Rakotwórcze słupy do wymiany. Plantatorzy składają wnioski

Zdjęcie: Rakotwórcze słupy do wymiany. Plantatorzy składają wnioski

Co szósty plantator chmielu z Lubelskiego złożył już wniosek o dotacje na wymianę słupów nośnych impregnowanych kreozotem na te wolne od tej rakotwórczej substancji. Dofinansowanie przyznaje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Lubelszczyzna jest zagłębiem produkcji chmielu

Kreozot to toksyczny impregnat używany do zabezpieczenia drewna. Do niedawna był powszechnie stosowany na plantacjach chmielu, a tych w województwie lubelskim jest najwięcej w Polsce.

– Nasz region to krajowe zagłębie produkcji chmielu – mówi prezes Lubelskiej Izby Rolniczej, Gustaw Jędrejek. – Chmiel jest dumą Lubelszczyzny, bo tutaj uprawia się 95% tej rośliny w całym kraju. Powiat opolski jest wiodący. Rośnie tam prawie 90% chmielu w województwie. pozostało Krasnystaw i inne powiaty, jak lubelski czy puławski.

Obecnie na wielu plantacjach chmielu stoją słupy z kroezotem, mające choćby ponad 40 lat.

Mają być wymieniane na betonowe, stalowe i kompozytowe

– To dobre konstrukcję, które sprawdzają się od wielu lat – mówi plantator chmielu Daniel Kuś. – Uprawiam chmiel na powierzchni 4 hektarów. Słupy nasycane kreozotem mają około 40-50 lat. Jeszcze mój dziadek je kupował i wstawiał. Konstrukcyjnie jest to idealna plantacja, pomimo takiego wieku. Nic się z nią nie dzieje. Słupy drewniane bardzo dobrze pracują, kiedy chmiel jest wysoki, ma dużo zielonej masy. Kiedy przychodzi deszcz i wiatr, słup jest elastyczny, drewno się poddaje i wraca do pierwotnego kształtu; nie pęka i nic się z nim nie dzieje.

Słupy nośne impregnowane kreozotem mają być wymieniane na słupy betonowe, stalowe, kompozytowe lub drewniane, ale impregnowane innymi substancjami.

Dofinansowanie z ARMiR-u

– Ten proces wspiera Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przyznając dotacje na ten cel – mówi Przemysław Podolski z ARMiR-u. – W ramach dofinansowania wypłacamy premię za wymianę słupów. Premia jest w dwóch wartościach. Pierwsza z nich wynosi 120 tys. do hektara. To wartość podstawowa dla wszystkich chmielarzy, którzy złożą wniosek. Natomiast jest też taka kwota zwiększona do 140 tys. dla osób urodzonych do końca 1982 roku, czyli dla tzw. młodych rolników.

Ponad 170 lubelskich plantatorów złożyło wniosek

Na 209 wniosków o dotacje złożonych w całym kraju, aż 179 to te złożone przez rolników z Lubelskiego. – Rozpatrzonych jest 132 wnioski, będą również rozpatrywane kolejne. Rolnicy będą mogli skorzystać z dofinansowania, bo w przeliczeniu prawdopodobnie im to się opłaci. Dzięki temu będą mogli wykorzystać te pieniądze i mieć plantację ekologiczną, spełniającą warunki, które w każdej chwili może postawić podmiot skupujący chmiel. Może być taka sytuacja, iż ci, którzy będą mieli wymienione słupy, będą mieli pierwszeństwo i będą mogli sprzedać chmiel. Miejmy nadzieję, iż za dobre pieniądze – dodaje prezes Jędrejek.

Poza dofinansowaniem na wymianę słupów plantatorzy mogą też uzyskać dotacje na odbiór transport i utylizację słupów kreozotowych. Tu nabór prowadzi Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie.

– Dotacja jest udzielana gminom, związkom między gminnym i powiatom działającym w imieniu plantatorów – mówi prezes Funduszu, Agnieszka Kruk. – Chodzi o słupy, które są użytkowane na plantacjach chmielu. Województwo lubelskie jest liderem, jeżeli chodzi o środki, które zostały na to przeznaczone, ponieważ otrzymaliśmy 14 mln zł na unieszkodliwianie słupów impregnowanych kreozotem. Natomiast cała pula środków przeznaczonych na Polskę, to było 20 mln.

Badania na temat szkodliwego wpływu kreozotu na glebę prowadzi Instytut Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach.

Kreozot to frakcja smoły węglowej, stosowana od XIX wieku do impregnacji drewna stojącego na otwartej powierzchni. Okres rozpadu szkodliwych związków zawartych w oleju kreozotowym wynosi ponad 100 lat.

MaK / opr. AKos

Fot. Iwona Burdzanowska