Tego rodzaju odpady nie tylko szpecą krajobraz i obniżają walory rekreacyjne terenów nadwodnych, ale też bezpośrednio wpływają na jakość wody oraz kondycję lokalnych ekosystemów. Dodatkowym zagrożeniem są zatory śmieciowe – szczególnie niebezpieczne w kontekście zagrożeń powodziowych. Odpady gromadzące się w korytach rzek mogą blokować przepływ wody, zwiększając ryzyko podtopień, zwłaszcza przy intensywnych opadach.
Edukacja i działanie – klucze do zmiany
W odpowiedzi na narastający problem zaśmiecania wód, instytucje zajmujące się gospodarką wodną – w tym Wody Polskie – podejmują szereg działań mających na celu zarówno oczyszczanie cieków wodnych, jak i edukowanie społeczeństwa. Jednym z kluczowych elementów strategii są regularnie organizowane akcje sprzątania rzek i jezior.
Hasło „Wody to nie śmietnik” przyświeca setkom takich inicjatyw realizowanych przy wsparciu lokalnych społeczności, szkół, samorządów oraz wolontariuszy. Działania te nie tylko przyczyniają się do poprawy stanu środowiska wodnego, ale też integrują mieszkańców i budują świadomość ekologiczną.
Wiosenna mobilizacja – efekty działań terenowych
Wiosną 2025 roku, pracownicy Wód Polskich wraz z partnerami zaangażowali się w liczne akcje sprzątania wód w całej Polsce. Oczyszczono m.in. zbiorniki Besko, Mokrzec, Świnna Poręba, Tresna i Wióry, a także jeziora Dąbie, Dankowskie i Firlej. Sprzątanie objęło również liczne odcinki rzek: Wisły, Odry, Narwi, Warty, Bugu, Noteci i wielu mniejszych cieków wodnych, w tym Łyny, Bytowy, Tanwi, Młynówki i Radomierki.
W działania zaangażowali się uczniowie, wędkarze, leśnicy, policjanci, a także uczestnicy programu edukacyjnego „Aktywni Błękitni”. Część akcji odbywała się także z wody – do oczyszczania dna zbiorników wykorzystano kajaki i pontony.
Społeczne inicjatywy z szerokim oddźwiękiem
Wody Polskie aktywnie wspierają także duże kampanie społeczne, takie jak „Czysta Odra” – międzynarodowa inicjatywa, która gromadzi wolontariuszy z Polski, Czech i Niemiec. W jej ramach odbywa się sprzątanie Odry i jej dopływów, a także prowadzone są działania edukacyjne związane z redukcją plastiku i racjonalnym gospodarowaniem odpadami.
Drugim ważnym wydarzeniem jest „Operacja Czysta Rzeka” – największa ogólnopolska kampania sprzątania rzek i terenów zielonych. Tysiące wolontariuszy, w tym pracownicy Wód Polskich, biorą udział w działaniach na rzekach takich jak Bug, Narew, Wieprz i Kamienna, wspierając jednocześnie edukację ekologiczną lokalnych społeczności.
Zanieczyszczenie rzek to nie tylko problem estetyczny i ekologiczny, ale również realne zagrożenie hydrologiczne. Śmieciowe zatory mogą powodować blokady przepływu wody, co skutkuje wzrostem poziomu wód i zwiększonym ryzykiem powodzi.
W odpowiedzi na skutki powodzi, jakie miały miejsce jesienią 2024 roku w południowej Polsce, Wody Polskie prowadziły intensywne działania porządkowe w korytach rzek. Prace objęły m.in. Nysę Kłodzką, Radomierkę i Młynówkę w Namysłowie, gdzie usuwano odpady nagromadzone przez wezbrane wody. Działania te były prowadzone we współpracy z lokalnymi samorządami i innymi służbami.
Wspólna odpowiedzialność za wodne zasoby
Wody Polskie wyrażają wdzięczność wszystkim uczestnikom i partnerom akcji sprzątania. Dzięki zaangażowaniu tysięcy osób udało się usunąć tony odpadów z obszarów wodnych, co bezpośrednio przyczyniło się do poprawy jakości środowiska naturalnego.
Dbanie o czystość wód to wspólna odpowiedzialność. To także inwestycja w zdrowie publiczne, bezpieczeństwo hydrologiczne i przyszłość kolejnych pokoleń. Każdy może mieć swój wkład – poprzez edukację, adekwatne postępowanie nad wodą i aktywne uczestnictwo w inicjatywach środowiskowych. Woda to życie – nie śmietnik.