7 godzin temu
Urząd skarbowy dysponuje coraz bardziej zaawansowanymi narzędziami do wykrywania właścicieli, którzy ukrywają dochody z wynajmu mieszkań. Według danych Ministerstwa Finansów z 2024 roku, aż 25 procent osób wynajmujących prywatnie nie wykazuje tych dochodów w deklaracjach podatkowych. To generuje straty dla budżetu państwa szacowane na dziesiątki milionów złotych rocznie.
Fot. Warszawa w Pigułce
Jak szeroko opisuje „Dziennik Gazeta Prawna”, najem prywatny stał się jednym z najczęściej kontrolowanych źródeł dochodu. Urzędnicy podkreślają, iż weryfikacja w dużej mierze odbywa się w sposób zautomatyzowany, co oznacza, iż choćby drobne niedopatrzenia mogą zostać gwałtownie wykryte przez system.
Algorytmy analizują dane z wielu źródeł jednocześnie
Nowoczesne systemy informatyczne stanowią potężne narzędzie w rękach kontrolerów skarbowych. Analizują one dane pochodzące z różnorodnych źródeł, tworząc kompleksowy obraz aktywności podatników na rynku najmu.
Dane zbierane i porównywane przez systemy skarbowe obejmują archiwa portali ogłoszeniowych, informacje meldunkowe, historię deklaracji podatkowych, aktywność w mediach społecznościowych oraz wpływy na kontach bankowych. Algorytmy porównują te informacje z wielu źródeł jednocześnie, gwałtownie wykrywając rozbieżności i przyspieszając proces kontroli.
Regularne przelewy bankowe opatrzone tytułem „za wynajem”, gdy jednocześnie brakuje zgłoszonego najmu w deklaracjach podatkowych, to niemal pewny sygnał do wszczęcia kontroli przez urząd skarbowy. System automatycznie flaguje takie przypadki jako podejrzane.
Posty w mediach społecznościowych pod lupą fiskusa
Szczególnie interesującym elementem kontroli jest monitorowanie aktywności w mediach społecznościowych. Posty dotyczące poszukiwania lokatorów, zdjęcia z urządzanych mieszkań czy komentarze sugerujące posiadanie nieruchomości na wynajem mogą stać się podstawą do wszczęcia postępowania kontrolnego.
Urząd skarbowy wykorzystuje te informacje jako dodatkowe źródło danych, które porównuje z oficjalnymi deklaracjami podatkowymi. W przypadku wykrycia rozbieżności, system automatycznie kieruje sprawę do dalszej weryfikacji przez kontrolerów.
Gotówka i znajomi nie chronią przed kontrolą
Błędne jest założenie, iż wynajmowanie mieszkania bez formalnej umowy, za gotówkę lub znajomym, pozwoli uniknąć kontroli skarbowej. Jak podkreślają urzędnicy, jeżeli pojawią się jakiekolwiek przesłanki sugerujące czerpanie korzyści z wynajmu lokalu, choćby w formie barteru, fiskus może uznać to za niezgłoszony dochód.
System kontrolny jest na tyle zaawansowany, iż potrafi wykryć pośrednie oznaki prowadzenia działalności najmu. Wystarczą regularne wpłaty gotówkowe na konto, zmiany w danych meldunkowych lokatorów czy choćby zwiększone zużycie mediów w danej nieruchomości.
Pięć tysięcy złotych kary za rok ukrywania najmu
Konsekwencje finansowe niezgłoszonego najmu mogą być bardzo dotkliwe dla właścicieli mieszkań. Przy miesięcznym czynszu 2,5 tysiąca złotych, po roku niezgłoszonego wynajmu właściciel może zostać zobowiązany do zapłaty zaległego podatku ryczałtowego w wysokości 8,5 procent, co daje około 2550 złotych.
Do tego dochodzą odsetki za zwłokę wynoszące 14,25 procent rocznie, czyli około 180-250 złotych w zależności od terminu zapłaty. Może również zostać nałożona sankcja karna w wysokości 75 procent wartości podatku, co stanowi około 1900 złotych. W skrajnych przypadkach grozi także grzywna, która teoretycznie może sięgnąć choćby 30 tysięcy złotych.
Łączny koszt niezgłoszonego najmu za jeden rok w tym przykładzie może przekroczyć 5 tysięcy złotych. jeżeli kontrola obejmie dłuższy okres, kwota ta może wzrosnąć choćby do kilkunastu lub kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Nadchodzą zmiany w najmie krótkoterminowym
W Ministerstwie Sportu i Turystyki realizowane są w tej chwili prace nad projektem ustawy regulującej kwestie najmu krótkoterminowego. Główne założenia tego projektu przewidują obowiązek rejestracji nieruchomości przeznaczonych na najem krótkoterminowy oraz uzyskania unikalnego numeru identyfikacyjnego, który będzie musiał być umieszczany w ogłoszeniach.
Wynajmujący będą również musieli spełnić określone warunki w zakresie bezpieczeństwa. Istotnym wymogiem ma być konieczność uzyskania zgody wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej na prowadzenie tego typu najmu.
Projekt zakłada także możliwość przyznania władzom samorządowym prawa do ograniczania najmu krótkoterminowego na określonym terenie. Nowa ustawa ma zostać przyjęta jeszcze w bieżącym roku, co dodatkowo utrudni ukrywanie dochodów z tego źródła.
Automatyzacja kontroli zwiększa skuteczność
Super Express podkreśla, iż automatyzacja procesu kontroli znacząco zwiększa skuteczność wykrywania ukrytych dochodów z najmu. Systemy działają nieprzerwanie, analizując ogromne ilości danych i wykrywając wzorce charakterystyczne dla nierejestrowanej działalności najmu.
Oznacza to, iż właściciele mieszkań nie mogą liczyć na to, iż ich przypadek umknie uwadze fiskusa z powodu ograniczonych możliwości kontrolnych urzędów. Nowoczesne technologie pozwalają na masową weryfikację podatników przy znacznie mniejszym zaangażowaniu zasobów ludzkich.
Właściciele nieruchomości powinni być świadomi, iż ukrywanie dochodów z najmu staje się coraz bardziej ryzykowne, a konsekwencje finansowe mogą znacznie przewyższyć korzyści wynikające z unikania podatków.
