Dzikie koty w Polsce: Rysie i Żbiki

Polskie lasy są domem dla dwóch gatunków dzikich kotowatych: ryś euroazjatycki i żbik europejski. Te majestatyczne zwierzęta są rzadko spotykane, ale warto je poznać. W tym artykule odkryjemy ich wygląd, siedliska i przyczyny ich rzadkości.

Rysie: królowie lasów
Rysie są łatwe do rozpoznania dzięki ich charakterystycznym pędzelkom na uszach i bokobrodom. Są duże, z krótkim ogonem z czarną końcówką. Są także świetnymi skoczkami, wspinaczami i… pływakami! Dzięki obrożom telemetrycznym wiadomo, iż rysie potrafią przepłynąć Odrę, Wisłę i jeziora mazurskie. W Polsce występują dwie populacje: nizinna (bałtycka) na północnym wschodzie oraz karpacka w południowej części kraju. Rysie potrzebują dużych, naturalnych lasów, które zajmują około 130-350 km² na osobnika. Niestety, tylko 12% polskich lasów spełnia ich wymagania środowiskowe.

Żbiki: mniej znani krewni
Żbiki są mniej znani niż rysie, ale równie interesujący. Wyglądają podobnie do zwykłych kotów dachowców, ale są od nich większe i bardziej masywne. Ich gruby, puszysty ogon jest zakończony tępo, a sierść jest dłuższa i gęstsza. Pręgi na grzbiecie nie łączą się z tymi na ogonie. Żbiki można spotkać tylko w polskich Karpatach, głównie w Bieszczadach i Magurskim Parku Narodowym. Wybierają górskie lasy i kryją się w dziuplach, skałach lub opuszczonych norach.

Zagrożenia i ochrona
Obydwa gatunki są zagrożone. W Polsce żyje nie więcej niż 200 osobników każdego gatunku. Rysie są objęte ścisłą ochroną gatunkową od 1994 roku, a żbiki od 1952 roku. Żbiki figurują także na liście gatunków zagrożonych w Unii Europejskiej. Ich największym zagrożeniem jest krzyżowanie z kotami domowymi, co prowadzi do utraty czystości genetycznej. Dlatego ważne jest, aby chronić te gatunki i ich siedliska.

Dane liczbowe
* Około 200 rysi żyje w Polsce.
* Około 50 rysi zostało wypuszczonych na wolność w ramach programów reintrodukcji od 2007 roku.
* Około 200 żbików żyje w Polsce.
* Tylko 12% polskich lasów spełnia wymagania środowiskowe rysi.

Światowy Dzień Kota
Światowy Dzień Kota, który przypada na 17 lutego, jest doskonałą okazją, aby przypomnieć o tych zagrożonych gatunkach. Dzięki wiedzy i zrozumieniu możemy pomóc chronić ryś i żbik, aby one mogły przez cały czas żyć w polskich lasach.