Są niedostępne choćby dla VIP-ów i polityków. Niedługo mogą być dostępne dla wszystkich. Projekt już w Sejmie

Posłowie Konfederacji doprowadzili do rozpoczęcia prac legislacyjnych nad zmianami prawnymi, które mają umożliwić obywatelom Polski legalny zakup kamizelek kuloodpornych i hełmów wojskowych. Sejm rozpoczął procedowanie nowelizacji, która może ukrócić dotychczasowe przepisy zabraniające Polakom dostępu do pasywnych środków ochrony osobistej.

Fot. Warszawa w Pigułce

Propozycja zmian w przepisach dotyczących wyposażenia wojskowego

Projekt dotyczy modyfikacji Ustawy z dnia 13 czerwca 2019 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Obecne przepisy uznawane są przez wnioskodawców za szkodliwe i nieodpowiadające współczesnym wyzwaniom bezpieczeństwa.

Według autorów projektu, dotychczasowe regulacje tworzą paradoksalną sytuację, w której elementy wyposażenia pasywnego, służące wyłącznie ochronie życia, są zarezerwowane tylko dla wojska, służb mundurowych oraz przedsiębiorców posiadających własne służby ochrony. Przeciętny obywatel nie ma natomiast możliwości legalnego nabycia takich środków ochrony.

Obecny stan prawny blokuje dostęp do sprzętu ochronnego

Konsekwencją obowiązujących przepisów jest sytuacja, w której polskie firmy produkują kamizelki kuloodporne, jednak ich legalna sprzedaż na rynku krajowym dla zwykłych obywateli jest niemożliwa. Podobnie wygląda sytuacja z hełmami wojskowymi – zgodnie z prawem, do rąk cywilów mogą trafiać jedynie egzemplarze zabytkowe i kolekcjonerskie, niepełniące swojej pierwotnej funkcji ochronnej.

Ta legislacyjna blokada jest określana przez wnioskodawców jako „systemowa patologia”, która ogranicza możliwości obywateli do zapewnienia sobie dodatkowej ochrony w sytuacjach zagrożenia.

Argumentacja za zmianami w kontekście sytuacji międzynarodowej

Głównym argumentem przytaczanym na rzecz nowelizacji jest zmieniona sytuacja geopolityczna związana z trwającą wojną na Ukrainie. Wnioskodawcy podkreślają, iż w obliczu konfliktu zbrojnego toczącego się przy polskiej granicy, zwiększenie możliwości obywateli do zapewnienia sobie ochrony jest działaniem racjonalnym i pożądanym.

Propozycja znalazła poparcie Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, które w swoim oświadczeniu wskazuje na konieczność przygotowania się obywateli na wypadek sytuacji kryzysowych. RCB podkreśla, iż „w czasie wojny i kryzysu życie staje się nieprzewidywalne, a codzienność pełna jest zagrożeń i niepewności”, zalecając m.in. przygotowanie plecaka ewakuacyjnego.

Szerszy kontekst przygotowania obywateli na sytuacje kryzysowe

Proponowane zmiany wpisują się w szerszy kontekst dyskusji o przygotowaniu polskiego społeczeństwa na sytuacje kryzysowe. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa w swoich rekomendacjach zwraca uwagę na konieczność podejmowania przez obywateli działań zwiększających ich bezpieczeństwo w przypadku zagrożeń.

W oświadczeniu RCB czytamy, iż „przygotowanie plecaka ewakuacyjnego z wyprzedzeniem zwiększa szanse na szybkie i bezpieczne działanie w przypadku ewakuacji”. Według wnioskodawców nowelizacji, możliwość legalnego nabycia kamizelek kuloodpornych i hełmów powinna stanowić element takiego przygotowania.

Dalsze losy projektu

Projekt znajduje się w tej chwili na początkowym etapie procesu legislacyjnego. Aby proponowane zmiany weszły w życie, muszą przejść całą ścieżkę legislacyjną, włącznie z głosowaniem w Sejmie i Senacie, a następnie zostać podpisane przez Prezydenta RP.

Nowelizacja może wywołać dyskusję na temat granic między zapewnieniem bezpieczeństwa obywatelom a utrzymaniem kontroli nad obrotem wyposażeniem o charakterze wojskowym. Pojawiają się również pytania o to, czy umożliwienie szerokiego dostępu do kamizelek kuloodpornych i hełmów nie doprowadzi do zwiększenia poczucia zagrożenia w społeczeństwie.