Zwolnienie z pracy za wybory. Kto ma prawo, a kto nie?

Czerwcowa niedziela przyniesie nie tylko polityczne rozstrzygnięcia, ale także konkretne skutki dla tysięcy zaangażowanych obywateli. W tle intensywnej kampanii wyborczej pojawia się istotna kwestia dotycząca praw pracowniczych, które w tym wyjątkowym czasie zyskują dodatkowy wymiar. Nowe regulacje prawne mogą oznaczać znaczącą zmianę dla tych, którzy zdecydują się wziąć udział w organizacji procesu wyborczego.

Fot. Warszawa w Pigułce

Dodatkowe wolne dla pracujących przy wyborach. Kto zyska, a kto nie?

Wraz z II turą wyborów prezydenckich, która odbędzie się 1 czerwca 2025 roku, niektórzy pracownicy mogą liczyć na wyjątkowe przywileje. Zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego, członkowie obwodowych i terytorialnych komisji wyborczych mają zagwarantowane zwolnienie od pracy w dniach głosowania i liczenia głosów, a także – w zależności od przebiegu prac komisji – dzień po ich zakończeniu. W praktyce oznacza to, iż część pracowników zyska choćby 3 dni wolnego, którego pracodawca nie ma prawa im odmówić.

Kiedy przysługuje zwolnienie?

Zwolnienie przysługuje z tytułu art. 154 § 4 Kodeksu wyborczego. Obejmuje ono:

1. Dzień głosowania oraz dzień liczenia głosów.
2. Dodatkowo – dzień po zakończeniu liczenia.

Jeśli więc komisje zakończą liczenie głosów jeszcze w niedzielę, pracownik ma wolne w poniedziałek. o ile jednak liczenie przeciągnie się na poniedziałek, dodatkowy dzień wolny przypada we wtorek. W sumie może to być choćby trzydniowa przerwa w pracy z zachowaniem prawa do świadczeń społecznych i pozostałych uprawnień ze stosunku pracy.

Dla kogo wolne, a kto bez przywilejów?

Wolne dni dotyczą wyłącznie pracowników zatrudnionych na podstawie stosunku pracy – czyli umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Osoby świadczące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, jak zlecenie czy umowa o dzieło, nie mają prawa do takiego zwolnienia. W ich przypadku wszystko zależy od indywidualnych ustaleń z pracodawcą lub zleceniodawcą.

Obowiązki członków komisji

Aby skorzystać z przysługującego prawa do zwolnienia, członkowie komisji muszą co najmniej na trzy dni przed planowaną nieobecnością poinformować o tym pracodawcę w formie pisemnej. Po powrocie do pracy są zobowiązani przedstawić zaświadczenie potwierdzające udział w pracach komisji.

Nowelizacja Kodeksu wyborczego wprowadza zatem realne ułatwienie dla osób zaangażowanych w proces wyborczy, ale tylko pod warunkiem, iż są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Dla tysięcy Polaków, którzy 1 czerwca będą pełnić obowiązki w komisjach, te regulacje oznaczają nie tylko społeczne zaangażowanie, ale również konkretny przywilej w postaci dodatkowych dni wolnych.