Zrównoważona gospodarka wodna wzmocni odporność na deficyt wody

Zdjęcie: odporność na deficyt wodny

Komisja Europejska rozpoczyna dialogi z państwami członkowskimi w celu zwiększenia zrównoważonego zarządzania wodą oraz osiągnięcia celów środowiskowych wynikających z prawodawstwa Unii Europejskiej w tym zakresie.

Komisarz ds. środowiska, odporności na deficyt wody i konkurencyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym Jessika Roswall, informując o rozpoczęciu dialogu, powiedziała:

• Wiemy, przed jakimi wyzwaniami związanymi z wodą stoimy w całej Europie, ale nadszedł czas, aby się wzajemnie wysłuchać i podjąć współpracę w celu ich rozwiązania.
• Dialog ten stanowi okazję do współpracy, w ramach której każdy głos może przyczynić się do wypracowania skutecznych rozwiązań.
• Razem jesteśmy zaangażowani w realizację wspólnych celów (…), zapewniając wszystkim przyszłość odporną na zmiany związane z gospodarowaniem wodą.

Wyniki dialogów będą znaczącym krokiem w kierunku osiągnięcia odporności na deficyt wody w UE.

Raporty KE dotyczące stanu wód w Unii Europejskiej

Opublikowane w dniu 4 lutego 2025 r. raporty KE, obejmujące wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej, dyrektywy powodziowej oraz ramowej dyrektywy w sprawie strategii morskiej, podkreślają postępy poczynione w poprawie stanu wód w UE w ciągu ostatnich sześciu lat. Niemniej jednak identyfikują najważniejsze obszary, w których potrzebne są dalsze działania.

Oceniono, iż tylko 39,5 proc. wód powierzchniowych w UE osiąga dobry stan ekologiczny, a 26,8 proc. osiąga dobry stan chemiczny.

Raporty wykazały, iż choć poczyniono pewne postępy w dążeniu do uzyskania odpowiedniej jakości i ilości wód, jak również w przygotowaniach do powodzi i suszy, potrzebne są dalsze działania w celu lepszej ochrony wody oraz skuteczniejszego zarządzania ryzykiem powodziowym.

Odporność na deficyt wody

Przedstawiona w 2024 r. propozycja nowej Europejskiej strategii odporności na deficyt wody (Water Resilience Strategy) ma na celu zapewnienie adekwatnego zarządzania zasobami wodnymi, rozwiązanie problemu niedoboru wody oraz zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności sektora opartego na założeniach gospodarki o obiegu zamkniętym.

Wyznacza kierunki mające na celu uczynienie Europy odporną na niedobory wody, a Europejczykom ma zagwarantować bezpieczeństwo żywnościowe, energetyczne i gospodarcze, przy jednoczesnym przygotowaniu ich na przyszłe wyzwania związane ze zmianą klimatu.

Europejska strategia odporności obejmuje ochronę i odbudowę ekosystemów wodnych, osiągnięcie sprawiedliwej równowagi między podażą a popytem na wodę oraz zagwarantowanie dostępu do bezpiecznej i niedrogiej wody pitnej.

Poprawa zarządzania i wdrożenie kompleksowego, adekwatnego do obecnych wyzwań zbioru unijnych przepisów wodnych to najważniejsze cele strategii. Dlatego zakłada się, iż strategia wesprze państwa członkowskie w efektywniejszym gospodarowaniu wodą, zarówno poprzez wdrożenie obowiązujących przepisów UE dotyczących wody, jak i wspieranie podejmowanych działań.

Raport GIOŚ o stanie wód powierzchniowych za lata 2019-2024

Dialog na temat zrównoważonej gospodarki wodnej

W dniu 11 listopada 2025 r. Komisja Europejska w ramach wdrażania strategii odporności na deficyt wody ogłosiła, iż rozpoczyna dialogi z poszczególnymi krajami członkowskimi. Celem tych działań jest pomoc każdemu z państw w dążeniu do poprawy gospodarki wodnej w perspektywie 2027 r. oraz przyspieszenie wdrażania działań, które mają pozwolić na osiągnięcie celów środowiskowych. Cele te określono w unijnym prawodawstwie dotyczącym wody oraz sformułowano w kontekście najnowszej oceny wdrożenia Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, dyrektywy powodziowej oraz ramowej dyrektywy w sprawie strategii morskiej.

Dialogi z krajami członkowskimi będą odbywały się w latach 2025–2027. Mają objąć techniczne spotkania przygotowawcze pomiędzy KE a administracjami krajowymi, a zakończyć się dyskusjami politycznymi prowadzonymi przez komisarz ds. środowiska, odporności na deficyt wody i konkurencyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym z ministrami odpowiedzialnymi za gospodarkę wodną w poszczególnych krajach członkowskich.

Ramowa Dyrektywa Wodna, dyrektywa powodziowa, ramowa dyrektywa w sprawie strategii morskiej

Ramowa dyrektywa wodna nałożyła na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, iż wszystkie wody powierzchniowe (jeziora, rzeki, wody przejściowe i przybrzeżne) oraz podziemne osiągną dobry stan (jakość) do 2015 r. W uzasadnionych przypadkach i pod pewnymi warunkami umożliwiła przesunięcie tego terminu na 2027 r.

Dyrektywa powodziowa nakłada na państwa członkowskie obowiązek identyfikacji i mapowania obszarów narażonych na powodzie oraz opracowania planów mających na celu ograniczenie ryzyka i potencjalnych szkód powodzi. Jej celem jest zmniejszenie ryzyka występowania kataklizmów oraz minimalizacja ich negatywnych skutków dla ludności, środowiska, dziedzictwa kulturowego i gospodarki na terenie UE.

Ramowa dyrektywa w sprawie strategii morskiej wskazuje potrzebę ochrony środowiska morskiego Europy i zapewnienie zrównoważonej eksploatacji jego zasobów. Jej głównym celem było osiągnięcie lub utrzymanie dobrego stanu wód morskich Unii Europejskiej do 2020 r. Jest uzupełnieniem innych unijnych aktów prawnych dotyczących wód, w tym Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW), która koncentruje się na wodach śródlądowych, powierzchniowych i podziemnych.

W artykule korzystałam z:

https://environment.ec.europa.eu/news/dialogues-begin-ensuring-sustainable-water-management-2025-11-11_en
https://environment.ec.europa.eu/topics/water/water-resilience-strategy-actions-tracker_en
https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_25_342