Czym jest energia pływów morskich?
Tidal energy, czyli energia pływów morskich, to rodzaj energii odnawialnej pozyskiwanej dzięki różnicy poziomów wody wywołanej oddziaływaniem grawitacyjnym Księżyca. Wyróżnia się dwie główne technologie: turbiny pływowe montowane na dnie morskim lub jako konstrukcje pływające (tzw. tidal stream) oraz systemy wykorzystujące różnicę poziomu wody w zbiornikach (tzw. tidal range), działające w połączeniu z zaporami.
Zaletą tego źródła energii jest jego przewidywalność – w przeciwieństwie do słońca czy wiatru, pływy występują w regularnych, łatwych do przewidzenia cyklach.
Wyzwania technologiczne i środowiskowe
Budowa elektrowni pływowych jest kosztowna, a technologia wymaga udoskonaleń. Może również wpływać na życie morskie – niektóre gatunki ryb mogą ulegać zranieniu przez wirujące łopaty turbin. Jednak skala tego zjawiska może być mniejsza niż wcześniej sądzono.
Energia pływów jest zmienna – jej ilość zależy od prędkości przepływu wody. Dlatego wymaga wsparcia ze strony systemów magazynowania energii, by zapewnić stabilne dostawy do sieci elektroenergetycznej.
Istniejące elektrownie pływowe na świecie
Sihwa Lake Tidal Power Station w Korei Południowej to największy na świecie zakład wykorzystujący energię pływów. Ma moc 254 MW. Jak wyjaśnia dr Winston D’Souza z IEC:
„Technologia polega na zaporze oddzielającej morze od jeziora. Podczas przypływu woda przechodzi przez zaporę, wprawiając turbiny w ruch. Gdy następuje odpływ, woda wraca do morza, ponownie generując energię.”
Tidal stream – technologia przyszłości
Większość projektów wykorzystujących przepływ prądów pływowych wciąż pozostaje na etapie badań. Przykładem może być szkocka firma Orbital Marine Power, która od lipca 2021 roku testuje swoją turbinę O2 w ośrodku EMEC na Orkadach. Nowa generacja turbiny, O2-X, ma stać się głównym produktem komercyjnym firmy. W lutym 2025 roku Orbital otrzymał tzw. Feasibility Statement w ramach systemu IECRE, co potwierdza potencjał technologii do przyszłej certyfikacji.
Znaczenie oceny zgodności IECRE
System IECRE (IEC System for Certification to Standards Relating to Equipment for Use in Renewable Energy Applications) oferuje uznawany globalnie proces certyfikacji dla morskich technologii energetycznych. Umożliwia niezależną ocenę zgodności z międzynarodowymi normami. Dr D’Souza podkreśla:
„Feasibility Statement to pierwszy krok w procesie kwalifikacji technologii. Oparty jest na specyfikacji IEC TS 62600-4. Potwierdza, iż technologia została oceniona przez niezależny organ i może być wdrożona, jeżeli zostaną spełnione wskazane wymagania.”
Dokument IEC TS 62600-4 został opublikowany w 2020 roku i w tej chwili przechodzi rewizję na podstawie doświadczeń z różnych ocen.
Przyszłość morskiej energetyki odnawialnej
Coraz większe zainteresowanie energią morską wykazują Chiny i Indie. Rozwijane są też inne technologie, jak np. konwersja energii termicznej oceanu (OTEC). W Indiach systemy OTEC wspierają działanie instalacji odsalających wodę na wyspach Lakshadweep, położonych ok. 300 km od zachodniego wybrzeża kraju.
IECRE dąży do zaangażowania kolejnych państw – takich jak Korea Południowa, Indie i Chiny – w system oceny zgodności. Rozwój tych technologii i wdrażanie standardów pozwala zbliżyć się do celu, jakim jest przewidywalna energia odnawialna dostępna na żądanie – nie tylko z oceanów, ale także z rzek i prądów przybrzeżnych.
Zobacz również:- EIB inwestuje 700 mln euro w morskie farmy wiatrowe Bałtyk 2 i 3 – czysta energia dla 2 mln domów
- Operatorzy z regionu Morza Bałtyckiego przedstawiają wspólną mapę drogową dla morskiej sieci przesyłowej
- ORLEN uruchamia w Łebie pierwszą w Polsce bazę dla morskiej farmy wiatrowej
- Nowa technologia z Niemiec – oto przyszłość morskiego magazynowania energii
Źródło: IEC „The potential of tidal energy”