1 tydzień temu
ŚWIAT: Premier Izraela Binjamin Netanjahu nakazał natychmiastowe naloty na Strefę Gazy po tym, jak Hamas – zdaniem władz Izraela – złamał zawieszenie broni, przekazując ciało zakładnika, którego szczątki miały być wcześniej odzyskane. Izraelskie lotnictwo przeprowadziło trzy naloty, m.in. w rejonie kompleksu medycznego Al-Shifa, w których zginęły co najmniej dwie osoby, a cztery zostały ranne. Hamas tłumaczy opóźnienia w zwrocie ciał technicznymi trudnościami. Rodziny zakładników domagają się wstrzymania procesu pokojowego do czasu odzyskania wszystkich szczątków. Konflikt Izrael–Hamas trwa od października 2023 roku.
ŚWIAT: W estońskiej bazie wojskowej Reedo, niedaleko granicy z Rosją, doszło 17 października do incydentu z udziałem niezidentyfikowanych dronów. Jedna z maszyn została zestrzelona przez siły NATO przy użyciu karabinów antydronowych. Informacja o zdarzeniu została ujawniona dopiero po ponad tygodniu, a estońskie wojsko nie podało przyczyn opóźnienia ani szczegółów dotyczących pochodzenia dronów. Mimo poszukiwań nie odnaleziono ich szczątków. W regionie odnotowuje się coraz więcej prowokacji – we wrześniu rosyjskie myśliwce MiG-31 naruszyły estońską przestrzeń powietrzną nad Zatoką Fińską.
ŚWIAT: Huragan Melissa, najsilniejszy w historii Jamajki i jeden z najpotężniejszych na Atlantyku, uderzył w wyspę z wiatrem osiągającym 322 km/h. Żywioł spowodował ogromne zniszczenia — osuwiska, powalone drzewa, przerwy w dostawach prądu i zalania w Kingston. Władze apelują do mieszkańców o pozostanie w domach. Premier Andrew Holness przyznał, iż żadna infrastruktura na wyspie nie jest w stanie wytrzymać huraganu tej skali. Na Kubie ewakuowano ponad 500 tys. osób, a na Bahamach zarządzono ewakuacje w kilku regionach. Eksperci określają Melissę jako „burzę stulecia” i piąty najpotężniejszy huragan w historii Atlantyku.
POLSKA: Prokuratura złożyła do Sejmu wniosek o uchylenie immunitetu Zbigniewowi Ziobrze oraz zgodę na jego zatrzymanie i areszt w związku ze śledztwem dotyczącym Funduszu Sprawiedliwości. Byłemu ministrowi sprawiedliwości zarzuca się m.in. kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą i przywłaszczenie publicznych środków. Ziobro w nagraniu opublikowanym na YouTube nazwał zarzuty „karkołomnymi” i określił obecną władzę „przestępczą szajką”. Minister Waldemar Żurek określił sytuację jako bezprecedensową w skali Europy i podkreślił, iż wniosek prokuratury liczy 150 stron i oparty jest na licznych dowodach.
POLSKA: Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej zarekomendowało dr. hab. Karola Polejowskiego, dotychczasowego zastępcę prezesa IPN, na stanowisko nowego prezesa Instytutu po Karolu Nawrockim. Dokument rekomendacyjny wręczył przewodniczący kolegium prof. Wojciech Polak przedstawicielowi Marszałka Sejmu. Polejowski zapowiedział utrzymanie pionu śledczego w strukturach IPN, rozwój narzędzi opartych na sztucznej inteligencji w archiwach oraz nowe badania nad kolektywizacją wsi po II wojnie światowej. Zanim trafił do IPN, był wykładowcą i muzealnikiem związanym m.in. z Muzeum II Wojny Światowej i Zamkiem w Malborku.
POLSKA: Prokuratura Okręgowa w Bydgoszczy wszczęła śledztwo w sprawie kradzieży pieniędzy z kont klientów banku Santander, zlecając je Centralnemu Biuru Zwalczania Cyberprzestępczości. Atak miał charakter zorganizowany i opierał się na tzw. skimmingu – sczytywaniu danych z kart płatniczych w celu dokonywania nieuprawnionych wypłat z bankomatów, głównie w Wielkopolsce. Według ustaleń banku i śledczych poszkodowani są wyłącznie klienci Santander Bank Polska. Policja apeluje, by osoby, które zauważyły podejrzane transakcje, natychmiast zgłaszały się na policję.
POLSKA: Jarosław Kaczyński zawiesił kolejnego członka PiS w związku z aferą dotyczącą sprzedaży działki pod budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego. Tym razem decyzja objęła Jerzego Wala, byłego zastępcę dyrektora warszawskiego oddziału KOWR, który podpisał umowę sprzedaży 160-hektarowej nieruchomości w Zabłotni. Wcześniej zawieszeni zostali posłowie Robert Telus, Rafał Romanowski i były szef KOWR Waldemar Humięcki. Działka sprzedana firmie Dawtona za 23 mln zł może być dziś warta choćby 400 mln zł, co budzi podejrzenia o nieprawidłowości i nadużycie władzy.
POLSKA: Polski Instytut Ekonomiczny w raporcie przygotowanym dla ElectroMobility Poland alarmuje, iż krajowa motoryzacja jest w 75% kontrolowana przez kapitał zagraniczny, co ogranicza rozwój krajowych kompetencji i innowacji. Udział sektora w PKB i eksporcie spada, a napływ nowych inwestycji jest najniższy od 20 lat. Autorzy wskazują na potrzebę krajowych projektów przemysłowych i centrów decyzyjnych. Prezes EMP Tomasz Kędzierski podkreśla, iż planowany hub elektromobilności w Jaworznie ma wzmocnić polski potencjał technologiczny, tworząc lokalne łańcuchy wartości i uniezależniając gospodarkę od zagranicznych koncernów.
ŚLĄSKIE: Gliwice przygotowują się do rewitalizacji Ruin Teatru Victoria i stworzenia wokół nich nowej strefy kultury. Zabytkowy obiekt, w tej chwili wykorzystywany sezonowo, zostanie przebudowany w całoroczną salę widowiskową z obrotową sceną i dźwiękiem immersyjnym. Miasto planuje inwestycję wartą 152 mln zł, z czego część środków ma pochodzić z funduszy ZIT. Przetarg na pierwszy etap ruszy w grudniu 2025 roku, a prace potrwają dwa lata. Drugi etap obejmie zagospodarowanie otoczenia Ruin w ramach konkursu urbanistyczno-architektonicznego, tworząc „gliwicką strefę kultury” – nowoczesne centrum artystyczne i społeczne.
ŚLĄSKIE: Bytom i Radzionków wspólnie realizują projekt rozwoju energetyki rozproszonej o wartości ponad 41 mln zł, z czego 31,5 mln zł pochodzi z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Program obejmuje montaż instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła i magazynów energii w blisko 260 domach. Mieszkańcy otrzymają choćby 85% dofinansowania kosztów inwestycji. W Bytomiu powstanie 142 instalacje, a w Radzionkowie 119. Projekt ma zostać zrealizowany do 2026 roku i przyczyni się do ograniczenia emisji oraz obniżenia kosztów energii, wspierając lokalną transformację górniczą.
