Opłata OZE – cel i rola w systemie energetycznym
Opłata OZE, po raz pierwszy wprowadzona w lipcu 2016 roku, jest jednym z elementów składowych rachunku za energię elektryczną, widniejącym w części dystrybucyjnej. Jej głównym celem jest finansowanie mechanizmów wsparcia, które mają na celu zwiększenie udziału zielonej energii w krajowym miksie energetycznym. W ramach tego systemu środki z opłaty OZE trafiają m.in. na dopłaty dla producentów energii wytwarzanej w instalacjach odnawialnych, takich jak farmy wiatrowe, fotowoltaika czy biometan.
Od stycznia 2025 roku opłata ta posłuży także wspieraniu nowych mocy wytwórczych w morskich farmach wiatrowych oraz produkcji biometanu wprowadzanego do sieci gazowej. Będzie również finansować systemy operacyjne wspierające istniejące instalacje OZE.
Warto przypomnieć, iż w 2024 roku opłata OZE została ustalona na poziomie 0 zł/MWh. Decyzja ta miała na celu złagodzenie skutków gwałtownych podwyżek cen energii elektrycznej, które dotknęły gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa w ostatnich latach.
Historia stawek opłaty OZE
Stawka opłaty OZE w Polsce zmieniała się znacząco w zależności od potrzeb finansowania systemów wsparcia oraz sytuacji na rynku energii. Poniżej przedstawiamy przegląd stawek z poprzednich lat:
- Lipiec – grudzień 2016 r.: 2,51 zł/MWh – pierwsze miesiące obowiązywania opłaty OZE.
- 2017 r.: 3,70 zł/MWh – najwyższa dotychczasowa stawka opłaty.
- 2018-2020 r.: 0 zł/MWh – opłata została zawieszona w związku z brakiem potrzeby finansowania nowych projektów.
- 2021 r.: 2,20 zł/MWh – powrót opłaty, dostosowany do potrzeb rosnącego rynku OZE.
- 2022 r.: 0,90 zł/MWh – niewielkie obciążenie, uwzględniające ograniczone potrzeby finansowe.
- 2023-2024 r.: 0 zł/MWh – zawieszenie opłaty w celu przeciwdziałania wysokim rachunkom za prąd.
- 2025 r.: 3,50 zł/MWh – powrót opłaty, której celem jest wsparcie m.in. morskich farm wiatrowych i produkcji biometanu.
Dlaczego stawki się zmieniają?
Stawka opłaty OZE ustalana jest przez prezesa URE i zależy od kilku czynników, takich jak: potrzeba finansowania nowych inwestycji w OZE, inflacja oraz poziom cen energii na rynku hurtowym. Przykładowo, w latach 2022 i 2023 wysoka inflacja (odpowiednio 14,40% i 11,40%) wpłynęła na koszty rozliczeń w ramach systemu wsparcia. Jednocześnie w okresach, gdy ceny energii były wysokie, opłata OZE mogła zostać zawieszona.
W 2025 roku środki z opłaty OZE posłużą do finansowania dopłat dla wytwórców w ramach systemów wsparcia, co pozwoli na dalszy rozwój sektora odnawialnych źródeł energii w Polsce.