Sejm. Komisje za nowelizacją podwyższającą limity wydatków na budownictwo społeczne. Chodzi o 10 mld zł

Chodzi o przygotowaną przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii nowelizację ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa oraz niektórych innych ustaw. Zmiany przewidują m.in. podwyższenie maksymalnych limitów wydatków budżetu państwa, do wysokości których może zostać zasilony Fundusz Dopłat z przeznaczeniem na program budownictwa socjalnego i komunalnego (BSK), a także program społecznego budownictwa czynszowego (SBC).

Szczegóły nowelizacji: BSK i SBC

Zmiany przewidują przedłużenie aktualnego programu SBC o 1 rok – ostateczny termin na składanie wniosków ma zostać przesunięty z 2024 r. na 2025 r. z jednoczesnym zwiększeniem budżetu programu SBC z 4,5 mld zł na 7 mld zł. W ocenie autorów projektu, jest to kwota odpowiadająca zgłaszanemu przez inwestorów z programu SBC zapotrzebowaniu na środki zwrotne i która pozwoli na równomierny rozwój mieszkalnictwa na wynajem.

Zwiększenie limitów wydatków budżetowych

Ponadto przewidziany w projekcie maksymalny limit wydatków budżetu państwa przeznaczonych na zasilenie Funduszu Dopłat ma wynieść w 2026 r. blisko 6 mld zł; w 2027 r. – 6,86 mld zł; w 2028 r. – 8 mld zł; w 2029 r. – 9 mld zł; w 2030 r. – 10 mld zł.

Jak wskazano w OSR, zwiększenie limitów wydatków budżetowych na realizację programu BSK umożliwi zwiększenie skali inwestycji w remonty gminnych pustostanów, których wg Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 r. jest ponad 113 tys. MRiT zakłada, iż do 2030 r. do użytkowania będzie mogło zostać przywróconych 75 tys. lokali.

Proponowanemu zwiększeniu budżetu programu SBC ze strony BGK ma towarzyszyć wzrost wydatków budżetowych na dopłatę do preferencyjnego oprocentowania, o której mowa w ustawie z 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa oraz w ustawie z 2023 r. o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe. Według MRiT wiąże się to z koniecznością zmiany maksymalnych limitów wydatków budżetu państwa określonych w przepisach regulujących program SBC.

Nowe zasady obrotu lokalami

Projekt przewiduje również przywrócenie przepisów o całkowitym zakazie wyodrębniania na własność lokali wybudowanych w ramach programu SBC oraz wydłużenie z 15 do 25 lat okresu, po jakim mogą zostać wyodrębnione na własność lokale mieszkalne utworzone z wykorzystaniem finansowego wsparcia udzielonego w ramach programu BSK. Po upływie tego okresu ewentualna sprzedaż będzie mogła nastąpić wyłącznie po cenie rynkowej (bez bonifikaty), a uzyskanie środki mają być przeznaczane na tworzenie nowego lub modernizację istniejącego mieszkaniowego zasobu gminy.

Zmiany w procedurze kolejkowania wniosków

Procedowana nowelizacja przewiduje również zmodyfikowaną procedurę kolejkowania wniosków o wsparcie z Funduszu Dopłat. Priorytetowo mają zostać potraktowane wnioski o finansowanie zwrotne inwestycji realizowanych w programie społecznego budownictwa czynszowego (SBC), a także wnioski o wsparcie finansowe inwestycji współfinansowanych ze środków KPO, co ma zapewnić ich wykonanie w przewidzianym terminie, a tym samym zrealizowanie tzw. kamienia milowego wskazanego w KPO.

Inne zmiany

Ze środków Funduszu Dopłat, w ramach programu BSK wsparcie ma być również udzielane na inwestycje związane z budową i remontami domów studenckich.

Projektowana nowela proponuje również zmiany w tzw. specustawie mieszkaniowej polegające na rezygnacji z określania na poziomie krajowym minimalnego współczynnika liczby miejsc postojowych przewidzianych do realizacji w ramach inwestycji mieszkaniowej i powrót do zasad obowiązujących przed 2023 r.

Podczas prac połączonych komisji kwestia ta zdominowała dyskusję. Obecny na ich posiedzeniu wiceminister rozwoju i technologii Tomasz Lewandowski podkreślił, iż zmiany te wprowadzono na wniosek środowisk samorządowych i nie stanowią one realizacji postulatów branży deweloperskiej.

Co dalej z projektem?

Komisje zarekomendowały przyjęcie projektu wraz z szeregiem poprawek o charakterze redakcyjnym i uściślającym. Jednocześnie posłowie PiS i Polski 2050 zapowiedzieli wystąpienie z wnioskami mniejszości o przyjęcie ich poprawek, które zostały odrzucone przez komisje.

Teraz projektem zajmie się Sejm na posiedzeniu plenarnym podczas drugiego czytania.