Podczas szczytu klimatycznego COP30 w Belém Unia Europejska oraz Brazylia zaprezentowały wspólną Deklarację liderów na rzecz Otwartej Koalicji Rynków Węglowych. Dokument ten ma na celu podniesienie rangi instrumentów rynkowych oraz mechanizmów wyceny emisji CO2 jako kluczowych narzędzi walki ze zmianami klimatu na świecie.
Nowa koalicja dla sprawiedliwych rynków węglowych
Koalicja, której powstanie oficjalnie ogłoszono podczas segmentu liderów COP30, będzie dążyć do zwiększenia ambicji, skuteczności i sprawiedliwości rynków węglowych. Ma to pomóc krajom w realizacji tzw. Nationally Determined Contributions (NDCs) wynikających z Porozumienia Paryskiego, przy jednoczesnym zachowaniu integralności środowiskowej i wsparciu sprawiedliwej transformacji.
Współpraca UE i Brazylii – przykład dla innych
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zachęciła inne państwa do tworzenia własnych krajowych rynków węglowych na wzór Brazylii oraz dołączenia do nowej koalicji. Podkreśliła, iż skuteczna polityka cenowa CO2 to zarówno korzyść dla gospodarki, jak i dla społeczeństwa.
Wycena emisji dwutlenku węgla stała się centralnym narzędziem ograniczania emisji gazów cieplarnianych, przynosząc wymierne korzyści gospodarcze i społeczne. Z euforią potwierdzam poparcie Unii Europejskiej dla Deklaracji na rzecz Otwartej Koalicji Rynków Węglowych. Chcemy ściśle współpracować z Brazylią i innymi partnerami, by skutecznie wdrażać wycenę emisji. Kluczem do sukcesu jest wspólne, adekwatne działanie.
Rynki węglowe – skuteczny instrument polityki klimatycznej
Koalicja ma służyć jako platforma do współpracy państw nad rozwojem i ulepszaniem rynków węglowych oraz polityk cenowych, co ma przyspieszyć realizację celów klimatycznych. Według Banku Światowego, na świecie funkcjonuje w tej chwili 80 instrumentów cenowych CO2 w ponad 50 krajach (stan na czerwiec 2025 r.), obejmujących 28% globalnych emisji gazów cieplarnianych. Obejmują one zarówno systemy handlu uprawnieniami do emisji, jak i podatki węglowe.
Europejski System Handlu Emisjami (EU ETS) od 20 lat przyczynił się do redukcji emisji w objętych sektorach o 50% względem 2005 roku oraz wygenerował ponad 250 mld euro przychodów z aukcji. Środki te państwa UE przeznaczają m.in. na finansowanie odnawialnych źródeł energii, efektywności energetycznej i niskoemisyjnego transportu.
Międzynarodowa dyplomacja na rzecz wyceny emisji
W kwietniu 2024 r. Komisja Europejska powołała Zespół ds. Międzynarodowej Dyplomacji w zakresie Rynków i Wyceny Emisji, który ma promować rozwój rynków i polityk cenowych CO2 na całym świecie.
Deklaracja liderów będzie otwarta do podpisu podczas trzeciej sesji tematycznej segmentu liderów COP30, a 15 listopada brazylijska prezydencja COP30 zorganizuje ministerialny okrągły stół poświęcony dalszym szczegółom inicjatywy. Komisja Europejska zapowiada kontynuację współpracy z Brazylią i innymi partnerami na rzecz rozwoju nowej koalicji.
Źródło: Komisja Europejska
