W chińskim mieście Tianjin, na marginesie szczytu Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SOW), doszło do wyczekiwanego spotkania przywódcy Chin Xi Jinpinga z premierem Indii Narendrą Modim. To pierwsza od siedmiu lat wizyta indyjskiego lidera w Państwie Środka, symbolizująca zwrot w relacjach dwóch azjatyckich gigantów, których populacja łącznie stanowi ponad jedną trzecią ludzkości.

Spotkanie, które odbyło się w sobotę, jest postrzegane jako próba “zrestartowania” wzajemnych stosunków po latach napięć. Od czasu krwawego starcia granicznego w Himalajach w 2020 roku, relacje Pekinu i Nowego Delhi były wyjątkowo chłodne. Indie zablokowały dziesiątki chińskich aplikacji, zaostrzyły kontrolę nad inwestycjami i zacieśniły współpracę z Japonią i Australią, dążąc do zmniejszenia zależności od chińskich łańcuchów dostaw.
Co napędza nagłe ocieplenie?
Analitycy wskazują na wspólny mianownik, który zbliżył do siebie obu przywódców: politykę handlową administracji Donalda Trumpa. Niedawne ogłoszenie przez USA 50-procentowych ceł na indyjskie towary, częściowo w odpowiedzi na kontynuowanie przez Indie importu rosyjskiej ropy, pchnęło Nowe Delhi do szukania alternatywnych partnerstw. Jak ujął to jeden z ekspertów, “Trump zepchnął Modiego i Xi ku sobie”. W obliczu globalnej niepewności gospodarczej, kooperacja dwóch największych gospodarek świata staje się kluczowa.

Podczas spotkania obaj liderzy podkreślali potrzebę strategicznego dialogu i wzajemnego zaufania. Xi Jinping stwierdził, iż “taniec smoka i słonia” powinien być adekwatnym wyborem dla obu stron, a relacje należy postrzegać z perspektywy strategicznej i długoterminowej. Premier Modi wtórował mu, mówiąc, iż Indie i Chiny są partnerami, a nie rywalami, a ich wspólne punkty przeważają nad różnicami. Jednym z pierwszych namacalnych efektów odwilży ma być rychłe wznowienie bezpośrednich połączeń lotniczych, zawieszonych od czasu pandemii.
Znaczenie na arenie międzynarodowej
Spotkanie w Tianjin to dla Chin okazja do zaprezentowania swojej wizji nowego porządku świata i wzmocnienia swojej roli jako lidera “Globalnego Południa”, zwłaszcza w obliczu spowolnienia gospodarczego i napięć handlowych z USA. Dla Indii jest to z kolei demonstracja “strategicznej autonomii” – sygnał, iż nie ugną się pod presją stron trzecich i będą prowadzić niezależną politykę zagraniczną.

Ocieplenie na linii Pekin-Nowe Delhi może zachwiać wieloletnimi staraniami Waszyngtonu, by budować sojusz z Indiami w celu równoważenia rosnących wpływów Chin w regionie. Nagła zmiana dynamiki pokazuje, jak płynna i nieprzewidywalna staje się globalna scena polityczna.
Dlaczego to ważne dla Polski?
Z polskiej perspektywy, zbliżenie dwóch najludniejszych państw świata to wydarzenie o strategicznym znaczeniu. Po pierwsze, pokazuje, iż w globalnej polityce tworzą się nowe układy sił, niezależne od tradycyjnego podziału na Wschód i Zachód. Dla kraju takiego jak Polska, którego gospodarka jest silnie wpleciona w globalne łańcuchy dostaw, każda rekonfiguracja w handlu między azjatyckimi potęgami może mieć długofalowe skutki.
Po drugie, zwrot Indii w stronę Chin, motywowany presją handlową USA, jest lekcją na temat konsekwencji wojen celnych. Pokazuje, iż protekcjonizm może prowadzić do nieoczekiwanych przetasowań geopolitycznych, tworząc nowe sojusze i osłabiając stare. Wreszcie, kooperacja “smoka i słonia” może przyspieszyć budowę wielobiegunowego świata, w którym Europa i Polska będą musiały na nowo zdefiniować swoją rolę i strategię.
Choć na drodze do pełnej normalizacji stosunków chińsko-indyjskich wciąż stoją nierozwiązane kwestie, takie jak spory graniczne czy budowa przez Chiny tamy w pobliżu indyjskiej granicy, spotkanie w Tianjin jest wyraźnym sygnałem, iż pragmatyzm ekonomiczny zaczyna brać górę nad historycznymi animozjami. Świat z uwagą będzie obserwował kolejne kroki tego azjatyckiego tanga.
Źródła:
- Xi-Modi meeting in spotlight as leaders gather for China SCO summit, asia.nikkei.com
- Xi met Modi, China-India relations improved — What will Trump comment?, substack.com
- Trade War Newsletter 271, substack.com
- Xi says China-India relations have restarted and moved forward, Xinhua, 2025-08-30
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com