25 listopada 2025 r. w siedzibie Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie odbyło się robocze, eksperckie spotkanie poświęcone wykonaniu wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Wałęsa przeciwko Polsce. Wydarzenie zostało zorganizowane wspólnie przez Fundację Wolne Sądy i Okręgową Radę Adwokacką w Warszawie.
Spotkanie miało charakter merytoryczny i koncentrowało się zarówno na analizie aktualnego stanu realizacji wyroku, jak i na diagnozie wyzwań związanych z jego pilotażowym charakterem. Dyskusja dotyczyła przede wszystkim sposobów praktycznego wdrażania standardów strasburskich i unijnych w polskim wymiarze sprawiedliwości – tak, aby realnie wzmacniały one ochronę praw jednostki oraz jakość postępowań sądowych.
W wydarzeniu wzięli udział sędziowie, adwokaci, adwokatki, przedstawicielki i przedstawiciele organizacji społecznych oraz instytucji publicznych, przedstawiciele środowiska akademickiego w tym m.in.:
- adw. dr Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska – Dziekan ORA w Warszawie
- adw. Sylwia Gregorczyk-Abram – Fundacja Wolne Sądy
- adw. dr Katarzyna Wiśniewska – Fundacja Wolne Sądy
- sędzia Dariusz Mazur – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości
- Marta Kaczmarska, przedstawicielka Ministerstwa Spraw Zagranicznych
- prof. dr hab. Marek Safjan – sędzia TK w stanie spoczynku, były sędzia TSUE
- prof. dr hab. Robert Grzeszczak – WPIA Uniwersytetu Warszawskiego
- dr Janusz Roszkiewicz – Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich
- dr Hanna Machińska
- sędzia Sądu Najwyższego dr Michał Laskowski
- sędzia Sądu Najwyższego Dariusz Zawistowski
- adw. Monika Gąsiorowska – Sekcja Praw Człowieka przy ORA, Komisja Praw Człowieka przy NRA
- adw. Małgorzata Mączka-Pacholak – Wiceprzewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy NRA
- sędzia Piotr Gąciarek – Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia
- sędzia dr Urszula Żółtak – Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia
- sędzia Irena Kamińska – Stowarzyszenie Sędziów Themis
- prokurator Milena Tabor – Lex Super Omnia
- adw. Marcin Wolny – Helsińska Fundacja Praw Człowieka
- adw. dr Adam Płoszka – Amnesty International
- Patryk Wachowiec, Eryk Ziędalski – Forum Obywatelskiego Rozwoju FOR
- adw. Piotr Czapla – Fundacja Wolne Sądy
- apl. adw. Robert Lisiewicz – Fundacja Wolne Sądy
- adw. Maria Sankowska-Borman, Rzeczniczka Prasowa ORA
W trakcie dyskusji wskazywano, iż przez cały czas brakuje całościowych, systemowych rozwiązań w zakresie gwarancji prawa do sądu ustanowionego zgodnie z prawem, a pilotażowy charakter wyroku Wałęsa przeciwko Polsce wymaga niezwłocznych i kompleksowych działań ustawodawczych. Zwracano również uwagę na konieczność sięgania po wszelkie dostępne środki, aby zapewnić reformę sądownictwa realnie gwarantującą ochronę praw jednostki, a także na narzędzia, z których już dziś mogą korzystać sędziowie, odwołując się do orzecznictwa sądów europejskich. Podkreślano ponadto, iż niewykonywanie wyroków ETPCz ma poważne konsekwencje dla obywateli – prowadzi do przedłużania i zawieszania postępowań oraz pogłębia stan niepewności prawnej, a wdrożenie wyroku stanowiłoby wyraźny sygnał do odbudowy zaufania obywateli do państwa i jego instytucji.
Po zakończeniu części eksperckiej odbył się briefing prasowy, podczas którego przedstawicielki i przedstawiciele organizatorów oraz zaproszonych instytucji przedstawili mediom główne ustalenia spotkania oraz omówili perspektywy prac legislacyjnych dotyczących wykonania wyroku.
