Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, która – na mocy specjalnej ustawy – zrzesza 41 miast i gmin centralnej części woj. śląskiego, organizuje w ich imieniu komunikację miejską poprzez ZTM, który jest jej jednostką budżetową. Koordynowana przez ZTM komunikacja nosi nazwę Transport GZM.
Biletomaty w całej aglomeracji
Przetarg na nowe biletomaty, pod nazwą “Elektroniczne systemy sprzedaży biletów na obszarze GZM”, ZTM prowadził w 2023 r. Dotąd działało tam blisko 140 automatów sprzedających bilety na komunikację miejską ZTM; część to urządzenia solarne z wcześniejszych zamówień.
O zakończeniu procesu uruchamiania nowych solarnych biletomatów, z których część zastąpiła wcześniejsze, poinformował we wtorek rzecznik ZTM Michał Wawrzaszek. Odtąd system automatów biletowych ZTM składa się 240 urządzeń: solarnych i tradycyjnych.
Najwięcej nowych urządzeń, 17, trafiło do Katowic. Po sześć biletomatów zostało zainstalowanych w Bytomiu, Chorzowie, Dąbrowie Górniczej, Gliwicach, Mysłowicach, Rudzie Śląskiej, Tychach i Zabrzu, a po pięć – w Będzinie, Piekarach Śląskich i Sosnowcu.
Bilety elektroniczne i papierowe
W nowych automatach będzie można kupić wszystkie bilety systemu Transport GZM: elektroniczne i papierowe. Dostępne są różne formy płatności – karta, bilon, BLIK i środki zgromadzone w systemie Transport GZM – oraz opcja zwrotu biletów.
Dostępność wszystkich biletów z taryfy Transport GZM oraz rozwiązania uwzględniające osoby ze szczególnymi potrzebami to – według ZTM – największe atuty urządzeń. Ekrany, otwory wrzutowe, czytniki kart płatniczych znajdują się na odpowiedniej wysokości. Osoby z zaburzeniami widzenia mogą włączyć tryb kontrastowy.
132 urządzenia są zasilane tylko energią słoneczną. ZTM przyznaje, iż choć oszacowanie oszczędności jest trudne, ponieważ zależy od wielu czynników, to roczny koszt zasilania 132 urządzeń z sieci elektroenergetycznej mógłby wynieść ok. 250 tys. zł.
Mobilne urządzenia
Jedną z zalet biletomatów solarnych może też być ich mobilność. ZTM wyjaśnia, iż ponieważ nie są one połączone sieciami stacjonarnymi, zgodnie z potrzebami pasażerów, w uzasadnionych sytuacjach możliwe będzie przenoszenie urządzeń w inne miejsce.
Lista wszystkich urządzeń, z ich dokładnymi lokalizacjami, została opublikowana na stronach ZTM oraz Transport ZTM. Całkowity koszt zakupu i utrzymania nowych urządzeń przez 10 lat ma wynosić ok. 13 mln zł. Dostawcą jest Mera-Serwis SGL.
W czerwcu 2022 r. władze GZM informowały o otrzymaniu do projektu zakupu 132 solarnych automatów biletowych ponad 4,7 mln zł rządowego dofinansowania z Programu Inwestycji Strategicznych.
Pierwsze biletomaty solarne GZM testowo uruchomiła jesienią 2020 r.: 10 sztuk w Tarnowskich Górach, Mikołowie, Bieruniu, a także w gminach: Gierałtowice, Lędziny, Łaziska Górne, Psary, Sośnicowice, Świerklaniec i Zbrosławice.