1 tydzień temu
26 listopada 2025 r. odbyło się plenarne posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (KWRiST). W obradach aktywnie uczestniczyli przedstawiciele Związku Województw RP, prezentując postulaty województw dotyczące finansowania zadań publicznych, funduszy europejskich, infrastruktury transportowej, edukacji oraz polityki społecznej.
Dzień wcześniej odbyło się Spotkanie Strony Samorządowej, podczas którego wypracowano wspólne stanowiska wszystkich korporacji – w tym ZWRP – co pozwoliło na przedstawienie najważniejszych tematów podczas sesji plenarnej.
Finansowanie zadań województw
Jednym z najistotniejszych tematów poruszonych w trakcie posiedzenia była kwestia finansowania zadań samorządów województw, które od lat borykają się z brakiem adekwatnego wsparcia finansowego ze strony państwa.
Związek Województw RP wskazywał, iż rośnie liczba zadań powierzanych województwom, jednak środki przekazywane na ich realizację nie nadążają za realnymi kosztami. Dotyczy to szczególnie:
-
utrzymania i modernizacji dróg wojewódzkich,
-
działalności instytucji kultury,
-
zadań w obszarze ochrony zdrowia,
-
cyfryzacji usług publicznych.
Związek Województw podkreślił, iż bez wzmocnienia finansowego regiony nie będą mogły efektywnie realizować powierzonych im obowiązków ani utrzymać dotychczasowej skali inwestycji.
Fundusze europejskie: konieczność stabilnych zasad i partnerstwa
W trakcie obrad szeroko omawiano również kwestie związane z wdrażaniem funduszy europejskich w perspektywie 2021–2027. ZWRP zwrócił uwagę na:
-
częste zmiany wytycznych i zasad kwalifikowalności,
-
pojawiające się rozbieżności interpretacyjne,
-
wydłużające się procedury i spowolnienie realizacji konkursów,
-
potrzebę wcześniejszego konsultowania zmian z regionami.
Województwa podkreśliły, iż stabilność regulacyjna jest kluczowa zarówno dla instytucji zarządzających, jak i beneficjentów, a wszelkie modyfikacje powinny być wdrażane w dialogu z samorządami.
Transport i infrastruktura: apel o systemowe rozwiązania
Związek Województw RP po raz kolejny wskazał na problem niewystarczającego finansowania dróg wojewódzkich oraz potrzebę wprowadzenia długofalowego mechanizmu wsparcia.
Wśród zgłoszonych postulatów znalazły się:
-
zwiększenie środków na utrzymanie i modernizację sieci dróg wojewódzkich,
-
lepsza koordynacja planowania transportu publicznego pomiędzy rządem a regionami,
-
uwzględnienie rosnących kosztów inwestycji oraz nowych wymogów, np. związanych z infrastrukturą dla transportu niskoemisyjnego.
Edukacja: uwagi do kluczowych projektów rozporządzeń
Podczas posiedzenia omawiano także szereg projektów z obszaru edukacji, w tym dotyczących:
-
organizacji kształcenia zawodowego,
-
funkcjonowania szkół specjalnych i ośrodków wsparcia,
-
nowych regulacji związanych z przeciwdziałaniem przemocy.
ZWRP zwrócił uwagę, iż planowane zmiany generują dodatkowe obowiązki dla samorządów, a projekty nie zawierają szczegółowych analiz skutków finansowych. Województwa apelowały o rzetelne konsultacje oraz uwzględnienie ich roli jako organów prowadzących wiele jednostek systemu edukacji.
Ochrona zdrowia i polityka społeczna: rosnące potrzeby regionów
Samorządy województw zgłosiły także problemy dotyczące:
-
rosnących kosztów funkcjonowania szpitali,
-
braku stabilnego finansowania programów zdrowotnych i socjalnych,
-
konieczności wzmocnienia działań na rzecz seniorów,
-
nowych zadań wynikających z przepisów dotyczących przeciwdziałania przemocy.
ZWRP podkreślił, iż województwa odgrywają bardzo istotną rolę w koordynacji systemu ochrony zdrowia i polityki społecznej na poziomie regionalnym, dlatego potrzebują jasnych, długofalowych zasad finansowania.
Wspólne stanowisko samorządów i perspektywy na kolejne posiedzenia
Wypracowane dzień wcześniej podczas Spotkania Strony Samorządowej wspólne ustalenia pozwoliły na przedstawienie spójnego stanowiska wszystkich korporacji samorządowych. Głos Związku Województw RP wybrzmiał szczególnie mocno w obszarach finansowych, infrastrukturalnych oraz dotyczących funduszy UE.
ZWRP podkreślił potrzebę kontynuacji dialogu z administracją rządową i wypracowania rozwiązań, które realnie wzmocnią potencjał regionów w realizacji powierzonych im zadań publicznych.
