Już niedługo firmy z całej Polski będą miały możliwość przetestowania różnych modeli skróconego czasu pracy – z zachowaniem dotychczasowych wynagrodzeń i bez redukcji zatrudnienia. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) ogłosiło 28 kwietnia 2025 roku rozpoczęcie przygotowań do uruchomienia pilotażu, który ma dostosować polski rynek pracy do wyzwań XXI wieku.
Nowoczesna organizacja pracy
Jak podkreśliła ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Polska należy do najbardziej zapracowanych narodów Europy, jednak długie godziny pracy nie zawsze przekładają się na wyższą produktywność. Skrócenie czasu pracy ma poprawić dobrostan pracowników, ograniczyć ryzyko wypalenia zawodowego oraz zapewnić lepszą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Inspiracją dla programu są doświadczenia takich państw jak Francja, Dania, Belgia czy Hiszpania, gdzie podobne rozwiązania już funkcjonują.
Jak będzie wyglądał pilotaż?
W pilotażu będą mogli wziąć udział przedsiębiorcy, jednostki samorządowe, fundacje, stowarzyszenia oraz związki zawodowe. Uczestnicy sami wybiorą najodpowiedniejszy model skrócenia czasu pracy dla swojej organizacji — może to być np. 6-godzinny dzień pracy lub dodatkowy dzień wolny w tygodniu.
Najważniejsza zasada: mniej godzin pracy, ale takie samo wynagrodzenie. Pierwsze trzy miesiące pilotażu zostaną przeznaczone na przygotowania, a kolejne na praktyczne testowanie rozwiązań. Na realizację programu w pierwszym roku MRPiPS przeznaczy 10 milionów złotych z Funduszu Pracy. Zasady uczestnictwa mają zostać ogłoszone do 30 czerwca 2025 roku, a nabór ruszy w kolejnych miesiącach.
Dotychczasowe doświadczenia – przykłady sukcesów
Podczas konferencji prasowej Dyrektor Departamentu Analiz Ekonomicznych MRPiPS, Jędrzej Jankowski-Guzy, podkreślił, iż analizy jasno wskazują na potrzebę skrócenia czasu pracy. Celem programu ma być skrócenie czasu pracy o 20% rocznie.
Sukcesy w tej dziedzinie można już zaobserwować w Polsce. We Włocławku skrócenie czasu pracy rozpoczęto od urzędu miasta, a w tej chwili rozwiązanie obejmuje też spółki komunalne – korzysta z niego kilka tysięcy mieszkańców. Z kolei w firmie Herbapol Poznań S.A., zmiany wprowadzone w 2023 roku przyniosły spektakularne efekty: zmniejszenie rotacji pracowników, spadek absencji oraz najlepsze wyniki finansowe od kilkunastu lat.
Jak podkreślił Tomasz Kaczmarek, prezes Herbapolu, przy wdrażaniu reformy kierowano się zasadą: pracownik może tylko zyskać, a firma nie może stracić.
Powstaje specjalny zespół
Ministerstwo zapowiedziało także powołanie zespołu ds. skróconego czasu pracy, który będzie monitorował przebieg pilotażu, wspierał wdrożenia oraz przygotowywał rekomendacje legislacyjne na przyszłość.