Dzien 13 kwietnia jest obchodzony i upamiętniany jako Dzien Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Od kilkudziesięciu lat Okręg Toronto KPK organizauje uroczystości przypominające to ludobojstwo Polakow, oddając hołd zamordowanym w Katyniu, a od 2010 r. również ofiarom tragedii smoleńskiej. Te dwa wydarzenia są ze sobą tragicznie związane – „Bez Zbrodni Katyńskiej nie byłoby Tragedii Smolenskiej”.
Tegoroczne uroczystości odbyły się właśnie 13 kwietnia, w przypadającą w tym dniu Niedzielę Palmową. Rozpoczęto je uroczystą Mszą Św. w kościele św. Kazimierza, poświęconą modlitwie w intencji Ofiar tych tragicznych wydarzeń. Mszy św. przewodniczył proboszcz o. Janusz Błażejak OMI. W Mszy Św., wraz ze zgromadzonymi wiernymi, uczestniczyły organizacje kongresowe ze sztandarami i harcerze. Ołtarz zdobiły motywy sakralne obok napisów o zbrodni katyńskiej. Frontowe ławki zajęli zaproszeni goście z Konsulem Generalnym RP w Toronto p. Markiem Ciesielczukiem, członkowie Zarządu KPK OT oraz młodzież i dzieci z barwnymi palmami.
Po Mszy Św. o godz. 13:00 u stóp Pomnika Katyńskiego odbyły się oficjalne uroczystości prowadzone przez Prezesa KPK OT Jana Cytowskiego. Przed rozpoczęciem uroczystości Prezes KPK OT w towarzystwie Konsula Generalnego RP w Toronto złożył kwiaty przed Obeliskiem Smoleńskim. Kilka osób złożyło zapalone znicze.
Po powitaniu zgromadzonych i krótkim wprowadzeniu, uwzględniając żałobny charakter uroczystości, prowadzący poprosił o modlitwę. Siostra Bogusława z Domu Kopernika odmówiła modlitwę polecając Miłosierdziu Bożemu dusze bohaterów polskich zdradziecko zabitych i pogrzebanych w dołach śmierci wiosną w 1940 r. we wszystkich miejscach znanych i nieznanych. Kontynuując, o. Jacek Cydzik z Rodziny Radia Maryja, przedstawił drogę zamordowanych w Katyniu, genezę tego mordu oraz proces zakłamywania, fałszowanie tej zbrodni i zrzucanie odpowiedzialności państwa sowieckiego na innych.
Po wspólnym odśpiewaniu hymnów Polski i Kanady prowadzący uroczystość prezes J. Cytowski przedstawił gości honorowych, wymieniając konsula Marka Ciesleczuka, prezesa Koła Byłych Żołnierzy AK weterana Stanisława Woźniaka, prezesa KPK Dominika Roszaka, kandydatów do władz federalnych z rejonu High Park Władysława Lizonia i Karima Bardeesy-ego, młodzież ze szkoły im. Gen. Hallera z dyrektor Sylwią Krupą oraz p. Lucjana Conrada, który był przewodniczącym Komitetu Budowy Pomnika Katyńskiego w Toronto, odsłoniętego w 1980 r. Przedstawiając p. Conrada, prezes J. Cytowski omówił krótką historię powstania koncepcji budowy pomnika oraz kontrowersji i trudności szczególnie ze strony ambasady sowieckiej i polskiej w tym czasie.
W imieniu Placówki 114 Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej z Toronto, Zarząd Główny SWAP w Ameryce uhonorował pana Lucjana Conrada za wybitne zasługi w budowie Pomnika Katyńskiego. Medal pamiątkowy i dyplom wręczył komendant Placówki 114 Adam Dawidek. Wyrażając podziękowanie, pan Conrad powiedział o dwudziestoletnich trudach i zmaganiach, aby w 1974 r. dostać pozwolenie na budowę pomnika. Pomnik Katyński jest częścią torontońskiego krajobrazu od 1980 r.
Kulminacyjnym momentem uroczystości była ceremonia składania kwiatów, wieńców i zniczy pod Pomnikiem Katyńskim. W imieniu władz Rzeczypospolitej Polskiej wieniec złożył Konsul Generalny RP w Toronto Marek Ciesielczuk. Kolejno kwiaty i wieńce składali: Prezes Koła Byłych Żołnierzy Armii Krajowej Stanisław Woźniak, Prezes Zarządu Głównego KPK Dominik Roszak, Marta i Jarosław Romaniuk reprezentujący Okręg Mississauga KPK i Rodzinę Katyńską, Prezes Okręgu Toronto KPK Jan Cytowski i Wiceprezes Aniela Gańczak, Dyrektor Domu Kopernika Aleksandra Grzeszczuk z s. Bogusławą i s. Dominiką oraz liczne organizacje zrzeszone w KPK OT i osoby prywatne.
Następnie zostały wygłoszone krótkie przemówienia:
W swoim przemówieniu konsul generalny p. Marek Ciesielczuk oddał hołd ofiarom zbrodni katyńskiej i katastrofy smoleńskiej. Wyraził uznanie dla środowiska polonijnego w Toronto za kontynuowanie takich uroczystości i podtrzymywanie polskości. Łączy nas z Polską oddawanie czci i chwały tym, którzy zginęli w służbie państwa polskiego. Cześć ich pamięci.
Prezes KPK Dominik Roszak mówił o spoczywającym na nas obowiązku pamięci, obowiązku przekazywania historii młodszym, składania hołdu wszystkim ofiarom zbrodniczego systemu, takim jak ci, którzy spoczywają w dolach śmierci Katynia. Wspomniał Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z Małżonką i 94 członków delegacji rządowej, którzy zginęli w Smoleńsku 15 lat temu. Przypomniał, iż premier Kanady Stephen Harper ogłosił wtedy Dzień Żałoby Narodowej w Kanadzie w solidarności z narodem polskim. Podziękował Okręgowi Toronto KPK za zorganizowanie uroczystości, a harcerzom, weteranom, nauczycielom, organizacjom polonijnym i wszystkim zgromadzonym za uczestnictwo w tych uroczystościach.
W końcowym wystąpieniu prezes J. Cytowski nawiązał do historycznego sąsiedztwa z Polską dwóch sąsiadów o imperialnych tradycjach i predyspozycjach, Niemiec i Rosji.
Mówił: – Nienawiść do odrodzonej po 1918 r. Polski łączyła naszych sąsiadów. Kiedy niemieckimi nabojami, a radziecką ręką, mordowano polskich oficerów w Katyniu, również okupant niemiecki rozstrzeliwał Polaków w Palmirach, Wawrze i licznych miejscach okupowanej Polski.
Można zadać pytanie, co łączy Katyń i Smoleńsk? Poza geografią, Katyń jest kilkanaście kilometrów od Smoleńska, ale łączy je zakłamanie i brak prawdy. Archiwa rosyjskie przez cały czas ukrywają akta mordu katyńskiego, wiele grobów jest nieodnalezionych. A Smoleńsk? Jest więcej pytań niż odpowiedzi. Wrak samolotu i inne dowody katastrofy dalej są w Rosji. Wiele zrobiono, aby kilka zrobić w rzetelnym wyjaśnieniu przyczyn, a może i sprawców katastrofy.
Zarówno Katyń jak i Smoleńsk to urwany pokoleniowy łańcuch polskich elit intelektualno-politycznych. Słowem, jako społeczeństwo, odczuwamy zbrodnię katyńską do dzisiaj.
Zamykając uroczystość Prezes Jan Cytowski podziękował p. Marianowi Kowalskiemu za pomoc przy nagłośnieniu i wszystkim uczestnikom za udział.
Krystyna Sroczyńska,
Komisja Informacji KPK OT.
Fot. Aniela Gańczak i Marian Kowalski
![Jest sobota, jest quiz. Świąteczny wypoczynek [ Wiadomości ]](https://www.portel.pl/newsimg/duze/p1440/zdjecie-z-poczekalni-konkursu-fotka-miesiaca-144018b.jpg)
