3 godzin temu
Do 2031 roku każdy z 17 milionów odbiorców energii elektrycznej otrzyma inteligentny licznik zdalnego odczytu. Projekt warty 9 miliardów złotych już trwa, a technicy sukcesywnie chodzą po blokach i domach Polaków. Ustawa mówi jasno: trzeba ich wpuścić. Mieszkańcy muszą też zachować ostrożność wobec oszustów podszywających się pod techników.
Fot. Shutterstock
Etapowy harmonogram do 2031 roku
Wymiana przebiega według ściśle określonego harmonogramu. Do 2025 roku inteligentne liczniki musi otrzymać co najmniej 25 procent odbiorców, do 2027 roku – 65 procent gospodarstw, a do końca 2028 roku odsetek ten wzrośnie do 80 procent. Ostateczny termin zakończenia całej operacji wyznaczono na 2031 rok.
Operatorzy sieci dystrybucyjnej realizują program w różnym tempie. Energa osiągnęła największe postępy, modernizując urządzenia u ponad 2 milionów z 3,3 miliona swoich klientów. PGE Dystrybucja wymieniła około 22,3 procent liczników w swojej sieci, podczas gdy Stoen Operator obsługujący głównie Warszawę zainstalował do końca 2024 roku 345 tysięcy nowych urządzeń.
Stoen Operator planuje zwiększenie liczby zainstalowanych urządzeń do 520 tysięcy do końca 2025 roku, a do 2027 roku objęcie wymianą około 880 tysięcy odbiorców. Tauron zakończył 2023 rok z wymienionymi licznikami u 1,14 miliona użytkowników, co stanowi około 19 procent jego bazy klientów.
Firma wykorzystuje nowoczesną technologię G3 PLC IDIS z opcją komunikacji zastępczej LTE, zapewniając większą elastyczność i odporność systemu na zakłócenia. Operatorzy zapewniają, iż tempo wdrażania będzie rosło wraz z rozwojem infrastruktury i optymalizacją procesów logistycznych.
Ostrzeżenie przed oszustami
Mieszkańcy muszą zachować szczególną ostrożność wobec osób podających się za techników wymieniających liczniki. W budynkach wielorodzinnych o wymianie decyduje i najczęściej informuje spółdzielnia mieszkaniowa lub zarządca, podczas gdy na prywatnych posesjach decyzję podejmuje właściciel nieruchomości.
W przypadku wątpliwości co do autentyczności technika należy skontaktować się ze spółdzielnią lub firmą odpowiedzialną za wymianę. Nie wolno wpuszczać nieznajomych osób do mieszkania bez wcześniejszego potwierdzenia ich tożsamości i celu wizyty. Oszuści mogą wykorzystywać tematykę wymiany liczników do uzyskania dostępu do domów i przeprowadzenia kradzieży.
Bezpłatna wymiana z możliwością przyspieszenia
Modernizacja jest bezpłatna dla odbiorców – koszty ponoszą spółki energetyczne w ramach strategii długoterminowego rozwoju sieci. W większości przypadków proces nie wymaga od klientów podejmowania działań, choć czasami konieczna jest obecność mieszkańca, szczególnie gdy licznik znajduje się wewnątrz lokalu.
Standardowa wymiana trwa od 15 do 40 minut i wymaga jedynie krótkiego wyłączenia prądu. Liczniki najczęściej montowane są na klatkach schodowych, zapewniając technikom swobodny dostęp. Komplikacje pojawiają się w starszych budynkach, gdzie urządzenia znajdują się wewnątrz mieszkań.
Opcja przyspieszonej wymiany za dopłatą
Osoby chcące przyspieszyć proces mogą zamontować inteligentny licznik przed wyznaczonym terminem, płacąc od 300 do 400 złotych. Z takiej możliwości często korzystają przedsiębiorcy, dla których dokładne dane o zużyciu energii mają szczególne znaczenie biznesowe.
Firmy mogą dzięki temu lepiej zarządzać zużyciem energii, optymalizować procesy produkcyjne pod kątem energochłonności oraz negocjować korzystniejsze warunki umów z dostawcami. Dla wielu przedsiębiorców dodatkowa opłata gwałtownie się zwraca przez obniżenie kosztów energii.
Korzyści inteligentnego opomiarowania
Nowoczesne liczniki eliminują konieczność wizyt inkasentów i manualnego podawania odczytów dzięki automatycznemu przekazywaniu danych o zużyciu energii. Konsumenci zyskują możliwość bieżącego monitorowania zużycia, co pomaga w świadomej optymalizacji kosztów.
Rozliczenia opierają się na rzeczywistym zużyciu zamiast prognoz, eliminując problem niedopłat lub nadpłat. Możliwe staje się również korzystanie z dynamicznych taryf energetycznych dostosowanych do aktualnych cen na rynku.
Fundament dla inteligentnych domów
Inteligentne liczniki stanowią podstawę rozwoju systemów automatyki domowej. Zintegrowane z technologiami Internetu Rzeczy umożliwiają automatyzację oświetlenia, ogrzewania czy urządzeń AGD w zależności od aktualnych taryf energetycznych.
W przyszłości możliwe będzie automatyczne dostosowanie działania domowych instalacji do wahań cen energii, zwiększając efektywność gospodarowania zasobami. Zaawansowani użytkownicy będą mogli uczestniczyć w rynku energii jako prosumenci – jednoczesni producenci i konsumenci energii.
Element europejskiej transformacji energetycznej
Modernizacja w Polsce jest częścią szerszej strategii Unii Europejskiej zmierzającej do unowocześnienia infrastruktury energetycznej w całej Europie. Podobne projekty realizowane są we wszystkich krajach członkowskich, choć w różnym tempie i z zastosowaniem różnych technologii.
Inteligentne liczniki mają przyczynić się do zmniejszenia emisji CO₂ poprzez efektywniejsze zarządzanie siecią energetyczną. Umożliwiają operatorom lepsze bilansowanie sieci, co jest istotne przy rosnącym udziale odnawialnych źródeł energii o zmiennej produkcji zależnej od warunków atmosferycznych.
Masowe wdrożenie inteligentnych liczników stanowi fundamentalny element transformacji energetycznej Polski, zwiększając bezpieczeństwo energetyczne kraju, poprawę efektywności dystrybucji oraz zmniejszenie kosztów systemowych. Ten pozornie mało spektakularny projekt infrastrukturalny w istotny sposób wpłynie na sposób korzystania z energii elektrycznej w nadchodzących dekadach.
