Inwestycje w OZE osiągnęły 807 mld USD w 2024 roku – raport IRENA

Według najnowszego raportu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA) oraz Climate Policy Initiative, globalne inwestycje w transformację energetyczną osiągnęły w 2024 roku poziom 2,4 bln USD, co oznacza wzrost o 20% względem średniej z lat 2022/23. Około jedna trzecia tej kwoty – 807 mld USD – została przeznaczona na technologie odnawialne.

Wzrost inwestycji, ale spowolnienie tempa

Chociaż inwestycje w OZE osiągnęły rekordowy poziom, dynamika wzrostu wyraźnie osłabła. W 2024 r. inwestycje w odnawialne źródła energii wzrosły o 7,3%, podczas gdy rok wcześniej tempo wynosiło 32%.

Najważniejsze dane z raportu IRENA

• 96% inwestycji w OZE trafiło do sektora elektroenergetycznego.
• Inwestycje w fotowoltaikę osiągnęły rekordowe 554 mld USD (wzrost o 49%).
• Inwestycje w odnawialną energetykę, sieci i magazyny energii przewyższyły wydatki na paliwa kopalne, choć te ostatnie również rosną.
• 90% inwestycji w technologie transformacji energetycznej koncentruje się w krajach rozwiniętych i Chinach.

Wyzwania dla państw rozwijających się

Raport podkreśla, iż zaawansowane gospodarki mają dostęp do krajowych źródeł finansowania transformacji energetycznej. Kraje o niższych dochodach są natomiast zależne od wsparcia zewnętrznego, z powodu słabo rozwiniętych rynków finansowych, ograniczonej zdolności fiskalnej i wysokich kosztów kapitału.

Prawie połowa globalnych inwestycji w 2023 r. miała formę długu, głównie na warunkach rynkowych. Pozostała część to kapitał własny, a dotacje stanowiły mniej niż 1% całości. Niewielka dostępność taniego kapitału i dotacji może prowadzić do wzrostu zadłużenia państw rozwijających się.

Inwestycje w transformację energetyczną przez cały czas rosną, ale nie w tempie pozwalającym osiągnąć globalny cel potrojenia mocy OZE do 2030 roku. Finansowanie pozostaje mocno skoncentrowane w najbogatszych gospodarkach. Skalowanie finansowania dla państw rozwijających się jest niezbędne, by transformacja była naprawdę globalna i inkluzywna.

– Francesco La Camera, dyrektor generalny IRENA

Inwestycje w łańcuchy dostaw i produkcję

Raport wskazuje, iż inwestycje w łańcuchy dostaw i produkcję technologii OZE są silnie skoncentrowane – Chiny odpowiadają za 80% globalnych nakładów na fabryki fotowoltaiki, wiatru, magazynów energii i wodoru w latach 2018-2024. Jednak rośnie liczba nowych zakładów poza Chinami i krajami rozwiniętymi.

Ogółem globalne inwestycje w fabryki produkujące technologie OZE spadły o 21% do 102 mld USD w 2024 r., głównie przez mniejsze nakłady na produkcję fotowoltaiki. Inwestycje w fabryki baterii niemal się podwoiły, osiągając 74 mld USD, co odzwierciedla rosnące zapotrzebowanie na magazynowanie energii.

Znaczenie współpracy i polityki

Zdaniem IRENA, najważniejsze dla rozwoju produkcji technologii OZE w krajach rozwijających się będą inwestycje zagraniczne, partnerstwa technologiczne i wymiana wiedzy. Potrzebne są również odpowiednie polityki zapewniające zrównoważony i sprawiedliwy podział korzyści z transformacji energetycznej.

Źródło: IRENA