Państwa członkowskie Unii Europejskiej przyjęły projekt zmian rozporządzenia zawierający postulowane przez Polskę rozwiązania w zakresie przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji dla sektora ciepłowniczego. Jak informuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska, nowe przepisy przełożą się na niższe rachunki za ogrzewanie dla Polaków korzystających z ciepła systemowego.

Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce, wygenerowany w DALL·E 3.
Dodatkowe 30 procent bezpłatnych uprawnień
Zgodnie z przyjętym projektem, ciepłownictwo systemowe będzie mogło na korzystnych warunkach uzyskać dodatkowe 30 procent bezpłatnych uprawnień do emisji zgodnie z Dyrektywą EU ETS (European Union Emissions Trading System). Decyzja została podjęta 6 marca 2025 roku podczas posiedzenia komitetu ds. zmian klimatu.
„Uzyskane korzystne warunki wsparcia ciepłownictwa oznaczają niższe rachunki za ciepło w domu i ciepłą wodę” – podkreśla ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. „To dla nas bardzo ważna decyzja”.
Jak wyjaśnia przedstawicielka rządu, z bezpłatnej puli uprawnień będą mogły skorzystać te przedsiębiorstwa, które zdecydują się rozpocząć proces inwestycyjny ukierunkowany na dekarbonizację. Jest to zgodne z długoterminową strategią UE dotyczącą ograniczania emisji gazów cieplarnianych przy jednoczesnym wsparciu transformacji energetycznej.
Polska jako inicjator zmian
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, iż Polska była inicjatorem wprowadzenia korzystnych dla ciepłownictwa zmian i od początku dążyła do wypracowania najkorzystniejszych warunków dla tego sektora w Radzie Unii Europejskiej.
„Na koniec tygodnia jeszcze jedna dobra wiadomość z Brukseli. Ciepłownictwo zyskuje dodatkowe 30% bezpłatnych uprawnień do emisji. Wczoraj na posiedzeniu Komitetu ds. Zmian Klimatu zaakceptowano projekt rozporządzenia, które określa zasady przyznawania dodatkowych uprawnień. Bezpłatną pulę uprawnień otrzymają te przedsiębiorstwa, które rozpoczną proces inwestycyjny mający na celu dekarbonizację. Polska była inicjatorem tej zmiany” – napisała minister Paulina Hennig-Kloska w mediach społecznościowych.
Sukces ten jest szczególnie istotny dla Polski, która jest europejskim liderem w zakresie sprzedaży ciepła systemowego. Z tego rodzaju ogrzewania korzysta około 15 milionów Polaków, co stanowi znaczącą część społeczeństwa.
Korzyści dla obywateli jako priorytet transformacji
Przyjęty projekt wpisuje się w szerszą strategię, którą Polska promuje podczas swojej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Ministra Hennig-Kloska zwraca uwagę na konieczność zmiany podejścia do transformacji energetycznej.
„Celem naszej prezydencji jest zmiana myślenia o transformacji, która musi dawać odczuwalne zyski obywatelom Europy. Ludzie muszą widzieć na swoich rachunkach korzyści z transformacji, muszą widzieć benefity z tego, iż coraz więcej energii, w tym energii cieplnej, produkujemy z OZE. 30 proc. bezpłatnych uprawnień do emisji dla ciepłownictwa to właśnie krok w tę stronę” – podkreśla ministra.
Przyjęty podczas polskiej prezydencji projekt zmiany rozporządzenia dotyczącego zmian poziomów działalności jest ostatnim z aktów wykonawczych, które precyzują sposób przydziału dodatkowych 30 procent bezpłatnych uprawnień do emisji dla ciepłownictwa.
Szczegółowe regulacje i implementacja
Wypracowanie szczegółowych zasad przyznania dodatkowych uprawnień dla ciepłownictwa było kluczowym tematem prac eksperckich na forum UE w kontekście implementacji nowych regulacji w ramach zmian w systemie EU ETS.
System handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) to jeden z głównych instrumentów Unii Europejskiej służących redukcji emisji gazów cieplarnianych. Opiera się on na zasadzie „cap and trade”, czyli ustala górny limit emisji, a następnie umożliwia podmiotom kupno lub sprzedaż uprawnień do emisji w zależności od ich potrzeb.
Dzięki wynegocjowanym przez Polskę zmianom, sektor ciepłowniczy uzyska dodatkowe wsparcie w okresie transformacji, co ma złagodzić finansowe skutki tego procesu zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla odbiorców końcowych – czyli gospodarstw domowych.
Perspektywy dla sektora ciepłowniczego
Przyjęte rozwiązanie stanowi istotne wsparcie dla polskiego sektora ciepłowniczego, który stoi przed wyzwaniem dostosowania się do wymagań polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Dodatkowe bezpłatne uprawnienia do emisji mają pomóc w łagodnym przejściu w kierunku bardziej ekologicznych źródeł ciepła, przy jednoczesnym utrzymaniu przystępnych cen dla konsumentów.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaznacza, iż wprowadzone zmiany będą miały pozytywny wpływ na rachunki Polaków za ogrzewanie i ciepłą wodę, co jest szczególnie istotne w kontekście rosnących kosztów życia.
Eksperci z branży ciepłowniczej oceniają, iż przyjęte rozwiązanie może przynieść korzyści zarówno dla środowiska, jak i dla gospodarki, zachęcając przedsiębiorstwa do inwestycji w czystsze technologie, przy jednoczesnym utrzymaniu konkurencyjności sektora.