Popularnie określane jako „500 plus dla seniorów”, świadczenie w rzeczywistości może wynieść od 500 zł do choćby 3 500 zł, w zależności od kosztów ciepła. Ale by je otrzymać, trzeba spełnić konkretne kryteria.
Dla kogo nowe świadczenie 500 plus dla seniorów
Rządowy bon ciepłowniczy został przygotowany z myślą o osobach najbardziej narażonych na ubóstwo energetyczne, czyli takich, które znaczną część swoich dochodów przeznaczają na rachunki za ogrzewanie. Program ma zapewnić wsparcie tym gospodarstwom, które najmocniej odczuwają skutki wzrostu cen energii cieplnej.
Jak wskazano w uzasadnieniu ustawy, celem nowego dodatku jest „pokrycie części należności odbiorców ciepła wobec przedsiębiorstw energetycznych prowadzących działalność niekoncesjonowaną i koncesjonowaną w zakresie wytwarzania i dystrybucji ciepła, wynikających ze wzrostu kosztów ogrzewania”.
Kryterium dochodowe – najważniejszy warunek
Bon ciepłowniczy nie trafi do każdego. Z programu mogą skorzystać wyłącznie osoby spełniające określone limity dochodowe:
- samotny emeryt lub rencista nie może otrzymywać więcej niż 3 272,69 zł netto miesięcznie,
- w gospodarstwach wieloosobowych maksymalny dochód na osobę to 2 454,52 zł netto.
Wnioski o przyznanie bonu będą rozpatrywane na podstawie dochodów z poprzedniego roku – w przypadku świadczenia na 2025 rok, urząd weźmie pod uwagę dochody za 2024 r.
Ciepło systemowe – niezbędny warunek
Choć świadczenie potocznie nazywane jest dodatkiem grzewczym dla seniorów, nie wszyscy emeryci będą mogli z niego skorzystać. Bon ciepłowniczy obejmuje wyłącznie gospodarstwa korzystające z ciepła systemowego, czyli z sieci ciepłowniczych, które ogrzewają budynki wielorodzinne.
Zgodnie z ustawą, ciepło systemowe to sieć oraz współpracujące z nią urządzenia lub instalacje do wytwarzania i odbioru ciepła, eksploatowane przez przedsiębiorstwa energetyczne.
W praktyce oznacza to, że:
- osoby ogrzewające dom indywidualnym piecem gazowym, węglowym, pelletowym lub pompą ciepła – nie kwalifikują się do programu,
- osoby mieszkające w blokach podłączonych do miejskiej sieci ciepłowniczej – mogą otrzymać wsparcie.
To rozwiązanie obejmie zatem głównie mieszkańców dużych i średnich miast, gdzie dostęp do ciepła systemowego jest powszechny.
Wysokość bonu ciepłowniczego
Kwota świadczenia zależy od ponoszonych kosztów ogrzewania. Rząd wprowadził trzy progi, które będą obowiązywać w latach 2025 i 2026.
W 2025 roku:
- 500 zł – przy kosztach między 170 a 200 zł/GJ,
- 1 000 zł – przy kosztach od 200 do 230 zł/GJ,
- 1 750 zł – przy kosztach powyżej 230 zł/GJ.
W 2026 roku:
- 1 000 zł – przy kosztach między 170 a 200 zł/GJ,
- 2 000 zł – w przypadku kosztów między 200 a 230 zł/GJ,
- 3 500 zł – jeżeli koszty przekroczą 230 zł/GJ.
Eksperci wskazują jednak, iż w większości przypadków gospodarstwa domowe ponoszą koszty ogrzewania bliższe dolnej granicy, dlatego większość uprawnionych otrzyma 500 zł w 2025 r. i 1 000 zł w 2026 r.
Zasada złotówka za złotówkę
System wypłaty świadczenia przewiduje elastyczność wobec osób, które nieznacznie przekraczają ustalone limity dochodowe. Wprowadzono tzw. zasadę złotówka za złotówkę, co oznacza, iż wysokość bonu zostanie pomniejszona o wartość przekroczenia.
Jeśli po takim pomniejszeniu kwota świadczenia byłaby niższa niż 20 zł, bon nie zostanie przyznany.
Jak i gdzie składać wnioski o bon
Wnioski o przyznanie bonu ciepłowniczego należy złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, zgodnie z miejscem zamieszkania.
Terminy składania wniosków:
- od 3 listopada do 15 grudnia 2025 roku – za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2025 r.,
- od 1 lipca do 31 sierpnia 2026 roku – za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2026 r.
Ustawa nie przewiduje możliwości przedłużenia terminów – spóźnione wnioski przepadają bez rozpatrzenia.
Jeden bon na jedno gospodarstwo
Zgodnie z przepisami, na jedno gospodarstwo domowe przysługuje tylko jeden bon. jeżeli kilka osób złoży wnioski, urząd rozpatrzy pierwszy z nich, a pozostałe zostaną pozostawione bez rozpoznania.
Jeśli kilka rodzin mieszka pod jednym adresem i korzysta z jednego wspólnego rachunku za ciepło, przysługuje tylko jeden bon ciepłowniczy. Liczba osób w gospodarstwie będzie ustalana na dzień złożenia wniosku.
Dlaczego wprowadzono bon ciepłowniczy
Ministerstwo Energii podkreśla, iż wprowadzenie bonu ciepłowniczego jest konieczne z uwagi na zbliżający się koniec mechanizmu zamrożenia cen energii, który obowiązuje tylko do końca 2025 roku.
– „Powrót do cen rynkowych w zakresie rachunków za energię elektryczną może być znacząco obciążający dla gospodarstw domowych o najniższych dochodach. W konsekwencji zasadne jest wprowadzenie nowych przepisów wdrażających mechanizm osłonowy w postaci bonu ciepłowniczego” – tłumaczy resort.
Nowy system wsparcia został oparty na rozwiązaniach znanych z bonu energetycznego z 2024 roku, który chronił gospodarstwa przed gwałtownymi podwyżkami cen prądu i gazu.
Seniorzy muszą działać szybko
Choć pierwsze wypłaty świadczenia nastąpią dopiero w drugiej połowie 2025 roku, czas na składanie wniosków będzie ograniczony. Kto przegapi termin, nie otrzyma żadnego wsparcia.
Dla wielu emerytów i osób o niskich dochodach bon ciepłowniczy będzie realną pomocą – pozwoli zapłacić rachunki i spokojnie przetrwać sezon grzewczy. To nie tylko dodatek, ale finansowa tarcza chroniąca najuboższych przed zimnym mieszkaniem i rosnącymi kosztami życia.
