Benefit "500 plus" nie wpłynął negatywnie na aktywność kobiet na rynku pracy

W ostatnich siedmiu latach nie zaobserwowano negatywnego wpływu świadczenia wychowawczego na aktywność zawodową kobiet – wynika ze sprawozdania Rady Ministrów z realizacji ustawy o 500 plus w 2023 r. Najczęstszym powodem niepodejmowania pracy przez kobiety była chęć osobistej opieki nad dzieckiem.

W przedstawionej Sejmowi informacji rząd wskazał, iż analiza danych o wpływie 500 plus na rynek pracy została przeprowadzona na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności-BAEL.

W sprawozdaniu wskazano, iż przez siedem lat nie zaobserwowano negatywnego wpływu świadczenia wychowawczego na aktywność kobiet mimo kryzysów związanych z pandemią COVID-19 i wojną w Ukrainie.

Dezaktywizacji kobiet nie spowodowała także zmiana formuły 500 plus, które po 2019 r. jest przyznawane niezależnie od kryterium dochodowego, począwszy od pierwszego dziecka.

Rząd zwrócił uwagę, iż liczba kobiet w wieku 25-49 lat w gospodarstwach, którym przyznano świadczenie wychowawcze w 2023 r. wyniosła średnio 4 mln 26 tys. i w porównaniu z 2022 r. zmniejszyła się o 46 tys. osób. W 2023 r. kobiet aktywnych zawodowo (pracujących i bezrobotnych) było średnio 3 mln 321 tys., a kobiet biernych zawodowo 705 tys.

Ponadto w latach 2022-2023 wzrosła liczba pracujących kobiet z 500 plus o 3 tys., przy jednoczesnym spadku liczebności kobiet biernych zawodowo o 49 tys. osób.

Mężczyźni (25-49 lat) w gospodarstwach domowych otrzymujących świadczenie wychowawcze byli w 2023 r. bardziej aktywni na rynku pracy niż mężczyźni w tym samym wieku, którzy nie otrzymywali 500 plus. Współczynnik aktywności tych pierwszych wyniósł 96,6 proc. i był wyższy o 5,9 p. proc. w stosunku do mężczyzn nieotrzymujących świadczenia wychowawczego, a wskaźnik zatrudnienia wyniósł 95,4 proc. i był wyższy o 7,8 p. proc. w porównaniu do mężczyzn nieotrzymujących świadczenia wychowawczego.

W 2023 r. było 321 tys. kobiet (25-49 lat) biernych zawodowo, które nie chciały pracować z powodu opieki nad dziećmi lub innymi członkami rodziny wymagającymi opieki w gospodarstwach domowych. 76 proc. (244 tys.) z nich chciało osobiście sprawować opiekę na dziećmi, dla 3,7 proc. (12 tys.) usługi opiekuńcze były zbyt drogie, a dla 2,5 proc. (8 tys.) usługi opiekuńcze w okolicy zamieszkania były niedostępne.

Bierność zawodowa 17,8 proc. (57 tys.) kobiet związana z opieką nad dziećmi nie miała związku z dostępnością usług opiekuńczych.

Bierność zawodowa najczęściej była zatem decyzją kobiet, które chciały osobiście sprawować opiekę nad dziećmi, a nie wynikała z braku dostępności usług opiekuńczych czy możliwości finansowych – podkreślono w sprawozdaniu.

W populacji mężczyzn (25-49 lat) w gospodarstwach objętych programem "Rodzina 500 plus" jedynie 8 tys. było biernych zawodowo. Wśród nich 87,5 proc. chciało osobiście sprawować opiekę nad potomstwem.

Rządowy program "Rodzina 500 plus" działa od 1 kwietnia 2016 r. W jego ramach rodzinom z dziećmi na utrzymaniu przysługiwało świadczenie wychowawcze 500 zł na dziecko w wieku do ukończenia 18 lat, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę. Od 1 stycznia 2024 r. wysokość tego świadczenia wynosi 800 zł miesięcznie na dziecko.