Surmacze to miejscowość położona na terenie gminy Biała Podlaska. To tam podczas spaceru odkryłam piękne miejsce, które nazwałam Bajkowym Lasem.
W 2024 r. nastąpiły zmiany w moim życiu. Po trzydziestu latach wróciłam z Pojezierza Łęczyńskiego do rodzinnego miasta Biała Podlaska.
Magia drzew, bobry i leśne rozlewisko
W kwietniu 2024 r. spacerując po lesie oddalonym od miasta zaledwie o kilka kilometrów zobaczyłam niesamowity widok, zapierający dech i wywołujący zachwyt. Zwabiona odgłosem szumu wody podążyłam w kierunku, z którego dochodził. Idąc wzdłuż szerokiego strumienia po kilku metrach zauważyłam siedem małych strumyczków, które wartko do niego wpadały, szumiąc i mieniąc się w blasku słońca przebijającego swe promienie między pączkami liści drzew.
Powyżej rozciągała się imponująca budowla: wielka, długa na około 20 metrów zapora bobra europejskiego, który, jak się okazało, nieco dalej ma swoje żeremie. Owa tama tworzy powyżej ogromne rozlewisko z różnorodną roślinnością, drzewami, krzakami, pniami olch porośniętymi paprociami i sitowiem wystającymi z tafli wody.
Jest kwiecień – wszystko budzi się do życia: roślinność, ptactwo, cała przyroda.
To miejsce jest tak urocze, czarujące, iż człowiek przenosi się w inny wymiar. I przyszła myśl, iż trzeba je zachować, ocalić przed zmianami, pokazać innym ludziom.
Plan działania i wspólna inicjatywa
W lipcu 2024 r. uczestniczyłam w szkoleniu Kuźni Kampanierów w Małkowie (fotorelacja z VII Kuźni Kampanierów w Małkowie – przyp. red). To tam dowiedziałam się, w jaki sposób mam zrealizować mój plan, który polegał na utworzeniu użytku ekologicznego oraz wytyczeniu ścieżki rowerowej i edukacyjnej.
Włączyłam do mojego projektu wiele osób, od wielu otrzymałam wsparcie i pomoc. Są to:
- p. Halina Kiryła z grupy rowerowej TKKF Krzna,
- p. Władysław Zaciura z Grupy Rowerowej przy Parafii na Brzeskiej,
- p. Grzegorz Sacharuk z Fundacji Pro Bono Populi,
- Koło Terenowe Stowarzyszenia Ekologicznego Przyjaciół Ziemi Nadnoteckiej w Sycynie,
- moi bliscy i znajomi.
Jesteśmy grupą ludzi, którym zależy na aktywnym wypoczynku, rozwoju turystyki pieszej i rowerowej, tworzeniu miejsc sprzyjających spędzaniu czasu w zgodzie z przyrodą.
Naszym celem jest ochrona cennego przyrodniczo terenu opodal miejscowości Surmacze, który każdy będzie mógł odwiedzić, korzystając z jego unikalnych walorów przyrodniczych i widokowych.
Chcemy, by z czasem powstała tam ścieżka rowerowa z miejscem, w którym będzie można się zatrzymać. Planujemy stworzenie miejsca odpoczynku: ustawienie ławeczek, stojaków dla rowerów, oznakowanie szlaku oraz ustawienie tablicy edukacyjnej.
Pierwsze kroki w realizacji projektu
Zaczęłam działać. Najpierw napisałam pismo do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, by uzyskać informacje na temat terenu i jego zagospodarowania. Kolejne pisma otrzymali wójtowie gmin Biała Podlaska i Drelów z prośbą o rozpatrzenie wniosku o utworzenie użytku ekologicznego.
Dwukrotnie spotkaliśmy się z wójtem gminy Biała Podlaska, który przychylnie odniósł się do pomysłu. Ze zrozumieniem spotkaliśmy się podczas rozmów w Nadleśnictwie Międzyrzec Podlaski. Nadleśniczy zaproponował spotkanie wszystkich zainteresowanych stron w siedzibie nadleśnictwa.
W spotkaniu udział wzięli:
- wójtowie gminy Biała Podlaska i Drelów,
- nadleśniczy Nadleśnictwa Międzyrzec wraz z zastępcą i specjalistą służby leśnej,
- sołtys Surmacz oraz właściciele lasów prywatnych,
- przedstawiciel Fundacji.
Kompromis i nadzieja na przyszłość
Na spotkaniu ustaliliśmy wspólnie, iż teren pozostanie nienaruszony w takim stanie, w jakim jest. Uzyskaliśmy kompromis pomiędzy interesem właścicieli lasów prywatnych, dla których wprowadzenie użytku ekologicznego wiązałoby się z ograniczeniem użytkowania własności, a potrzebą zachowania tego terenu w stanie niezmienionym.
Jednocześnie nawiązaliśmy porozumienie z nadleśniczym, aby wspólnie realizować działania na rzecz utworzenia miejsca odpoczynku – małej infrastruktury na potrzeby pieszych i rowerzystów. Działania te zadeklarował wesprzeć finansowo przedstawiciel Fundacji Pro Bono Populi.

Zaangażowanych zostało wiele osób, doszło do wielu spotkań poprzedzonych wnioskami, pismami, petycją i ankietą. Jesteśmy pełni wiary i nadziei, iż już niedługo wiele osób będzie mogło podziwiać ten teren.
Bardzo dziękuję wszystkim uczestnikom, którzy włączyli się w realizację mojego projektu. Osiągnęliśmy bardzo wiele i już niedługo, dzięki współpracy i dobrej woli, projekt zostanie ukończony.
Zapraszam do Bajkowego Lasu, by choć na chwilę przenieść się do innej rzeczywistości. Bez względu na porę roku – tu zawsze jest pięknie i malowniczo.