i przynieść potencjalne korzyści ekonomiczne właścicielom gruntów oraz społecznościom – stwierdzili.

Czy Brytyjczycy są uprzedzeni do wilków?

Znane z Polski uprzedzenie do wilków stanowi jednak nie lada problem. W szczególności negatywnie nastawieni są hodowcy zwierząt gospodarskich.

– Konflikty między ludźmi a dzikimi zwierzętami, w których biorą udział drapieżniki, są częste i należy je rozwiązywać dzięki polityk publicznych uwzględniających postawy ludzi, aby reintrodukcja zakończyła się sukcesem – mówi ekolog i rolnik Lee Schofield, współautor artykułu.

Naukowcy jednak nie rezygnują i są pełni optymizmu. Uważają, iż powrót wilków do szkockich lasów przyniósłby wiele korzyści także dla ludzi.