“Stop the clock” czyli najważniejsze zmiany w raportowaniu ESG i należytej staranności. Nowa Dyrektywa PE

Mowa o tzw. dyrektywie “stop the clock” czyli Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/794 z dnia 14 kwietnia 2025 r., która wprowadza istotne zmiany w terminach obowiązywania niektórych przepisów dotyczących raportowania ESG.
Odroczenie terminu raportowania dotyczy firm, które zgodnie z dyrektywą CSRD są w tej chwili zobowiązane do raportowania po raz pierwszy za 2025 r. lub za 2026 r. Szczególnie dotyczy to mniejszych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), a także firm zatrudniających do 1000 osób. Nowe przepisy mają na celu zmniejszenie obciążenia administracyjnego dla tych firm.

Przesunięcie terminów raportowania ESG

Wymogi sprawozdawcze w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESG) dla spółek, które miały raportować po raz pierwszy za 2025 r. lub 2026 r., zostały odroczone o 2 lata. Oznacza to, iż firmy te zaraportują po raz pierwszy odpowiednio za 2027 r. i 2028 r. Termin transpozycji dyrektywy CSDDD został przesunięty o 1 rok, a jej stosowanie dla pierwszej grupy spółek objętych zakresem dyrektywy również o 1 rok. Natomiast państwa członkowskie mają czas do 31 grudnia 2025 r. na włączenie tzw. dyrektywy „stop-the-clock” do prawa krajowego.

Skąd te zmiany?

Głównym celem odroczenia jest zmniejszenie obciążenia regulacyjnego dla niektórych przedsiębiorstw, szczególnie MŚP, i umożliwienie im bardziej stopniowego i efektywnego wdrożenia nowych wymogów. Zmiany mają też na celu zapewnienie jasności prawnej i uniknięcie “zbędnych wysiłków w obliczu nadchodzących szerszych zmian upraszczających”. W praktyce odroczenie ma dać firmom więcej czasu w przygotowanie się do sporządzania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Komisja Europejska dąży do uproszczenia regulacji ESG, aby uniknąć chaosu legislacyjnego.

Dyrektywa „stop-the-clock” weszła w życie dzień po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE. Komisja Europejska przedstawiła pakiet “Omnibus”, który zakłada m.in. zmianę standardów raportowania ESRS, uchwalenie standardu dobrowolnego dla spółek zatrudniających do 1000 osób, oraz wprowadzenie progu materialności dla kluczowych wskaźników wyników (KPI). Pomimo odroczenia, eksperci zalecają firmom kontynuowanie przygotowań do raportowania ESG, ponieważ obowiązek ten jedynie został przesunięty w czasie. Zgodność z Taksonomią UE przez cały czas będzie ważna dla dostępu do finansowania.

Konieczna transpozycja do prawa krajowego

Warto mieć na uwadze, iż dyrektywy UE wymagają transpozycji do prawa krajowego. W polskim prawodawstwie obowiązki sprawozdawcze w zakresie zrównoważonego rozwoju zostały zdefiniowane w ustawie o rachunkowości. Aby odroczenie terminów raportowania ESG stało się faktem, konieczne jest wdrożenie tych zmian do ustawy o rachunkowości.

Podsumowując, Dyrektywa (UE) 2025/794 wprowadza znaczące zmiany w harmonogramie wdrażania raportowania ESG i należytej staranności, dając niektórym przedsiębiorstwom więcej czasu w dostosowanie się do nowych wymogów. Jest to reakcja na obawy dotyczące obciążenia regulacyjnego, szczególnie dla MŚP, i ma na celu zapewnienie bardziej uporządkowanego i efektywnego wdrożenia tych ważnych regulacji.

Obowiązki w zakresie zrównoważonego rozwoju staną się mniej uciążliwe. Będą dotyczyć tylko największych firm