Dwie odpowiedzi otrzymaliśmy dziś 31 października z Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu na pytanie dotyczące legalności powołania Aleksandry Krzeszewskiej na stanowisko I zastępcy prezydenta Legnicy. Pierwsza z godz. 11.04 brzmi „postępowanie nie wykazało istotnego naruszenia prawa”, ale już o godz. 14.55 stwierdzono, iż w ogóle „nie wykazało naruszenia prawa”.
Pierwsza odpowiedź – ta z godz. 11.04 – jest skierowana do Pulsu Legnicy – w związku z pytaniami i wątpliwościami, jakie przesłaliśmy rzecznikowi Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu 21 października.
Czytamy w niej:
„w sprawie powołania Aleksandry Krzeszewskiej na funkcję zastępcy prezydenta Legnicy, uprzejmie informuję, iż postępowanie nadzorcze w stosunku do zarządzenia Nr 294/PM/2024 Prezydenta Miasta Legnicy z dnia 9 maja w sprawie skrócenia stażu pracy pracownika samorządowego oraz Nr 295/PM/2024 z dnia 9 maja 2024 r. w sprawie powołania na stanowisko Zastępcy Prezydenta Miasta Legnicy nie wykazało istotnego naruszenia prawa”.
Cztery godziny po otrzymaniu odpowiedzi przyszła prośba rzecznika wojewody o korektę otrzymanego komunikatu.
– Szanowna Pani Redaktor, bardzo przepraszam, ale jeżeli to tylko możliwe poproszę o uwzględnienie korekty w przesłanym wcześniej komunikacie w pierwsze części, z góry serdecznie dziękuję – napisał Bartosz Wojciechowski i załączył nowy nagłówek tego samego pisma.
Tym razem adresatem jest już prezydent Maciej Kupaj, który pytanie o legalność powołania Krzeszewskiej zadał nadzorowi prawnemu wojewody dolnośląskiego… dziś 31 października i dziś odpowiedź otrzymał.
„W nawiązaniu do pisma z dnia 31 października 2024 r. znak OK.2121.69.2024.II informuję, iż postępowanie nadzorcze w stosunku do zarządzenia Nr 294/PM/2024 Prezydenta Miasta Legnicy z dnia 9 maja w sprawie skrócenia stażu pracy pracownika samorządowego oraz Nr 295/PM/2024 z dnia 9 maja 2024 r. w sprawie powołania na stanowisko Zastępcy Prezydenta Miasta Legnicy nie wykazało naruszenia prawa”.
Problem z odpowiedziami jest taki, iż z pierwszej wynika, iż naruszenie prawa przy powołaniu Aleksandry Krzeszewskiej jednak było, tyle, iż w opinii nadzoru wojewody „nieistotne”. W drugiej wersji natomiast stwierdza się autorytatywnie, iż naruszenia nie było. A to różnica zasadnicza!
Oczywiście ta druga wersja w formie komunikatu prasowego rozesłana została do mediów przez służby prezydenta Legnicy.
Do interpretacji przepisów prawa, przestawionej przez nadzór wojewody wrócimy. Poniżej odpowiedź rzecznika prasowego DUW na pytanie portalu Puls Legnicy:
Szanowna Pani Redaktor,
w sprawie powołania Aleksandry Krzeszewskiej na funkcję zastępcy prezydenta Legnicy, uprzejmie informuję, iż postepowanie nadzorcze w stosunku do zarządzenia Nr 294/PM/2024 Prezydenta Miasta Legnicy z dnia 9 maja w sprawie skrócenia stażu pracy pracownika samorządowego oraz
Nr 295/PM/2024 z dnia 9 maja 2024 r. w sprawie powołania na stanowisko Zastępcy Prezydenta Miasta Legnicy nie wykazało istotnego naruszenia prawa.
Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1135) zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta) jest zatrudniany na podstawie powołania.
Z kolei przepis art. 6 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych stanowi, iż pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie wyboru lub powołania może być osoba, która spełnia wymagania określone w ust. 1 oraz nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Zatem pracownik samorządowy zatrudniony na podstawie powołania (np. wiceprezydent miasta) powinien być obywatelem polskim, posiadać pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystać z pełni praw publicznych, posiadać kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku (art. 6 ust. 1 ustawy) oraz nie być skazany prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe (art. 6 ust. 2 ustawy).
Należy wskazać, iż do pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie powołania nie ma zastosowania art. 6 ust. 4 ustawy, ponieważ dotyczy on pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na kierowniczym stanowisku urzędniczym.
Przepis ten stanowi, iż pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na kierowniczym stanowisku urzędniczym może być osoba, która spełnia wymagania określone w ust. 1 i ust. 3 pkt 2 i 3 oraz dodatkowo:
1) posiada co najmniej trzyletni staż pracy lub wykonywała przez co najmniej 3 lata działalność gospodarczą o charakterze zgodnym z wymaganiami na danym stanowisku;
2) posiada wykształcenie wyższe w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym i nauce.
Minimalne wymagania kwalifikacyjne co do poziomu wykształcenia i stażu pracy osoby zajmującej stanowisko wiceprezydenta określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1960 ze zm.).
Wymagania te uwzględniają wymagania określone w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Z załącznika Nr 2 do rozporządzenia wynika, iż zastępca prezydenta miasta powinien posiadać minimum 6 letni staż pracy.
Jednocześnie § 4 tego rozporządzenia stanowi, iż pracownikowi samorządowemu może być skrócony, w uzasadnionych przypadkach, staż pracy wymagany na danym stanowisku, z wyłączeniem stanowisk, dla których wymagany staż pracy określają odrębne przepisy oraz art. 5 ust. 2 i art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy.
W przypadku stanowiska wiceprezydenta miasta ani odrębne przepisy ani art. 5 ust. 2 i art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych nie określają stażu pracy. Przepis art. 6 ust. 2 ustawy również nie zawiera ustaleń co do minimalnego stażu pracy pracowników zatrudnionych na podstawie powołania.
Z uwagi na powyższe, Wojewoda Dolnośląski stoi na stanowisku, iż w przypadku wiceprezydenta miasta możliwe jest, na podstawie §4 rozporządzenia, skrócenie wymaganego na tym stanowisku stażu pracy choćby do poziomu, w którym osoba zajmująca te stanowisko nie będzie się legitymować żadnym doświadczeniem zawodowym.
Dodatkowo, z brzmienia wskazanego wyżej § 4 rozporządzenia wynika, iż przesłanką skrócenia stażu pracy jest zaistnienie „uzasadnionego przypadku”. W § 1 zarządzenia Prezydenta Legnicy Nr 294/PM/2024 powołano się na istotny interes społeczny.
W uzasadnieniu do zarządzenia Prezydent Miasta Legnica wskazał, że: „Pani Aleksandra Krzeszewska posiada 5-letnie doświadczenie samorządowe jako Radna Rady Miejskiej w Legnicy, była najaktywniejszą radną zgłaszając wiele interpelacji w imieniu mieszkańców. Pani Krzeszewska jest osobą publiczną aktywną społecznie, działającą na rzecz mieszkańców Legnicy. Otrzymała wysokie zaufanie społeczne obywateli, co odzwierciedla ponowny wybór do Rady Miasta z jednym z najwyższych wyników.”.
W świetle powyższego uznać należy, iż wskazane okoliczności wyczerpują przesłankę „uzasadnionego przypadku”, o którym mowa w § 4 rozporządzenia.