Dorosły człowiek powinien spożywać średnio od 1,5 do 2 litrów wody dziennie, choć zapotrzebowanie to rośnie w czasie upałów, wysiłku fizycznego czy choroby.
Choć woda uznawana jest za najzdrowszy napój, sposób jej przechowywania może znacząco wpływać na jej jakość i bezpieczeństwo spożycia. Szczególne zagrożenie stanowi przechowywanie wody w plastikowych butelkach, zwłaszcza w warunkach podwyższonej temperatury.
Jak plastik wpływa na wodę?
Plastikowe butelki, szczególnie te jednorazowe, wykonane są najczęściej z politereftalanu etylenu (PET). Pod wpływem ciepła, promieni UV i czasu może dochodzić do migracji szkodliwych substancji chemicznych z tworzywa sztucznego do wody. Dotyczy to między innymi bisfenolu A (BPA) oraz ftalanów – związków zakłócających gospodarkę hormonalną człowieka.
W badaniach wykazano, iż choćby krótki czas przebywania butelki PET w temperaturze powyżej 40°C może powodować uwalnianie tych substancji. W ekstremalnych warunkach – np. we wnętrzu samochodu latem, gdzie temperatura może przekroczyć 60°C – proces ten znacznie przyspiesza, a stężenie toksycznych związków rośnie.
Mikroplastik – niewidzialne zagrożenie
Coraz większym problemem zdrowotnym i środowiskowym jest obecność mikroplastiku w wodzie pitnej. Mikroplastik to cząstki tworzyw sztucznych o rozmiarze mniejszym niż 5 mm, które przedostają się do środowiska wodnego na skutek degradacji większych odpadów plastikowych lub są dodawane celowo do produktów kosmetycznych i przemysłowych.
Woda butelkowana, a także kranowa, może zawierać setki, a choćby tysiące cząstek mikroplastiku na litr. Z badań Światowej Organizacji Zdrowia wynika, iż mikroplastik obecny jest w ponad 90% analizowanych próbek wody pitnej.
Mikroplastik może być wchłaniany przez ściany jelita i gromadzić się w tkankach organizmu. Niektóre cząstki są tak małe, iż mogą przenikać przez barierę krew-mózg. Potencjalne skutki zdrowotne spożywania mikroplastiku obejmują:
-
przewlekłe stany zapalne,
-
zwiększone ryzyko nowotworów,
-
zaburzenia hormonalne,
-
uszkodzenia wątroby i nerek,
-
problemy z płodnością,
-
zaburzenia pracy układu immunologicznego.
Niektóre cząsteczki plastiku działają jak “nośniki” innych toksyn – np. metali ciężkich czy zanieczyszczeń przemysłowych – które dodatkowo zwiększają ich toksyczność.
Jak przechowywać wodę bezpiecznie?
Aby zminimalizować ryzyko związane z plastikiem i mikroplastikiem:
-
Unikaj przechowywania wody w plastikowych butelkach w nasłonecznionych lub gorących miejscach, np. w samochodzie.
-
Wybieraj szklane lub stalowe pojemniki, które są obojętne chemicznie i nie reagują z wodą.
-
Jeśli używasz butelek wielokrotnego użytku, sprawdź, czy są wolne od BPA i innych szkodliwych dodatków.
-
Nie używaj ponownie jednorazowych butelek PET, ponieważ z czasem zwiększa się ryzyko migracji plastiku.
-
Spożywaj wodę najlepiej w ciągu 24 godzin od otwarcia opakowania, aby zminimalizować ryzyko rozwoju bakterii i degradacji materiału.
Plastik szkodzi
Oprócz zagrożeń zdrowotnych, plastik powoduje ogromne szkody ekologiczne. Rocznie do oceanów trafia ponad 11 milionów ton plastiku. Rozkłada się on przez setki lat, uwalniając do środowiska związki chemiczne, które trafiają do wód gruntowych i pożywienia.
Drobiny mikroplastiku są już obecne w rybach, owocach morza, soli morskiej, a choćby w powietrzu. Skala tego problemu rośnie z roku na rok, dlatego ograniczenie plastiku w codziennym życiu to nie tylko kwestia zdrowia, ale i odpowiedzialności za przyszłość naszej planety.
Woda to najprostszy i najzdrowszy sposób na nawodnienie organizmu, ale jej jakość zależy nie tylko od źródła, ale także od sposobu przechowywania. Świadome wybory – takie jak rezygnacja z plastiku i stosowanie bezpiecznych opakowań – mogą znacząco ograniczyć ryzyko zdrowotne i zmniejszyć nasz negatywny wpływ na środowisko.