Dynamiczne zmiany na rynku energii powodują, iż Polscy przedsiębiorcy trzeci rok już poszukują stabilnych i przewidywalnych rozwiązań energetycznych, które pozwolą im trzymać w ryzach koszty i pozostać konkurencyjnym na rynku.
Jak wygląda globalne otoczenie rynkowe i jakie trendy pozwala wyodrębić w patrzeniu na rozwój odnawialnych źródeł przez pryzmat potrzeb polskich przedsiębiorców?
Mix energetyczny zakłada wykorzystanie wielu źródeł – energii z wody, wiatru czy atomu, a przede wszystkim energii słonecznej. W jaki sposób te możliwości ze sobą rezonują i dlaczego tak duży acent postawiony jest na energii słonecznej?
Energia ze słońca – najtańsza i najbardziej dostępna
Największą popularnością i efektywnoscią ciesza się w tej chwili rozwiązania powiązane z energią słoneczną – instalacje fotowoltaiczne i magazyny energii.
Polska z 22 GW mocy PV zajmuje 5. miejsce w UE i 11. na świecie pod względem przyrostu nowych instalacji. Przyspieszyły duże inwestycje w farmy PV – takie po kilkanaście, kilkadziesiąt MW i więcej.
Coraz częściej jednak mamy do czynienia z przymusowym wyłączaniem farm OZE ze względu na problemu z przyjęciem energii do sieci. Jest to powód, dla którego rośnie znaczenie elastycznych źródeł odbioru, czego przykładem jest intensywny rozwój rynku magazynów energii. w tej chwili to najważniejszy element strategii inwestorów – na lata 2027-2029 zakontraktowane jest już ponad 4 GW mocy.
Dlaczego fotowoltaika to podstawa?
Aby ułatwić firmom podejmowanie świadomych decyzji inwestycyjnych w PV, spółka Da Vinci Green Energy stworzyła PVPI Business – PV Profitability Index Business – wskaźnik, który obrazuje opłacalności instalacji fotowoltaicznej w firmach, ponieważ pokazuje jak gwałtownie zwróci się taka inwestycja.
DVGE opracowuje go regularnie już od 3 lat, w oparciu o ogólnodostępne dane. I w tym czasie niezmiennie wskaźnik ten wskazuje, iż taka instalacja – przy założeniu 1 MW, i koszcie jej realizacji w wysokości 2 500 000 zł, zwróci się w krótkim czasie – kilka ponad 3 lata. Oszczędność na rachunkach w budżecie przedsiębiorcy to wg danych z sierpnia br. 688 574,09 zł w skali roku (wahania miesięczne to ok. 10 tys. złotych, w zależności od zmian rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej).
Energia z wiatru
Projekt tzw. ustawy wiatrakowej, który zakłada zmniejszenie minimalnej odległości turbin z 700 m do 500 m, może otworzyć drogę do budowy 10 GW nowych mocy do 2030 r.
Istnieje duże prawdopodobiestwo, iż stanie się to istotnym impulsem dla rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce. Szacuje się, iż otworzy on możliwość budowy choćby 10 GW nowych mocy do 2030 roku, co znacząco zwiększyłoby udział zielonej energii w krajowym miksie energetycznym.
Z pewnością będzie to oznaczać to dostęp do większej ilości stabilnych dostaw energii z OZE po konkurencyjnych cenach oraz możliwość długoterminowego zabezpieczenia kosztów energii poprzez kontrakty PPA (Power Purchase Agreement).
Rozwój lądowej energetyki wiatrowej zwiększy szansę na większą przewidywalność cen energii na rynku hurtowym, a w dłuższej perspektywie – na poprawę konkurencyjności firm produkcyjnych i usługowych w Polsce.
Morskie farmy wiatrowe
W 2026 r. do polskiej sieci powinna popłynąć pierwsza energia z morskich farm wiatrowych. W pierwszej fazie realizacji projektów przewidziano budowę instalacji o łącznej mocy 5,9 GW, a w drugiej inwestorzy będą konkurować o kolejne 4 GW. Skala tych inwestycji może sprawić, iż Polska stanie się jednym z liderów rozwoju offshore w regionie Morza Bałtyckiego.
Zwiększy to przedsiębiorcom dostęp do znacznych wolumenów czystej i przewidywalnej cenowo energii, która dzięki stabilniejszemu charakterowi produkcji z wiatru morskiego lepiej uzupełnia źródła lądowe, wśród których największą rolę w tej chwili odgrywa fotowoltaika.
Inwestycje OSD w cyfryzację
Rynek spodziewa się także rekordowych inwestycji operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD) w rozwój i cyfryzację sieci, którzy planują przeznaczyć jeszcze w 2025 r. 12,7 mld zł na rozwój i cyfryzację sieci elektroenergetycznych. To największy poziom inwestycji w historii, który ma najważniejsze znaczenie dla dalszej transformacji energetycznej w Polsce. Modernizacja infrastruktury dystrybucyjnej pozwoli nie tylko na podłączanie większej liczby instalacji odnawialnych, ale także na bardziej efektywne zarządzanie przepływami energii i stabilizację systemu. Proces cyfryzacji sieci dostarczy wiele pozytywnych efektów.
Otworzy drogę do inteligentnego monitorowania zużycia, ale także szybszego wykrywania awarii i lepszego bilansowania popytu z podażą, co szczególnie istotne w przypadku źródeł o zmiennej generacji, takich jak fotowoltaika czy wiatr.
Co to oznacza dla polskich przedsiębiorców? Na pewno łatwiejszy dostęp do zielonej energii, większą pewność przyłączeń oraz możliwość aktywnego uczestnictwa w rynku energii – zarówno poprzez własne instalacje OZE, jak i dzięki usługom elastyczności czy magazynowania energii.
OZE a atom – jak pogodzić te źródła?
Jeszcze jednym istotnym komponentem w tej układance jest energetyka jądrowa. Atom a odnawialne źródła energii działają w odmiennych logikach / obszarach – atom został zaprojektowany do stabilnej pracy w podstawie systemu, natomiast OZE charakteryzuje się zmienną produkcją i wymaga elastycznego uzupełniania. Coraz częściej to właśnie wiatr i słońce nadają rytm systemowi elektroenergetycznemu, co rodzi wyzwania dla kapitałochłonnych elektrowni jądrowych.
Przykład Francji pokazuje jednak, iż pogodzenie tych dwóch źródeł jest możliwe – tamtejsze reaktory uczą się elastycznej pracy, dostosowując produkcję do rosnącego udziału fotowoltaiki i wiatru. najważniejsze znaczenie ma rozwój sieci przesyłowych, magazynów energii oraz mechanizmów rynkowych, które pozwolą na efektywne łączenie stabilnego atomu z dynamicznymi OZE.
W efekcie, zamiast konkurencji, przyszłość energetyki może opierać się na ich komplementarności – atom jako gwarancja bezpieczeństwa dostaw i niskiej emisji, a OZE jako źródło taniej i coraz bardziej powszechnej energii.
Zwracając się w kierunku źródeł odnawialnych przy tworzeniu startegii przyszłości, uwzględniających wszelkie optymalizacje energetyczne, firmy zyskują szansę na zabezpieczenie kontraktów długoterminowych na energię odnawialną, obniżenie kosztów działalności oraz wzmocnienie swojego wizerunku jako podmiotów działających zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Kalkulacje stopy zwrotu
| Koszty zakupu energii elektrycznej | |
| Indeks TGeBASE_WAvg (PLN/MWh) sierpień 2025 | 387,27 zł |
| Marża sprzedawcy energii zł/mWh | 80,00 zł |
| Koszty zmienne dystrybucja MWh netto | 113,89 zł |
| Koszt zakupu energii wraz z marżą sprzedawcy ( Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MWh + marża sprzedawcy) | 467,27 zł |
| Cena sprzedaży energii (Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MWh – marża sprzedawcy) | 307,27 zł |
| Opłata mocowa zł/ MWh | 141,20 zł |
| PVPI Business- wskaźnik zwrotu z inwestycji w instalację fotowoltaiczną | |
| Zużycie roczne energii | 5320 MWh |
| Moc instalacji fotowoltaicznej | 1000 kWp |
| Szacowana roczna produkcja energii | 1050 MWh |
| Autokonsumpcja energii na potrzeby własne | 93% |
| Energia oddana | 7,00% |
| Cena instalacji fotowoltaicznej netto | 2 500 000 zł |
| Oszczędności wygenerowane przez PV/rok * | 688 574,09 zł |
| Stopa zwrotu | 27,54 % |
| Okres zwrotu w latach (PVPI Business) | 3,63 |
*Do wyliczeń przyjęto ceny zakupu energii 467,27 zł netto /MWh (Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MWh sierpień2025 + marża sprzedawcy 80 zł/MWh), cenę odsprzedaży 307,27zł netto MWh (Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MW, sierpień 2025 – marża sprzedawcy 80 zł/MWh) , koszty zmienne dystrybucji 113,89 zł netto/MWh, Autokonsumpcja na poziomie 93%. Oszczędność roczna na opłacie mocowej 5/7 z autokonsumpcji klienta tj. 697,5 MWh, opłata mocowa 141,2 zł/MWh
