Spotkanie branżowe w sprawie Czystego Powietrza – czy będzie okres przejściowy dla pomp ciepła, które nie znalazły się liście ZUM?

Zdjęcie: Spotkanie branżowe w sprawie Czystego Powietrza – czy będzie okres przejściowy dla pomp ciepła

Dzisiaj (31.01.2025) w siedzibie NFOŚiGW odbyło się spotkanie z wykonawcami inwestycji w ramach programu Czyste Powietrze. Padły pytania o termin rozpatrzenia wniosków oraz przyszłość kotłów gazowych i pomp ciepła niebędących na liście ZUM. Jakie nowe informacje przekazało ministerstwo?

Spotkanie z przedstawicielami branży

31 stycznia odbyło się spotkanie branżowe w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z firmami wykonawczymi, realizującymi inwestycje w ramach programu Czyste Powietrze.

– Spotkanie jest odpowiedzią na liczne prośby ze strony firm wykonawców. Dialog z interesariuszami programu jest bardzo ważny. Wiemy, iż wiele z obecnych firm czeka na rozliczenie wniosków przez wojewódzkie fundusze. Chcemy też przypomnieć, iż cały czas trwa remont programu, który zostanie ponownie uruchomiony 30 marca – powiedziała Prezes Zarządu NFOŚiGW, Dorota Zawadzka-Stępniak, otwierając spotkanie.

Podczas spotkania padły pytania ze strony przedstawicieli branży wykonawczej o terminy rozliczenia zaległych wniosków.

– Przypominamy, iż na wolniejszy od przewidywanego proces obsługi wniosków i rozliczania umów przez fundusze wojewódzkie miał wpływ brak finansowania z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) w II połowie 2023 r. przed uruchomieniem finansowania z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). Obecna przerwa w przyjmowaniu nowych wniosków do 31 marca 2025 r. ma przyczynić się m.in. do sprawnego przeprowadzenia zaległych rozliczeń – wyjaśnia Fundusz.

Robert Gajda, Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW, obiecał, iż wszystkie zawarte umowy mają pokrycie w budżecie, a opóźnienia w wypłacie środków uzasadniał przeciążaniem WFOŚiGW, które aktualnie rozliczają zaległe wnioski. Mniej pochlebnie na temat spotkania wypowiedział się jeden z przedstawicieli branży, który zwrócił uwagę na brak konkretnych odpowiedzi ze strony NFOŚiGW.

– Niestety zabrakło odpowiedzi na najbardziej najważniejsze pytania odnośnie tego, kiedy mamy się spodziewać środków, a oprócz tego ciągle mieszane były tematy nowych i starych zasad programu. Dodatkowo Pan Robert Gajda, który zabierał najwięcej głosu po stronie funduszu, wykazał się niewiedzą na temat zasad programu i tego co się dzieje w poszczególnych WFOŚiGW. Przykładowo, wskazał, iż zakup i montaż parapetów nie jest kosztem kwalifikowanym, czemu przeczy przygotowany do wniosku o prefinansowanie załącznik. Fundusz nigdy nie wskazywał jakie to mogą być parapety – relacjonuje Michał Dymarski z firmy Gentle Investments. – Absurdem jest również powoływanie się na ceny w secocenbudzie, które po pierwsze nie mają żadnego odniesienia do naszej rzeczywistości, a po drugie czas na kwestionowanie kosztów był w momencie zawierania umowy, a nie po jej realizacji. Na spotkaniu nie została udzielona żadna konkretna odpowiedź na to w jaki sposób będą rozpatrywane wnioski o płatność, gdy realizacja została już wykonana i jej koszt jest wyższy niż oczekiwany teraz w funduszu. Nie wyobrażam sobie po roku nagle iść do 60-letniej samotnej beneficjentki powiedzieć, iż jednak 10 tysięcy trzeba dopłacić, bo fundusz po tym czasie się nie zgodził, a drzwi trzeba wymieniać na tańsze.

Koniec dotacji na kotły gazowe w Czystym Powietrzu. A co z instalacjami hybrydowymi?

Pompy ciepła i listy ZUM

Wraz ze zmianami w programie Czyste Powietrze zapowiedziano również nowe wymagania dotyczące listy Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM). Dotacją będa objęte jedynie urządzenia, które posiadają certyfikaty na terenie UE lub EFTA.

Sytuacja zaczyna się jednak komplikować w przypadku, gdy zamówienie na pompę ciepła i montaż urządzenia odbyły się w okresie od listopada do grudnia, ale z różnych przyczyn faktura została wystawiona w styczniu. Według oficjalnych informacji, dotacja może być wypłacona, kiedy pompa ciepła lub kocioł jest zakupiony i zamontowany do dnia, w którym znajdował się on na liście ZUM. Dotyczy to zarówno pomp ciepła jak i kotłów które były na liście ZUM do 31.12.2024r., a w tej chwili się na niej nie znajdują. o ile te pompy czy kotły pojawią się z powrotem na liście w momencie oceny wniosku to dotacja będzie wypłacona.

Podczas konferencji padła jednak nieoficjalna informacja, iż rozważane jest wprowadzenie okresu przejściowego, we wspomnianej wyżej sytuacji.

– Myślimy nad okresem przejściowym, czyli rozpatrywaniem tych wszystkich wniosków, o ile będzie wykazane, iż inwestycja była na końcowym etapie. Chcemy coś z tym zrobić, ale patrzymy jak to załatwić od strony prawnej. Wiadomo, iż oficjalnie, skoro nie ma ich na liście, nie powinno ich być – powiedział Robert Gajda.

Padły pytania również o pompy ciepła powietrze-powietrze i powietrze-grunt. Według Roberta Gajdy są prowadzone negocjacje pomiędzy stowarzyszeniami, żeby dopuścić te technologie w programie.

– Mamy nadzieję, iż to się uda – zadeklarował Sekretarz Stanu.

Koniec dotacji na kotły gazowe w Czystym Powietrzu. Co dalej z wnioskami?

Co z kotłami gazowymi?

Podczas konferencji Robert Gajda wspomniał również o finansowaniu z programu kotłów gazowych. Jak wspomnieliśmy w jednym z naszych ostatnich artykułów – zgodnie z najnowszą dyrektywą EPBD finansowane mogą być jedynie instalacje hybrydowe, czyli łączące kotły gazowe z innymi instalacjami bezemisyjnymi, takimi jak pompa ciepła lub fotowoltaika. Mimo, iż oficjalnie w nowej edycji nie ma mowy o datowaniu takiego połączenia, Robert Gajda przyznał, iż po konsultacjach branżowych nie wyklucza włączenia do programu tych urządzeń.

Źródło: NFOŚiGW

Fot. Canva