IMGW bije na alarm! choćby 35 stopni i alerty drugiego stopnia

Nad Polskę nadciągnęła potężna fala upałów, która już dziś daje się we znaki mieszkańcom wielu regionów. Termometry w najbliższych dniach mają wskazywać choćby 35 stopni Celsjusza, co zmusiło Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej do wydania specjalnych ostrzeżeń. Służby apelują o zachowanie szczególnej ostrożności, ponieważ tak ekstremalne temperatury stanowią realne zagrożenie dla zdrowia i życia. Fala gorąca jest wynikiem napływu zwrotnikowych mas powietrza znad północnej Afryki i Hiszpanii, które przyniosły ze sobą afrykański żar. Sytuacja jest dynamiczna, a alerty meteorologiczne pierwszego i drugiego stopnia obejmują już znaczną część zachodniej i południowo-zachodniej Polski. Eksperci podkreślają, iż najbliższe dni będą testem dla naszego organizmu i infrastruktury. najważniejsze jest zrozumienie zagrożenia i stosowanie się do oficjalnych zaleceń.

Afrykański żar nad Polską. Skąd wzięły się tak wysokie temperatury?

Za obecną, ekstremalną pogodę w Polsce odpowiada potężny układ baryczny, który transportuje gorące, zwrotnikowe masy powietrza prosto z południa kontynentu. Synoptycy wskazują, iż źródłem tego upalnego powietrza są tereny północnej Afryki oraz rozgrzanej słońcem Hiszpanii. Taki scenariusz pogodowy, choć zdarza się w naszej szerokości geograficznej, jest coraz częstszy i bardziej intensywny, co eksperci wiążą ze zmianami klimatycznymi. Zwrotnikowe powietrze charakteryzuje się nie tylko bardzo wysoką temperaturą, ale również niską wilgotnością, co potęguje odczucie gorąca i przyspiesza odwadnianie organizmu.

Już od wtorku, 1 lipca, mieszkańcy zachodnich regionów kraju odczuwają gwałtowny wzrost temperatur, które przekraczają 30 stopni Celsjusza. Kulminacja fali upałów przewidywana jest na środę i czwartek, kiedy to słupki rtęci mogą pokazać choćby 35 stopni w cieniu. To wartości niebezpieczne, zwłaszcza w miastach, gdzie beton i asfalt dodatkowo kumulują ciepło, tworząc tzw. miejskie wyspy ciepła. W nocy temperatura również nie przyniesie ulgi, utrzymując się na poziomie około 20 stopni, co określane jest mianem nocy tropikalnej i utrudnia regenerację organizmu.

PILNY alert IMGW. Które regiony są najbardziej zagrożone?

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) na bieżąco monitoruje sytuację i wydał ostrzeżenia meteorologiczne dla województw, w których prognozowane są najwyższe temperatury. Alerty podzielono na dwie kategorie, w zależności od stopnia zagrożenia. Mieszkańcy objętych nimi terenów powinni bezwzględnie śledzić komunikaty i dostosować swoje plany do panujących warunków.

Ostrzeżenia drugiego stopnia (kolor pomarańczowy):

Najwyższy, drugi stopień zagrożenia, ogłoszono dla regionów, gdzie upał będzie najbardziej dotkliwy i długotrwały. Ostrzeżenia te obowiązują od wtorku (1 lipca) od godziny 14:00 aż do czwartku (3 lipca) do godziny 18:00. W tym czasie temperatura maksymalna w dzień wyniesie od 29°C do 35°C. Alertem objęte są następujące województwa i powiaty:

• województwo lubuskie: powiaty zielonogórski, żagański, nowosolski, słubicki, krośnieński, świebodziński, wschowski;
• województwo dolnośląskie: powiaty bolesławiecki, zgorzelecki, lubański, lwówecki, legnicki, polkowicki, głogowski.

Ostrzeżenia pierwszego stopnia (kolor żółty):

Alert pierwszego stopnia sygnalizuje warunki niebezpieczne, które mogą powodować pewne straty materialne i zagrożenie dla zdrowia. Obowiązuje on od wtorku po południu do środy wieczorem. Prognozowana temperatura w tym czasie może sięgnąć od 33°C do 35°C. Ostrzeżenia wydano dla:

• województwo zachodniopomorskie: powiaty policki, gryfiński, myśliborski;
• województwo lubuskie: miasto Gorzów Wielkopolski oraz powiaty gorzowski, strzelecko-drezdenecki, międzyrzecki.

Ostrzeżenie pierwszego a drugiego stopnia. Co oznaczają w praktyce?

Zrozumienie różnicy między stopniami ostrzeżeń meteorologicznych jest najważniejsze dla adekwatnej oceny ryzyka. To nie tylko kolor na mapie, ale konkretna informacja o skali zagrożenia i potencjalnych konsekwencjach dla naszego codziennego funkcjonowania.

Ostrzeżenie drugiego stopnia oznacza, iż prognozowane zjawiska meteorologiczne są groźne i mogą powodować znaczne straty materialne oraz realne zagrożenie dla zdrowia i życia. W praktyce oznacza to, iż upał może prowadzić do zakłóceń w pracy urządzeń, przerw w dostawach prądu z powodu przeciążenia sieci, a także zwiększonego ryzyka udaru słonecznego czy zawału serca. Służby zalecają w takiej sytuacji maksymalną ostrożność, ograniczenie przebywania na zewnątrz do minimum i śledzenie komunikatów. Plany aktywności na świeżym powietrzu powinny zostać bezwzględnie zmienione.

Z kolei ostrzeżenie pierwszego stopnia to sygnał, iż należy zachować szczególną czujność. Prognozowane warunki sprzyjają wystąpieniu niebezpiecznych zjawisk, które mogą stanowić zagrożenie, zwłaszcza dla grup wrażliwych. Należą do nich seniorzy, małe dzieci, kobiety w ciąży oraz osoby cierpiące na choroby przewlekłe, takie jak schorzenia układu krążenia czy układu oddechowego. Choć ryzyko jest mniejsze niż przy drugim stopniu, nie należy go lekceważyć. Zaleca się prowadzenie wzmożonej obserwacji i stosowanie się do podstawowych zasad bezpieczeństwa.

Jak przetrwać falę upałów? najważniejsze zalecenia Rządowego Centrum Bezpieczeństwa

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB) opublikowało listę kluczowych zaleceń, które pomogą bezpiecznie przetrwać nadchodzące, gorące dni. Stosowanie się do tych prostych zasad może uratować zdrowie, a choćby życie. Najważniejsze jest unikanie bezpośredniej ekspozycji na słońce i dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu.

Oto najważniejsze wskazówki ekspertów:

• Unikaj wychodzenia na zewnątrz w godzinach największego nasłonecznienia. Najlepiej pozostać w domu lub w cieniu między godziną 11:00 a 17:00, kiedy promieniowanie słoneczne jest najsilniejsze.
• Pij duże ilości wody. Należy regularnie sięgać po wodę mineralną, choćby jeżeli nie odczuwamy pragnienia. Zaleca się picie co najmniej 2-3 litrów płynów dziennie. Unikaj alkoholu i napojów z kofeiną, które odwadniają.
• Chroń mieszkanie przed słońcem. W ciągu dnia zasłaniaj i zamykaj okna po nasłonecznionej stronie. Używaj rolet, żaluzji lub jasnych zasłon. Wietrz pomieszczenia intensywnie w nocy i wcześnie rano, gdy temperatura jest niższa.
• Nigdy nie zostawiaj dzieci i zwierząt w samochodzie. Wnętrze pojazdu pozostawionego na słońcu nagrzewa się błyskawicznie do temperatur zagrażających życiu. choćby kilka minut może okazać się tragiczne w skutkach.
• Ogranicz wysiłek fizyczny. jeżeli musisz pracować fizycznie na zewnątrz, rób częste przerwy w cieniu i pij dużo wody. Treningi i aktywność sportową przełóż na wczesne godziny poranne lub późny wieczór.
• Noś lekką i przewiewną odzież. Wybieraj ubrania z naturalnych materiałów, w jasnych kolorach, które odbijają promienie słoneczne. Nie zapominaj o nakryciu głowy i okularach przeciwsłonecznych.
• Dbaj o osoby starsze i dzieci. Regularnie sprawdzaj, czy seniorzy i najmłodsi z Twojego otoczenia piją wystarczająco dużo wody i nie przebywają na słońcu. Są oni najbardziej narażeni na negatywne skutki upałów.

Pamiętaj, aby obserwować reakcje swojego organizmu. Zawroty głowy, nudności, przyspieszone tętno czy ogólne osłabienie mogą być pierwszymi objawami przegrzania. W takim przypadku należy natychmiast schłodzić ciało i skonsultować się z lekarzem.