Nadmiar energii z OZE to realny problem
Produkcja energii z odnawialnych źródeł – szczególnie z fotowoltaiki i wiatru – w Polsce systematycznie rośnie. W słoneczne i wietrzne dni farmy PV i turbiny wiatrowe generują bardzo duże ilości prądu. Problem w tym, iż sieć elektroenergetyczna nie zawsze jest gotowa, by ten prąd przyjąć i odpowiednio rozprowadzić.
W dniach 10, 12, 13 i 14 kwietnia 2025 r. PSE musiały zareagować. Nakazano czasowe ograniczenie pracy instalacji PV. Dodatkowo, 10 kwietnia podobne polecenie wydano wobec instalacji wiatrowych. Takie decyzje podejmowane są po to, by zapobiec przeciążeniu sieci, co mogłoby prowadzić do zakłóceń w dostawie energii.
Sieć przeciążona, bo brakuje elastyczności
Polski system elektroenergetyczny nie został jeszcze dostosowany do szybkiego wzrostu udziału OZE. Energię z wiatru i słońca trudno przewidzieć i kontrolować. Gdy ich produkcja gwałtownie rośnie – np. w słoneczne południe przy małym zapotrzebowaniu – system nie nadąża z jej zagospodarowaniem.
Właśnie dlatego coraz częściej mówi się o konieczności inwestycji w:
- magazyny energii, które pozwolą gromadzić nadwyżki,
- elastyczne zarządzanie popytem, czyli tzw. DSR (Demand Side Response),
- rozbudowę i modernizację sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, które lepiej poradzą sobie z dużą ilością rozproszonej produkcji.
Bez tych działań sytuacje, w których trzeba będzie wyłączać instalacje PV czy FW, mogą się powtarzać.
Kto został wyłączony?
Ograniczenia dotyczyły instalacji przyłączonych do krajowego systemu elektroenergetycznego – a więc takich, które nie tylko zasilają siebie, ale i przesyłają energię do sieci. To najczęściej większe farmy fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, a także instalacje należące do firm czy samorządów.
Rząd przewidział rekompensaty
Zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi, właściciele instalacji, które musiały ograniczyć produkcję, mogą ubiegać się o rekompensatę. Przysługuje ona za utracone przychody – czyli prąd, który zostałby wyprodukowany, gdyby nie polecenie PSE.
Wnioski można składać na podstawie określonych zasad, które opisują m.in.:
- wymagania techniczne,
- sposób wyliczenia rekompensaty,
- potrzebne dokumenty i terminy.
Szczegóły i wzory dokumentów dostępne są na stronie internetowej PSE – w specjalnej sekcji poświęconej redysponowaniu instalacji OZE.
Właściciele instalacji mogą też samodzielnie sprawdzić, czy ich źródła zostały objęte redysponowaniem. Informacje o skali i czasie ograniczeń są publicznie dostępne i aktualizowane na stronie PSE. Można tam znaleźć dane z podziałem na źródła energii i przyczyny wyłączeń.
Zobacz również:
