Wielka zmiana dla milionów Polaków! Ta decyzja wpłynie na każde gospodarstwo domowe [13.01.2025]

Ministerstwo Infrastruktury przedstawiło przełomowy projekt nowelizacji przepisów, który diametralnie zmieni system zarządzania i rozliczania podstawowych mediów w polskich gospodarstwach domowych. Zmiany, które mają wejść w życie w 2025 roku, przywracają znaczącą rolę samorządom w kształtowaniu lokalnej polityki cenowej.

Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce wygenerowany w DALL·E 3

Nowe regulacje przewidują fundamentalną zmianę w systemie zatwierdzania opłat, przekazując te kompetencje z powrotem w ręce rad gmin. Jest to powrót do rozwiązań funkcjonujących przed 2017 rokiem, kiedy to główną rolę regulatora pełniły Wody Polskie. Zmiana ta ma na celu lepsze dostosowanie polityki cenowej do lokalnych uwarunkowań i potrzeb mieszkańców.

Szczególnie interesującym elementem nowych przepisów jest możliwość wprowadzenia przez gminy systemu progresywnego naliczania opłat. Oznacza to, iż wysokość stawek będzie mogła być uzależniona od poziomu zużycia w danym gospodarstwie domowym. Co istotne, system ten będzie uwzględniał liczbę osób w rodzinie, co ma zapewnić sprawiedliwy podział kosztów.

Procedura zatwierdzania nowych stawek będzie wieloetapowa. Najpierw przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne będą składać wnioski do władz lokalnych. Następnie wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast przeprowadzą szczegółową analizę ekonomiczną proponowanych zmian. Ostateczna decyzja będzie należała do rady gminy.

Wody Polskie nie zostaną całkowicie wyłączone z procesu decyzyjnego. Ich opinia będzie wymagana w przypadku planowanych podwyżek przekraczających 15 procent w stosunku do średniej z ostatnich trzech lat. Wyjątkiem będą sytuacje, gdy wzrost cen jest spowodowany wyłącznie inflacją.

Istotnym elementem reformy jest również zapowiedź wprowadzenia minimalnego dostępu do wody pitnej w symbolicznej cenie jednego złotego. Ma to zagwarantować, iż podstawowe potrzeby mieszkańców będą zaspokojone niezależnie od ich sytuacji materialnej.

Samorządy otrzymają znaczną elastyczność w kształtowaniu lokalnej polityki. Będą mogły nie tylko wprowadzać taryfy progresywne, ale także różnicować stawki w zależności od specyfiki regionu i potrzeb mieszkańców. Wszystko to będzie musiało być uregulowane odpowiednimi aktami prawa miejscowego.

Nowe przepisy mogą przyczynić się do bardziej racjonalnego gospodarowania zasobami, jednocześnie chroniąc mieszkańców przed nieuzasadnionymi podwyżkami. System progresywny może zachęcać do oszczędnego korzystania z zasobów, co ma znaczenie nie tylko ekonomiczne, ale i ekologiczne.

Zmiany mają również usprawnić proces inwestycyjny w infrastrukturę. Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne będą mogły częściej aktualizować swoje taryfy, reagując na zmieniające się warunki ekonomiczne i potrzeby inwestycyjne, pod warunkiem odpowiedniego uzasadnienia takich zmian.