Żerków słynie nie tylko z urokliwych pagórkowatych krajobrazów, ale również z charakterystycznej budowli górującej nad miastem. To wieża telewizyjna, która od wielu lat była nieodłącznym elementem lokalnego krajobrazu i ważnym świadectwem historii polskiej radiokomunikacji.
Po co wybudowano wieżę w Żerkowie?
Przypomnijmy - wieża w Żerkowie, znana oficjalnie jako SRL Żerków (Stacja Linii Radiowych), została wybudowana w latach 1960–1962 na wzniesieniu w okolicy cmentarza. Powstała w ramach rozbudowy ówczesnej sieci transmisyjnych linii radiowych, mających najważniejsze znaczenie dla przesyłu sygnałów telewizyjnych i telefonicznych. Była częścią strategicznej trasy łączącej Łódź z Berlinem i stanowiła jeden z istotnych punktów przekaźnikowych na tej linii. Podobne żelbetowe konstrukcje powstawały wówczas co 60–80 kilometrów, m.in. w Jemiołowie, Bolewicach, Piątkowie, Chełmcach i Zygrach.
Projekt wieży powstał w ówczesnej Czechosłowacji, a sama konstrukcja wykonana jest z żelbetu o okrągłym przekroju. Na jej szczycie zamontowano dodatkową stalową konstrukcję z antenami, co daje łącznie 72 metry wysokości. Wieża jest przykładem funkcjonalnej architektury lat 60. XX wieku. Okrągły trzon żelbetowy zapewniał dużą stabilność, natomiast osadzona na nim stalowa konstrukcja antenowa umożliwiała efektywne przesyłanie sygnałów na duże odległości. Choć pierwotnie wieża była istotnym elementem infrastruktury telekomunikacyjnej, z czasem jej rola uległa zmianie – ostatnio funkcjonowała głównie jako przekaźnik sygnałów telewizyjnych i radiowych. Właścicielem obiektu jest w tej chwili spółka Emitel.
Zobacz film i czytaj dalej ↓
Wieża telewizyjna symbolem Żerkowa
Z biegiem lat wieża stała się nie tylko technicznym obiektem, ale również symbolem Żerkowa. Ze względu na swoje położenie, zawsze – niezależnie od pogody - była widoczna z wielu kilometrów i stanowiła jeden z najbardziej rozpoznawalnych punktów miasta oraz regionu. Budowla w Żerkowie jest częścią szerszej historii polskiej infrastruktury radiowo-telewizyjnej, w której wiele starszych obiektów odgrywało kiedyś kluczową rolę w przesyle sygnału na duże odległości.
W ostatnich latach część z tych wież, szczególnie starszych konstrukcji żelbetowych, ulega stopniowej likwidacji lub przekształceniu w obiekty pełniące nowe funkcje. Przykładem jest wieża w Poznaniu-Piątkowie, która przez dekady była elementem Stacji Linii Radiowych. Starsza, betonowa konstrukcja została wyłączona z eksploatacji i planowana jest jej rozbiórka ze względu na wysokie koszty utrzymania i brak funkcji operacyjnych. W innych miejscach podobne wieże adaptuje się na punkty widokowe, centra kulturalne lub przestrzenie rekreacyjne, nadając im nowe znaczenie w społecznościach lokalnych.
Romantyczne chwile związane z wieżą w Żerkowie
O tym, jak bardzo żerkowska wieża wpisywała się w historię miasta i jego mieszkańców niech świadczy fakt, iż była świadkiem wielu wzniosłych chwil w ich życiu. Kilkanaście lat temu „Gazeta Jarocińska” opisywała romantyczne oświadczyny młodego chłopaka, który swoją wybrankę o zamiarach poinformował w niecodzienny sposób. Swego czasu istniała możliwość wejścia na taras wieży. Mężczyzna zabrał dziewczynę na wycieczkę, po czym, gdy byli już na odpowiedniej wysokości, ich oczom ukazał się wymalowany na jezdni, znajdującej się w okolicy obiektu, napis z pytaniem: Wyjdziesz za mnie? Jaka była odpowiedź – chyba nie trzeba dodawać.
Detonacje i wyburzenia wież telewizyjnych
Pod koniec ubiegłego tygodnia internet obiegły filmy i zdjęcia, rejestrujące wydarzenia z 28 i 29 października. Widać na nich, jak identyczny obiekt, co telewizyjna wieża w Żerkowie, zawala się pod wpływem wybuchu podłożonych ładunków. Do naszej redakcji dotarły sygnały od zaniepokojonych czytelników. Część z nich udostępniała filmiki, sądząc, iż chodzi o obiekt z naszego powiatu.
Tymczasem dotyczy to dwóch siostrzanych budowli – znajdującej się w Bolewicach w gminie Miedzichowo oraz w Jemiołowie w gminie Łagów. Rozbiórkę w Bolewicach zarejestrowali 28 października leśnicy. Nagranie leśników pokazuje moment, gdy wieża powoli runęła, znikając z panoramy Bolewic. To symboliczny koniec epoki i pamiątka po obiekcie, który przez lata był częścią lokalnego krajobrazu.
- Choć nie należała do nadleśnictwa, towarzyszyła nam każdego dnia - widoczna z wielu miejsc w okolicy, stanowiła punkt orientacyjny dla mieszkańców i odwiedzających - wspomina Nadleśnictwo Bolewice.
Dzień później taki sam los spotkał obiekt w Jemiołowie, w gminie Łagów. Samorząd opublikował film z tego wydarzenia na swojej stronie społecznościowej w środę 21 października.
- Betonowa wieża o wysokości 99 m zbudowana w latach 1960-1962. w tej chwili obsługiwana przez Emitel Sp. z o.o, która zdecydowała o jej wyburzeniu – brzmi opis do relacji.
Pod filmem opublikowanym przez gminę Łagów można przeczytać komentarze podobne do tych, wygłaszanych przez mieszkańców Żerkowa po przeczytaniu naszego artukułu z 12 października, w którym opisywaliśmy, iż los i naszej wieży może być niepewny.
„Koszty utrzymania wiadomo, wysokie, najłatwiej wyburzyć. Może przetarg za przysłowiową „złotówkę” z najlepszym projektem do zagospodarowania i obyłoby się bez wyburzenia. Punkt widokowy, restauracja, dla rowerzystów może coś … przy takim przetargu o najlepszy projekt może by się coś interesującego z tego zrobiło. Ale jak zwykle, po łatwiźnie i po kłopocie” – pisze internauta o obiekcie w Jemiołowie.
„Nie mogli zostawić i udostępnić zwiedzającym? Ktoś tu chyba nie pomyślał. Bardzo żałuję. Mój dziadek tam pracował” – dodaje inna osoba.
„Dużo jaskółek miało tam gniazda. Pamiętam jak uwijały się wokół wieży. Dobrze, iż to wyburzenie poza sezonem lęgowym, ale już nie będą miały wiosną dokąd wrócić...” – zauważa kolejny komentujący.
https://zwielkopolski24.pl/wiadomosci/znika-jedna-z-wielkopolskich-wiez-telewizyjnych-to-koniec-pewnej-epoki/xhGpP9NbTYnNVgp5DfJlCo z wieżą w Żerkowie?
Po takich doniesieniach nasuwa się znów pytanie: co z żerkowską wieżą? Pisaliśmy niedawno, iż gmina Żerków nie posiada oficjalnej informacji, by wieża telewizyjna/przekaźnikowa w Żerkowie miała zostać zlikwidowana lub wyłączona.
Zadaliśmy wtedy pytania drogą mailową właścicielowi obiektu – firmie Emitel. Skontaktowaliśmy się także z rzecznikiem firmy.
- Na ten moment wieża w Żerkowie nie jest na liście do wyburzenia na ten rok – powiedziała nam w rozmowie telefonicznej Agnieszka Sobucka, menedżer ds. komunikacji i PR, rzecznik prasowy firmy Emitel.
Do dziś sytuacja nie uległa zmianie. Oczywiście będziemy sprawę monitorować i informować naszych czytelników na bieżąco.
