Zarząd Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej wystosował 25 czerwca stanowisko wzywające do podjęcia pilnej inicjatywy ustawodawczej dotyczącej przedłużenia obowiązywania decyzji z zakresu gospodarki odpadami do końca 2026 roku. Chodzi o dokumenty o charakterze sektorowym i terminowym, które wygasną z końcem bieżącego roku, a których masowe odnawianie może sparaliżować administrację marszałkowską i zablokować działalność wielu przedsiębiorców.
System nie jest gotowy na kolejną falę wniosków
Zarząd ZWRP wskazuje, iż aktualnie obowiązujące przepisy, m.in. art. 226a ustawy o odpadach oraz art. 193 ust. 1c ustawy Prawo ochrony środowiska, umożliwiają przedłużenie decyzji pod warunkiem złożenia nowego wniosku nie później niż na 3 miesiące przed ich wygaśnięciem. Jednak w praktyce prowadzi to do ogromnego spiętrzenia postępowań – już w pierwszej połowie 2024 r. województwa odnotowały znaczący wzrost liczby wniosków, a rok 2025 przynosi kolejny szczyt.
„W ciągu bieżącego roku do urzędów marszałkowskich trafi tak ogromna liczba spraw, iż może to skutecznie zablokować pracę tych instytucji i doprowadzić do sytuacji, w której wielu przedsiębiorców nie będzie mogło prowadzić działalności od 1 stycznia 2026 r.” – ostrzega Zarząd Związku.
Skutki zmieniającego się prawa
Problemy mają źródło w kumulacji terminów związanych z wcześniejszymi nowelizacjami, w tym reformą z 2018 r., która zaostrzyła wymagania wobec podmiotów gospodarujących odpadami. Choć ustawodawca wcześniej umożliwił dostosowanie zezwoleń, wiele postępowań wciąż trwa. Wydłużony proces wynika m.in. z konieczności opiniowania wniosków przez różne instytucje – od WIOŚ i PSP po lokalne władze samorządowe – oraz złożonej dokumentacji, np. operatów przeciwpożarowych.
Co więcej, zmiany w rozporządzeniu Rady Ministrów z 10 września 2019 r. sprawiły, iż dla wielu podmiotów adekwatnym organem stał się marszałek województwa, co tylko zwiększyło obciążenie administracyjne.
Propozycja: przedłużenie do końca 2026 r. – ale z zastrzeżeniami
ZWRP proponuje, aby decyzje sektorowe i terminowe zachowały ważność do 31 grudnia 2026 r., ale tylko w przypadku podmiotów, które już dostosowały się do aktualnych przepisów. Chodzi o to, aby nie premiować przedsiębiorstw, które celowo opóźniają proces dostosowawczy, nie spełniając m.in. wymagań ochrony przeciwpożarowej.
„Nie możemy dopuścić do sytuacji, w której podmioty działające zgodnie z prawem są zrównane z tymi, które permanentnie przedłużają procedury, składając kolejne aneksy bez rzeczywistego postępu” – czytamy w stanowisku.
Apel do rządu i parlamentu
Zarząd Związku Województw RP apeluje do Rady Ministrów oraz parlamentarzystów o szybkie podjęcie działań legislacyjnych. Zmiany powinny objąć zarówno ustawę o odpadach, jak i Prawo ochrony środowiska.
W przeciwnym razie wiele firm z branży gospodarki odpadami może zostać zmuszonych do zawieszenia działalności z dniem 1 stycznia 2026 r., co może mieć poważne konsekwencje dla systemu gospodarki odpadami w całej Polsce.
link do stanowiska Zarządu Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej: