Andrzej Poczobut wśród finalistów Nagrody Sacharowa 2025

Zdjęcie: Andrzej Poczobut wśród finalistów Nagrody Sacharowa 2025

Europosłowie komisji spraw zagranicznych oraz komisji rozwoju Parlamentu Europejskiego wyłonili w czwartek (16 października) finalistów Nagrody im. Andrieja Sacharowa za Wolność Myśli w 2025 r. – poinformował PE. Wśród nich znalazł się dziennikarz i działacz polskiej mniejszości na Białorusi Andrzej Poczobut.

W gronie finalistów znaleźli się uwięzieni dziennikarze walczący o wolność słowa – Poczobut z Białorusi oraz Mzia Amaglobeli z Gruzji, dziennikarze i pracownicy organizacji pomocowych w Palestynie i strefach konfliktów reprezentowani przez Palestyński Związek Dziennikarzy, Czerwony Półksiężyc i UNRWA (Agencji Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie), a także studenci z Serbii.

Laureata wybierze Konferencja Przewodniczących PE, w skład której wchodzą przewodnicząca europarlamentu Roberta Metsola oraz liderzy grup politycznych. Decyzja zostanie ogłoszona 22 października podczas sesji plenarnej w Strasburgu.

Uroczyste wręczenie nagrody, której wartość wynosi 50 tys. euro, zaplanowano na 16 grudnia w Strasburgu.

Nagroda im. Andrieja Sacharowa, ustanowiona w 1988 roku, jest najwyższym wyróżnieniem Unii Europejskiej w dziedzinie praw człowieka. Przyznawana jest osobom i organizacjom zasłużonym dla obrony wolności słowa, praw człowieka i demokracji. Wśród laureatów są m.in. były prezydent RPA, który doprowadził do zniesienia apartheidu, Nelson Mandela, organizacja Reporterzy Bez Granic (RSF), przywódca antykremlowskiej opozycji w Rosji Aleksiej Nawalny i działacz na rzecz praw mniejszości Ujgurów w Chinach Ilham Tohti.

Według białoruskiej opozycji i organizacji praw człowieka na Białorusi jest około 1,2 tys. więźniów politycznych; wielu z nich zostało aresztowanych w odpowiedzi na masowe protesty po sfałszowanych wyborach prezydenckich w 2020 r.

Andrzej Poczobut, dziennikarz i działacz polskiej mniejszości na Białorusi, został aresztowany w marcu 2021 roku, a 8 lutego 2023 roku skazany za „działalność szkodzącą interesom państwa” (m.in. za nazwanie agresją ataku ZSRR na Polskę w 1939 roku oraz za materiały dokumentujące protesty w 2020 roku) na osiem lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. Jest przetrzymywany w zakładzie karnym w Nowopołocku, który ma opinię jednego z najgorszych białoruskich więzień.