Do ministra klimatu i środowiska w sprawie objęcia systemem kaucyjnym małych szklanych butelek po napojach alkoholowych zwróciła się posłanka z naszego regionu Sylwia Bielawska:
Miliard "małpek"
- Składam interpelację w sprawie rozszerzenia systemu kaucyjnego o małe szklane butelki, tzw. małpki, powszechnie wykorzystywane do sprzedaży napojów alkoholowych, które można spotkać niemal wszędzie. Z uwagi na ich ogromną popularność – według szacunków ok. 2-3 mln dziennie – opróżnione "zdobią" ulice, parki, lasy, chodniki. Według szacunków branży każdego roku w Polsce sprzedaje się ponad miliard "małpek", z których zdecydowana większość nie trafia do recyklingu ani ponownego użycia – wylicza parlamentarzystka.
Posłanka podkreśliła także, iż system kaucyjny wprowadzony dla plastikowych butelek PET, puszek aluminiowych i większych butelek szklanych przynosi pozytywne efekty.
- System kaucyjny stanowi jeden z najskuteczniejszych mechanizmów ograniczania ilości odpadów opakowaniowych oraz sprzyja gospodarce obiegu zamkniętego. Należy zatem założyć, iż gdyby te małe butelki były ujęte w ustawie o systemie kaucyjnym, przestałyby zaśmiecać nasze ulice itp. - podkreśla.
Wyzwanie logistyczne
W odpowiedzi Anita Sowińska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, wyjaśniła:
- Opakowania szklane jednokrotnego użytku wpisane w pierwotny projekt ustawy z 2022 r. zostały z niego usunięte w wyniku prowadzonych konsultacji. Ustawa została przyjęta w 2023 r. przez poprzedni rząd i poparta w głosowaniu przez znaczną większość parlamentu. W 2024 r. przyjęliśmy konieczną nowelizację ustawy, która uszczelniła system – m.in. wdrożyliśmy zamknięty obieg kaucji, aby zapobiec możliwym defraudacjom – informuje.
Podsekretarz stanu dodała także, iż na tym etapie organizacje zrzeszające przedstawicieli handlu i dystrybucji oraz małe sklepy podnosiły, iż ze względu na ilości opakowań szklanych jednokrotnego użytku, ich ciężar oraz trudności zbiórki tego materiału, nie dadzą sobie rady z tak dużym logistycznym wyzwaniem.
- W związku z uruchomionym od 1 października 2025 r. systemem kaucyjnym nie planuje się w najbliższym czasie podejmowania inicjatyw legislacyjnych w tym zakresie. Temat ewentualnej modyfikacji musi zostać szeroko skonsultowany zanim podejmiemy działania, które mogą mieć konsekwencje zarówno dla wprowadzających, operatorów jak i dla klientów – wyjaśnia.
Ministerstwo nie wyklucza zmian w przyszłości.
- Decyzja o ewentualnej inicjatywie ustawodawczej zostanie podjęta w 2026 r. Niemniej najpierw system kaucyjny musi w pełni ruszyć, tak aby możliwa była ocena jego efektywności w aktualnej formie – podsumowała Sowińska.
