Współpraca na rzecz energetyki jądrowej w Estonii
1 kwietnia 2025 roku w Seulu Fermi Energia oraz Samsung C&T Corporation Engineering and Construction Group zawarły umowę o współpracy (tzw. teaming agreement). Celem porozumienia jest wspólna realizacja projektu budowy dwóch małych modułowych reaktorów (SMR) typu BWRX-300 na terenie Estonii. To kolejny etap rozwoju energetyki jądrowej w tym kraju, którego priorytetem jest wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej.
Umowa rozwija współpracę zapoczątkowaną memorandum podpisanym przez strony w listopadzie 2024 roku.
Zakres współpracy i planowane etapy
Współpraca obejmuje najważniejsze aspekty realizacji projektu, takie jak stworzenie partnerstwa inżynieryjno-dostawczo-budowlanego (EPC), ocenę możliwości budowy w wybranych lokalizacjach, prognozy kosztów oraz strategie finansowania. Umowa zakłada, iż Samsung C&T może zostać głównym wykonawcą EPC oraz kluczowym partnerem komercyjnym.
W ramach uzgodnień strony przystąpią do fazy wstępnego projektowania (Pre-FEED), w której zostaną określone założenia projektowe i wstępny budżet. Następnie planowane jest przejście do pełnej fazy projektowej (FEED), niezbędnej do uzyskania zezwoleń regulacyjnych i rozpoczęcia budowy.
Realizacja inwestycji do 2035 roku
Zgodnie z harmonogramem, szczegółowe działania biznesowe mają rozpocząć się w drugiej połowie 2025 roku. Fermi Energia planuje złożenie wniosku o pozwolenie na budowę w 2029 roku, a samą budowę zaplanowano na 2031 rok. Pierwszy z dwóch reaktorów SMR ma rozpocząć pracę w drugiej połowie 2035 roku.
W styczniu 2025 roku Fermi Energia złożyła do estońskiego Ministerstwa Gospodarki i Komunikacji wniosek o rozpoczęcie krajowego procesu planowania przestrzennego dla elektrowni jądrowej o mocy 600 MW. Do udziału w procesie przystąpiły oficjalnie rady gmin Viru-Nigula i Lüganuse, odpowiednio we wrześniu 2023 i marcu 2024 roku.
Ambicje regionalne i znaczenie partnerstwa
Współpraca nie ogranicza się wyłącznie do rynku estońskiego. Obie firmy dostrzegają potencjał wdrażania reaktorów SMR w całej Europie Północnej. Samsung C&T zamierza uczestniczyć w realizacji 10–15 projektów reaktorów BWRX-300 w regionie. Dzięki temu możliwe będzie osiągnięcie efektu skali i ograniczenie ryzyk projektowych.
„Podpisanie tej umowy stanowi krok milowy na drodze do efektywnej kosztowo i terminowej realizacji reaktorów SMR w Estonii” – podkreślił Kalev Kallemets, dyrektor generalny Fermi Energia. Jak zaznaczył, wdrożenie technologii jądrowej w tak małym kraju jak Estonia możliwe jest jedynie we współpracy z zaufanymi i demokratycznymi partnerami. Dodał również, iż doświadczenie Samsung C&T w realizacji projektów jądrowych i dużych elektrowni ma najważniejsze znaczenie dla powodzenia całego przedsięwzięcia.
Z kolei Kim Jeong-eun z Samsung C&T zaznaczył, iż projekt estońskiego reaktora jest szansą na wzmocnienie pozycji firmy jako globalnego gracza w sektorze SMR.
Technologia BWRX-300 wybrana dla Estonii
W lutym 2023 roku Fermi Energia wybrała projekt reaktora BWRX-300 opracowany przez GE Hitachi Nuclear Energy jako preferowaną technologię. To wodny reaktor o mocy 300 MWe, bazujący na naturalnej cyrkulacji i pasywnych systemach bezpieczeństwa, który opiera się na licencjonowanym projekcie ESBWR.
Spółka została założona przez estońskich specjalistów z branży energetycznej i jądrowej w celu przygotowania wdrożenia SMR w Estonii. Już w 2019 roku rozpoczęto studium wykonalności dotyczące wykorzystania tej technologii dla potrzeb krajowego systemu energetycznego i celów klimatycznych po 2030 roku.
W czerwcu 2024 roku estoński parlament (Riigikogu) przyjął uchwałę popierającą rozwój energetyki jądrowej. Decyzja oparta była na analizie Grupy Roboczej ds. Energii Jądrowej, która uznała takie działania za wykonalne.
Źródło: Fermi Energia (komunikat prasowy), oprac. własne.
