To tu zaczęła się historia polskich stref ekonomicznych. SSE EURO-PARK Mielec świętuje 30-lecie!

Zdjęcie: Pierwsza Specjalna Strefa Ekonomiczna w Polsce świętuje jubileusz.

Idea powołania mieleckiej strefy zrodziła się w 1992 roku, w okresie głębokiego kryzysu społeczno-gospodarczego regionu. Upadające zakłady przemysłowe, bezrobocie i protesty załogi Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Mielec” stanowiły wówczas codzienność miasta. To właśnie wtedy do protestujących przybyła rządowa komisja z ministrem Wacławem Niewiarowskim, która zapowiedziała przygotowanie programu ratunkowego, w tym utworzenie w Mielcu specjalnej strefy ekonomicznej.

W kolejnych latach – od 1993 do 1995 – trwały intensywne prace nad stworzeniem ram prawnych i organizacyjnych dla tego nowego rozwiązania gospodarczego. Zespół kierowany przez Edwarda Nowaka, pełnomocnika rządu ds. restrukturyzacji WSK Mielec, przy współpracy z Agencją Rozwoju Przemysłu S.A. oraz ekspertami z irlandzkiej firmy Shannon Development, opracował założenia funkcjonowania przyszłej strefy. To właśnie Irlandczycy, mający doświadczenie w tworzeniu podobnych projektów, odegrali istotną rolę w kształtowaniu modelu mieleckiego.

Jak po latach wspomina Krzysztof Ślęzak, wieloletni dyrektor, a w tej chwili wicedyrektor SSE EURO-PARK Mielec:

„Irlandczycy ze specjalnej strefy ekonomicznej w Shannon pomagali nam stworzyć naszą strefę. Z wielką satysfakcją przyjęliśmy fakt, iż po latach to oni zwrócili się do nas, prosząc, byśmy podzielili się naszym doświadczeniem i receptą na sukces.”

Od ustawy do otwarcia – droga do sukcesu

Przełomowym momentem było przyjęcie przez Sejm 20 października 1994 roku Ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych, która stworzyła podstawy prawne do utworzenia mieleckiej strefy. W kolejnym roku zespół ds. SSE – kierowany przez Mariusza Błędowskiego (a wcześniej przez Janusza Chodorowskiego) – opracował projekt rozporządzenia o jej ustanowieniu.

5 września 1995 roku Rada Ministrów przyjęła odpowiednie rozporządzenie, a jego wykonanie powierzono Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Dokument wszedł w życie 6 października 1995 roku, natomiast trzy dni później, 9 października, odbyła się uroczystość otwarcia – wydarzenie, które na trwałe zapisało się w historii Mielca i polskiej gospodarki.

Trzy dekady rozwoju i inwestycji

Dziś, po trzydziestu latach działalności, SSE EURO-PARK MIELEC pozostaje jednym z kluczowych motorów rozwoju gospodarczego Polski Wschodniej. Strefa przyciąga zarówno krajowych, jak i zagranicznych inwestorów, tworząc tysiące miejsc pracy i generując miliardowe nakłady inwestycyjne.

Według danych z końca II kwartału 2025 roku, w mieleckiej strefie:

• udzielono 449 zezwoleń,
• działa blisko 300 przedsiębiorców,
• zatrudnionych jest ponad 50 000 pracowników,
• łączna wartość poniesionych nakładów inwestycyjnych w ramach zezwoleń to 17,7 mld zł.

Warto przypomnieć, iż od 2018 roku, w ramach programu Polska Strefa Inwestycji – będącego kontynuacją idei specjalnych stref ekonomicznych – w EUROPARK-MIELEC udzielono 232 decyzje o wsparciu. Przedsiębiorcy zadeklarowali w ich ramach poniesienie 8,2 mld zł inwestycji oraz utworzenie 4 202 nowych miejsc pracy.

Odwaga, wizja i konsekwencja

Trzydzieści lat po historycznym otwarciu mielecka strefa pozostaje symbolem skutecznej transformacji i współpracy między sektorem publicznym a prywatnym. Jej powstanie dowiodło, iż choćby w trudnych warunkach można budować przyszłość opartą na innowacyjności i inwestycjach.

Jak podkreśla obecny dyrektor SSE EURO-PARK Mielec, Wiktor Cichoń:

„Trzydzieści lat temu, w obliczu głębokiego kryzysu gospodarczego i społecznego, kilku odważnych ludzi podjęło decyzję o stworzeniu pierwszej w Polsce Specjalnej Strefy Ekonomicznej – w Mielcu. Ich determinacja odmieniła losy miasta, regionu, a z czasem wpłynęła na rozwój całej Polski. Dziś potrzebujemy podobnej odwagi i konsekwencji, aby zapewnić kolejne trzy dekady rozwoju.”

EURO-PARK MIELEC – symbol przemiany

W liczbach, faktach i ludzkich historiach widać wyraźnie, iż mielecka strefa stała się symbolem przemiany gospodarczej Polski po 1989 roku. Dzięki niej Mielec – miasto, które jeszcze na początku lat 90. zmagało się z upadkiem przemysłu lotniczego – dziś jest ośrodkiem przemysłowym, z dynamicznie rozwijającym się sektorem technologicznym, motoryzacyjnym i lotniczym.

Trzydzieści lat temu w Mielcu narodził się projekt, który nie tylko uratował lokalną gospodarkę, ale i wyznaczył kierunek rozwoju dla całego kraju. EURO-PARK MIELEC pozostaje przykładem tego, jak odwaga, wizja i konsekwentne działanie mogą przynieść długofalowe efekty – nie tylko dla regionu, ale dla całej Polski.