W niedzielę w Bytomiu-Miechowicach odbyły się uroczystości związane z 80. rocznicą Tragedii Górnośląskiej. Wydarzenie rozpoczęło się od złożenia kwiatów pod pomnikiem Ofiar Tragedii Górnośląskiej, gdzie hołd ofiarom oddali przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, parlamentarzyści oraz mieszkańcy regionu. W imieniu Powiatu Tarnogórskiego uczestniczył Członek Zarządu Dariusz Szopa, który złożył kwiaty oraz wziął udział w modlitwie upamiętniającej ofiary tamtych tragicznych wydarzeń.
Ważnym punktem obchodów było również odsłonięcie tablicy pamięci w Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków w Radzionkowie. Tablica ta, poświęcona wywiezionym mieszkańcom Radzionkowa do Związku Sowieckiego, ofiarom gwałtów oraz osobom osadzonym w obozach pracy, została uroczyście odsłonięta przez Gabriela Tobora, Burmistrza Radzionkowa.
Na tablicy widnieje napis:
„Pamięci wywiezionych z Radzionkowa do łagrów w ZSRR, osadzonych w obozach pracy na Górnym Śląsku oraz ofiar gwałtów na ludności cywilnej w 1945 roku.” Uroczystości zgromadziły wielu gości, w tym parlamentarzystów, przedstawicieli władz wojewódzkich oraz mieszkańców regionu.
Obchody 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej są organizowane wspólnie przez województwa śląskie i opolskie pod honorowym patronatem Marszałka Sejmu RP i Marszałka Senatu RP.
Wydarzenia te są wyrazem pamięci o tragicznym losie tysięcy mieszkańców Górnego Śląska, którzy doświadczyli represji ze strony Armii Czerwonej oraz późniejszych władz komunistycznych.
Rok 2025 Rokiem Tragedii Górnośląskiej
W sierpniu 2024 roku radni Sejmiku Województwa Śląskiego jednogłośnie podjęli uchwałę o ustanowieniu roku 2025 Rokiem Tragedii Górnośląskiej. Kilka miesięcy później, 8 stycznia 2025 roku, Senat RP przez aklamację przyjął uchwałę w 80. rocznicę tych tragicznych wydarzeń, oddając cześć pamięci ofiar represji.
W uchwale Senatu RP czytamy: „Wszystkim, którzy stracili życie i zdrowie, oraz tym, którzy byli prześladowani za trwanie w pamięci o tych wydarzeniach”. Przypomniano również, iż w styczniu 1945 roku Armia Czerwona wkroczyła na Górny Śląsk, co zapoczątkowało okres masowych represji określanych jako Tragedia Górnośląska. Pierwszym aktem tej tragedii były zbrodnie popełniane na ludności cywilnej – masowe mordy, gwałty i tortury. Następnie rozpoczęły się masowe deportacje do obozów pracy w ZSRR, z których wielu wywiezionych nigdy nie wróciło.
Szacuje się, iż liczba deportowanych mieszkańców Górnego Śląska do Związku Radzieckiego wyniosła około 46 tysięcy. Deportacje te dotykały przede wszystkim młodych mężczyzn, ale nie oszczędzały także kobiet i starszych osób. Zatrzymania odbywały się w ramach specjalnych łapanek, organizowanych m.in. w miastach.
Oprócz deportacji, mieszkańcy Górnego Śląska doświadczyli także masowych rabunków, gwałtów i represji ze strony władz komunistycznych. Podejrzanych o „niewłaściwe” pochodzenie umieszczano w więzieniach oraz obozach pracy.
Tragedia Górnośląska na zawsze zmieniła losy wielu śląskich rodzin oraz pozostawiła niezatarte ślady w historii regionu. Rok 2025 jako Rok Tragedii Górnośląskiej to wyjątkowa okazja do uczczenia pamięci tych, którzy ucierpieli.