3 godzin temu
Dobiegają końca konsultacje publiczne projektu rozporządzenia Ministra Przemysłu oraz Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wymagań jakościowych dla skroplonego gazu ziemnego (LNG). Co to oznacza dla firm, które operują na rynku biometanu i będą zajmować się produkcją lub dostarczaniem bioLNG do tankowania pojazdów w Polsce?
Mimo iż ani w tytule, ani w treści aktu nie pojawiają się wprost określenia „biometan” czy „bioLNG”, to projektowane przepisy dotyczą w takiej samej mierze LNG pochodzenia kopalnego i odnawialnego. Dzieje się tak, ponieważ rozporządzenie jest wydawane na podstawie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, a zgodnie z ustawową definicją LNG – obowiązującą od 1 kwietnia br. – pojęcie to oznacza mieszaninę skroplonych gazów węglowodorowych, głównie metanu C1, w tym skroplony biometan.
Nie ma przy tym znaczenia, czy biometan występuje jako samoistne bioLNG, czy też jako mieszanina z LNG pochodzenia kopalnego w dowolnej proporcji. Przepisy ustawy wymagają, by bioLNG wytwarzane, transportowane, magazynowane lub gromadzone na stacji zakładowej spełniało wymagania jakościowe określone w rozporządzeniu. W przypadku niespełnienia tych wymagań przedsiębiorca będzie podlegał sankcji karnej w postaci grzywny od 50 000 do 500 000 zł lub kary więzienia do lat 3.
Zasada wzajemnego uznawania
Pamiętajmy, iż w Polsce funkcjonują już w tej chwili stacje gazu ziemnego, na których wykorzystuje się LNG i bioLNG do tankowania samochodów ciężarowych czy autobusów. Dzieje się tak prawdopodobnie w głównej mierze dzięki zasadzie wzajemnego uznawania, która dopuszcza sprzedaż takich paliw wyprodukowanych lub dopuszczonych do obrotu zagranicą (w jednym z państw należących do UE lub EFTA albo Turcji). Zasada ta nie obowiązuje natomiast w stosunku do LNG ani bioLNG wytworzonych na terytorium RP i przeznaczonych do tankowania pojazdów w kraju, a stąd wynika potrzeba wydania rozporządzenia.
Warto też odnotować, iż wytworzenie bioLNG następuje w momencie skroplenia biometanu, w którym zmienia on status z biokomponentu gazowego na „paliwo” w rozumieniu ww. ustawy. Skroplenie może odbywać się w różnych miejscach, m.in. na dodatkowej instalacji położonej bezpośrednio przy biometanowni albo na skraplarce przyłączonej do sieci gazowej, czyli w miejscu oddalonym od instalacji wytwórczej. Ten właśnie moment podjęcia się przez dany podmiot przekształcenia metanu pochodzenia odnawialnego w postać skroploną jest decydujący dla ustalenia, od kiedy zaczynają obowiązywać wymagania określone w rozporządzeniu jakościowym dla LNG. Do tych wymagań muszą zatem zastosować się podmiot przeprowadzający proces wytworzenia (skroplenia biometanu), a także podmiot dokonujący transportu, magazynowania lub gromadzenia bioLNG na stacji zakładowej.
JUŻ DZISIAJ ZAPISZ SIĘ NA KONGRES BIOGAZU 2025!
Zgodnie z orzecznictwem, odpowiedzialność za niezachowanie wymagań jakościowych ma charakter odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, a nie winy. Ryzyko odpowiedzialności przechodzi na przedsiębiorcę w momencie wejścia w posiadanie tego paliwa i niezależnie od tego, czy ma świadomość niezachowania wymagań (wyrok NSA z dnia 17 maja 2012 r., sygn. II GSK 567/11).
A contrario, wymaganiom jakościowym nie będzie podlegał biometan wytworzony w instalacji OZE, ale jeszcze przed fazą skroplenia, ani biometan skroplony przeznaczony do innych celów niż tankowanie pojazdów drogowych (np. do bunkrowania statków czy na inne cele niż transportowe).
Monitorowanie i kontrola jakości
Zarządzanie systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw należy do zadań Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, realizowanych przy pomocy Inspekcji Handlowej. W przypadku paliwa transportowanego kontrolę jakości przeprowadza się wyłącznie na wniosek policji lub w toku wykonywanych przez nią czynności. Choć wydanie przepisów określających wymagania jakościowe LNG jest bardzo ważne, to jednak system ten będzie funkcjonował w pełni dopiero wówczas, gdy zostaną wydane rozporządzenia w sprawie sposobu pobierania próbek i metod badania jakości. w tej chwili nie ma gotowych rozwiązań w tym zakresie.
Projekt rozporządzenia został opracowany m.in. na podstawie normy technicznej PN-EN 16723-2:2017-10 Gaz ziemny i biometan używany w transporcie oraz biometan zatłaczany do sieci gazu ziemnego – Część 2: Specyfikacja dla paliw do pojazdów. Parametrami ujętymi w projekcie są zawartość: azotu, tlenu, siarkowodoru oraz siarczku karbonylu i siarki całkowitej, a także ciepło spalania i liczba metanowa.
22 sierpnia br. w siedzibie nowo powstałego Ministerstwa Energii (które przejęło dotychczasowe kompetencje Ministerstwa Przemysłu) odbyła się konferencja uzgodnieniowa w sprawie projektowanego rozporządzenia. Następnym etapem jest notyfikacja przepisów technicznych na poziomie UE, która zajmie ok. 3 miesięcy. Treść projektu i przebieg prac można śledzić na bieżąco na stronie RCL.
Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj magazyn Rynek Biogazu i Biometanu:
Tekst: Anna Dąbrowska-Niepytalska, Dział Regulacji Rynku Paliw Alternatywnych i Petrochemii Orlen SA
Zdjęcie: Shutterstock
