Waszyngton – Administracja Donalda Trumpa wprowadziła w czwartek (27 marca) nowe cła w wysokości 25% na zagraniczne samochody i części samochodowe. Decyzja ma przynieść ponad 100 mld dolarów dodatkowych wpływów rocznie, ale wywołała gwałtowną reakcję rynków i krytykę ekspertów.
Nowe taryfy – kto ucierpi najbardziej?
Nowe cła zostaną nałożone od przyszłej środy i obejmą wszystkie kraje, w tym sojuszników USA, takich jak Japonia, Niemcy i Korea Południowa. Dotyczą nie tylko gotowych pojazdów, ale także części, takich jak silniki, skrzynie biegów i podzespoły elektryczne. Wyjątkiem są towary sprowadzane w ramach umowy USMCA (USA-Meksyk-Kanada), pod warunkiem udowodnienia pochodzenia części z Ameryki Północnej.
– “Nasz przemysł motoryzacyjny rozkwitnie jak nigdy wcześniej” – zapowiedział Trump podczas podpisywania dekretu. Jednak reakcja inwestorów była natychmiastowa:
- General Motors stracił 6% na giełdzie,
- Ford – 5%,
- Stellantis (właściciel m.in. Chryslera) – 4%.
Kontrowersje: Czy cła rzeczywiście pomogą Ameryce?
Eksperci wskazują, iż decyzja Trumpa może podnieść ceny samochodów dla konsumentów i zakłócić łańcuchy dostaw. Według Centrum Badań Ekonomicznych Peterson Institute for International Economics (PIIE), poprzednie cła na stal i aluminium kosztowały Amerykanów 650 tys. miejsc pracy.
– “To protekcjonizm, który uderzy w klasę średnią. Konsumenci zapłacą więcej, a zagraniczne koncerny mogą po prostu przenieść koszty” – komentuje Mary Lovely z PIIE.
Z drugiej strony, Biały Dom argumentuje, iż Niemcy i Japonia “oszukiwały” USA, przenosząc produkcję wysokomarżowych części (np. silników) do siebie. – “Wybierają najlepsze kawałki tortu, zostawiając nam resztki” – powiedział anonimowy urzędnik.
Czy Trump użyje ceł w negocjacjach?
Prezydent zasugerował, iż cła mogą być narzędziem presji, np. w rozmowach z Chinami w sprawie TikToka. – “Może trochę obniżymy cła, żeby ułatwić deal” – powiedział.
Jednak ekonomiści ostrzegają, iż wojny celne często kończą się wzrostem inflacji i spowolnieniem gospodarczym. Według Bloomberga, podobne kroki w 2018 r. doprowadziły do 40 mld dolarów strat dla amerykańskich firm.
Reakcja Japonii
Premier Shigeru Ishiba odnosił się dwa dni z rzędu do decyzji administracji amerykańskiej. W czwartek 27 marca powiedział, iż „Musimy rozważyć, co jest najlepsze dla narodowego interesu Japonii. Rozważamy wszystkie opcje, rozważając najbardziej skuteczną reakcję”. Wcześniej zaś oznajmił, iż „Japonia jest krajem, który dokonuje największych inwestycji w Stanach Zjednoczonych, więc zastanawiamy się, czy ma sens, aby (Waszyngton) stosował jednolite cła do wszystkich krajów. To jest kwestia, którą poruszaliśmy i przez cały czas będziemy poruszać”.
Eksport samochodów do USA stanowił w minionym roku ponad 28% całego japońskiego eksportu do USA.
W piątek 28 marca premier Ishiba zobowiązał się w parlamencie do podjęcia gruntownych działań w celu ochrony lokalnych miejsc pracy przed wprowadzanymi przez administrację Trumpa barierami handlowymi, które według premiera będą miały „bardzo duży” wpływ na gospodarkę kraju. Rząd Japonii widzi potrzebę uruchomienia inicjatyw na rzecz pomocy japońskim firmom w finansowaniu działalności.
Uderzenie w japoński przemysł motoryzacyjny w połączeniu z coraz mniej pewną gwarancją bezpieczeństwa może prowadzić do zmiany polityki Japonii wobec USA. Na zdecydowanie bardziej asertywną i zorientowaną na niezależność decyzyjną Tokio.
Kto na tym skorzysta?
Choć Trump obiecuje “powrót fabryk do USA”, rzeczywistość może być bardziej skomplikowana. W krótkim terminie cła wzmocnią wpływy budżetowe, ale długofalowo mogą osłabić konkurencyjność amerykańskich marek i doprowadzić do odwetowych działań partnerów handlowych.
Czy nowe cła okażą się skuteczną bronią, czy kolejnym kosztownym eksperymentem? Odpowiedź przyniosą najbliższe miesiące.
Źródła:
- Nikkei Asia – “Trump announces additional 25% tariff on foreign-made autos”
- Peterson Institute for International Economics – Analysis of Trump’s Trade Policies
- Bloomberg – “Auto Stocks Plunge After Trump Tariff Announcement”
- The Wall Street Journal – “USMCA Loopholes and Auto Tariffs”
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com