Transformacja cyfrowa jest nieodłącznym elementem wielu sektorów gospodarki. Energetyka, jako jedna z kluczowych gałęzi przemysłu, również nie pozostaje w tyle. Transformacja cyfrowa w energetyce obiecuje zrewolucjonizować sposób, w jaki zarządzamy energią, przyczyniając się do zwiększenia efektywności, niezawodności i zrównoważonego rozwoju. Jak zawsze jednak, istnieje druga strona medalu, czyli to, jak transformacja cyfrowa oddziałuje na branżę energetyczną.
Transformacja cyfrowa to dane. Dane potrzebują miejsca. Wszystko więc kończy się i zarazem zaczyna w data center. A data center potrzebuje coraz więcej energii.
Zapraszamy Państwa do zapoznania się z drugim artykułem z cyklu: Energetyczna transformacja cyfrowa.
Sektor data center zużywa ok. 4% światowej energii elektrycznej, a przyszłe potrzeby będą tylko rosły, szczególnie w związku z rozwojem nowych technologii. Centra danych w Polsce stają przed wyzwaniem sprostania rosnącym potrzebom energetycznym i nowym regulacjom dotyczącym efektywności oraz zrównoważonego rozwoju. Te zagadnienia stały się jednym z tematów raportu „Mapa trendów Data Center w Polsce”, stworzonego przez Instytut Spraw Cyfrowych oraz Forum Prawo dla Rozwoju. Raport ten, zaprezentowany podczas II edycji Forum Data Center 8 października 2024, stanowi kompleksowy przegląd sytuacji na rynku data center i przedstawia najważniejsze trendy, wyzwania oraz rekomendacje dla sektora.
Wzrost sektora i zapotrzebowanie na energię
Polska w tej chwili dysponuje 112 centrami danych o łącznej mocy 200 MW. Jednak planowane inwestycje, w tym ze strony firm takich jak Microsoft, Atman, czy Data4, mają doprowadzić do znaczącego wzrostu w ciągu najbliższych lat. Dla sektora data center dostępność energii elektrycznej jest jednym z kluczowych wyzwań, ponieważ centra danych są intensywnymi konsumentami energii.
Priorytety energetyczne: efektywność i odnawialne źródła energii
Efektywność energetyczna: Dla 68% respondentów efektywność energetyczna jest najważniejszym kryterium wyboru dostawcy data center. Firmy dążą do optymalizacji zużycia energii i redukcji emisji CO2, co nie tylko wpływa na zmniejszenie kosztów operacyjnych, ale również poprawia wizerunek ekologiczny sektora.
Integracja zielonej energii: Rosnące ceny energii oraz potrzeba zgodności z regulacjami ekologicznymi (takimi jak planowane wprowadzenie ETS 2 w 2027 r.), wymuszają poszukiwanie alternatywnych źródeł zasilania. Raport wskazuje na potrzebę integracji odnawialnych źródeł energii (OZE), takich jak energia słoneczna, wiatrowa, a także małe reaktory modułowe (SMR), które mogłyby zasilać centra danych bezpośrednio, zmniejszając ich ślad węglowy.
Redukcja kosztów operacyjnych: Integracja OZE lub MMR w sąsiedztwie data center przynosi nie tylko korzyści ekologiczne, ale również obniża koszty operacyjne związane z zasilaniem i chłodzeniem, co jest korzystne z punktu widzenia długoterminowej opłacalności inwestycji, jak również kosztów klientów końcowych usług. Dodatkowo, inwestycje w energię jądrową zapewnią ciągłość działania obiektów, co jest najważniejsze dla ich wydajności i niezawodności. W przypadku turbin wiatrowych, czy paneli słonecznych – bez magazynów tego typu obiekty nie mogą polegać wyłącznie na wietrze i słońcu.
Wykorzystanie ciepła odpadowego
Centra danych generują znaczne ilości ciepła odpadowego, które może być wykorzystane do ogrzewania pobliskich budynków lub choćby całych dzielnic. Przykłady takich rozwiązań już istnieją, jak Meta w Danii, czy AWS w Dublinie, gdzie centra danych odgrywają istotną rolę w systemach ciepłowniczych. Zastosowanie podobnych rozwiązań w Polsce może przyczynić się do większej efektywności energetycznej na poziomie lokalnym.
Wyzwania regulacyjne i energetyczne dla branży
Nowe przepisy regulacyjne, takie jak dyrektywa NIS 2 oraz ETS 2, zwiększają wymagania dotyczące efektywności energetycznej i cyberbezpieczeństwa. W świetle tych zmian branża data center musi dostosować się do wyższych standardów, wprowadzając innowacje i inwestując w nowe technologie. Równocześnie, jak podkreślano podczas konferencji Forum Data Center, potrzebne są także systemowe zmiany, takie jak wpisanie centrów danych na listę branż energochłonnych, co ułatwiłoby im dostęp do wsparcia finansowego w zakresie modernizacji energetycznej.
Podsumowanie
Raport „Mapa trendów Data Center w Polsce” przedstawia obraz sektora, który stoi przed wyzwaniami związanymi z dostępnością energii i wysokimi kosztami, ale jednocześnie podejmuje kroki w stronę zrównoważonego rozwoju. Integracja z odnawialnymi źródłami energii oraz technologiczne innowacje, takie jak obliczenia kwantowe, mogą pomóc w zmniejszeniu zużycia energii i kosztów operacyjnych. Jednocześnie wdrożenie zaawansowanych technologii chłodzenia oraz wykorzystanie ciepła odpadowego zwiększy efektywność sektora, wspierając transformację energetyczną w Polsce i przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju gospodarki.
Z myślą o przyszłości sektora i jego energetycznych potrzebach, już dziś zapraszamy na kolejną edycję Forum Data Center, która odbędzie się w marcu 2025 r. Energia stanie się kluczowym tematem nadchodzącej konferencji. Eksperci, przedsiębiorcy oraz decydenci będą mieli okazję wspólnie omówić najnowsze rozwiązania, wyzwania oraz możliwości dla branży. To doskonała okazja, aby uczestnicy dowiedzieli się, jak sektor data center może przyczynić się do zrównoważonego rozwoju i efektywnego zarządzania energią w Polsce.
Serdecznie zapraszamy do udziału w Forum Data Center 2025 – Energia. Spotkajmy się, by razem budować przyszłość energetycznie świadomej infrastruktury cyfrowej. Rejestracja będzie dostępna na stronie forumdatacenter.pl
Rys. 1. Mapa trendów data center w Polsce 2024 (opracowanie własne)
Rys. 2. Raport Mapa trendów data center w Polsce – 2024 oraz Dodatek do raportu dostępne na stronie digitalaffairs.institute
Artykuł napisano na podstawie wniosków z Raportu „Mapa trendów data center” oraz jego Dodatku, dostępnych na stronie: digitalaffairs.institute/sklep
Autorzy: Kamila Pendyk, Adam Wnorowski
Źródło: Instytut Transformacji
(Artykuł z wydania nr 5-6(96)/2024 „Nowa Energia” )