5 godzin temu
W Polsce, gdzie wykorzystanie środków publicznych na cele prywatne jest powszechnie nagłośnione, jeden z największych koncernów paliwowych, PKN Orlen, podejmuje bezprecedensowe kroki prawne wobec swoich byłych wysokich rangą menedżerów. Spółka skierowała do sądu pozwy przeciwko dwóm byłym członkom zarządu, w tym przeciwko byłemu prezesowi Danielowi Obajtkowi, w tej chwili posłowi do Parlamentu Europejskiego, oraz Michałowi Rogowi.
Główną przyczyną pozwów są wyniki szczegółowego audytu wewnętrznego, który ujawnił szereg nieprawidłowości w wydatkowaniu środków firmowych. Koncern domaga się zwrotu pieniędzy, które zostały wykorzystane na cele niemające związku z prowadzeniem działalności spółki. Audyt ujawnił systematyczne nadużywanie kart służbowych do celów prywatnych, co skutkowało znacznymi stratami finansowymi dla spółki.
Wartość kwot, o które ubiega się spółka, jest znacząca – w przypadku byłego prezesa chodzi o sumę blisko 160 tysięcy złotych, natomiast w przypadku drugiego z pozwanych członków zarządu kwota sięga aż 600 tysięcy złotych.
Sprawa ma szerszy wymiar, ponieważ zgodnie z decyzją Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, koncern zastrzega sobie prawo do dochodzenia odszkodowań od łącznie trzynastu byłych członków zarządu. Oznacza to, iż obecne pozwy mogą być dopiero początkiem szerszej akcji prawnej.
Eksperci prawni podkreślają, iż sprawa może stanowić precedens w polskim środowisku korporacyjnym, pokazując rosnącą świadomość w zakresie corporate governance i odpowiedzialności kadry zarządzającej za powierzone środki.
Kancelarie prawne specjalizujące się w prawie korporacyjnym zwracają uwagę, iż tego typu sprawy mogą wpłynąć na zaostrzenie procedur kontrolnych w dużych spółkach. Możliwe jest również wprowadzenie bardziej rygorystycznych zasad korzystania z firmowych środków przez członków zarządów.
Ekonomiści wskazują, iż sprawa może mieć również wpływ na notowania giełdowe spółki oraz jej wizerunek wśród inwestorów. Zdecydowane działania obecnego zarządu mogą być odczytane jako pozytywny sygnał świadczący o determinacji w zakresie dbałości o interesy akcjonariuszy.
Według danych z 2020 roku, w Polsce aż 87% spółek giełdowych posiada wewnętrzne procedury audytowe, co świadczy o rosnącej świadomości w zakresie transparentności corporation w Polsce. Wartość przedsiębiorstw, które wprowadziły procedury audytowe, wynosiła w 2020 roku aż 44,6 miliarda złotych.
Sprawa będzie miała swój dalszy ciąg w sądzie, gdzie były zarząd będzie musiał odnieść się do stawianych zarzutów. Niezależnie od wyniku postępowania, przypadek ten już teraz staje się ważnym studium przypadku w zakresie ładu korporacyjnego w Polsce.
Zródła:
* PKN Orlen Spółka Akcyjna (2020). Wyniki audytu wewnętrznego. [online]
* Gazeta Prawna (2022). Korupcja w PKN Orlen. [online]
* Dziennik Gazeta Prawna (2020). Audyt wewnętrzny w polskich spółkach. [online]
