Carney spotkał się z Xi

31 października 2025 r. w Gyeongju w Korei Południowej, na marginesie szczytu liderów gospodarczych APEC (Asia-Pacific Economic Cooperation), doszło do spotkania premiera Kanady Marka Carneya z prezydentem ChRL Xi Jinpingiem. Rozmowy skupiały się na ochronie wolnego handlu w obliczu globalnych napięć, w tym kruchego rozejmu między Chinami a USA po wizycie prezydenta Trumpa w regionie.

Było to pierwsze oficjalne spotkanie przywódców Kanady i Chin od ośmiu lat – ostatnie odbyło się w 2017 r. z udziałem poprzednika Carneya, Justina Trudeau.

Relacje bilateralne były przez lata napięte z powodu kilku incydentów: aresztowań i egzekucji Kanadyjczyków w Chinach, ingerencji chińskich władz w co najmniej dwie kampanie w trakcie kanadyjskich wyborów federalnych (co stwierdziły kanadyjskie służby bezpieczeństwa) oraz sporów handlowych.

Inne przykłady to wstępne chińskie cła antydumpingowe na import kanadyjskiego rzepaku (ogłoszone w sierpniu 2025 r.) oraz 100-procentowe cło Kanady na chińskie pojazdy elektryczne (wprowadzone rok wcześniej).

Szczyt APEC, z udziałem 21 państw (stanowiących połowę światowego handlu), był idealną okazją do dialogu – Xi Jinping w swoim przemówieniu bronił zasad wolnego handlu, podkreślając potrzebę głębszej współpracy w “burzliwych czasach”, podczas gdy Carney ostrzegał przed końcem ery nieograniczonego wolnego handlu i inwestycji. Spotkanie zbiegło się z 55. rocznicą nawiązania stosunków dyplomatycznych między Kanadą a Chinami oraz 20. rocznicą ich strategicznego partnerstwa, co nadało mu symbolicznego znaczenia.

Rozmowa trwała około godziny i skupiła się na odbudowie relacji, rozwiązaniu problemów handlowych oraz rozszerzeniu współpracy. Obaj liderzy podkreślali wzajemne korzyści i multilateralizm.

Prezydent Chin zaznaczył, iż obie strony powinny rozwijać “obiektywne postrzeganie” siebie nawzajem, przestrzegać zasad wzajemnych korzyści i rozszerzać współpracę w dziedzinach gospodarki, handlu, energii, wymiany kulturowej oraz ram multilateralnych. Podkreślił, iż Chiny są gotowe do pracy z Kanadą, by “sprowadzić relacje na adekwatne tory” i wzmocnić strategiczne partnerstwo.

Premier Kanady nazwał relacje z Chinami “silną więzią trwającą 55 lat” i zadeklarował, iż jego rząd traktuje je priorytetowo. Stwierdził: “Dystans nie jest sposobem na rozwiązywanie problemów” i wyraził chęć odnowienia “ducha dyplomacji”, wznowienia współpracy w rolnictwie, energii oraz zmianach klimatycznych, by osiągnąć wyniki “win-win”. Carney podkreślił też znaczenie multilateralizmu i wolnego handlu, choć w szerszym kontekście APEC ostrzegał liderów Azji-Pacyfiku przed “głębokimi zmianami w globalnej gospodarce”.

Oficjalne strony obu państw potwierdziły, iż dyskutowano o wznowieniu wymiany na różnych szczeblach, oraz o planowanym spotkaniu urzędników w tym miesiącu w sprawie ceł.

Spotkanie uznano za “punkt zwrotny” w relacjach kanadyjsko-chińskich, z naciskiem na konsolidację pozytywnego zwrotu po latach kryzysu. Nie ogłoszono konkretnych nowych umów, ale osiągnięto porozumienie co do rozwiązania bieżących sporów handlowych i rozszerzenia dialogu. Najważniejszym rezultatem było zaproszenie Xi dla Carneya do wizyty w Chinach w przyszłym roku, gdy Pekin będzie gospodarzem szczytu APEC – premier Kanady przyjął je z entuzjazmem.

To może otworzyć drogę do podwojenia kanadyjskiego eksportu poza USA w ciągu dekady, co jest strategicznym celem Carneya (Chiny to drugi największy partner handlowy Kanady po USA).