Samorządowcy uczyli się zarządzania gminą, powiatem i województwem

Zdjęcie: 05.12.2022. Kielce. Świętokrzyska Akademia Samorządowa / Fot. Wiktor Taszłow - Radio Kielce

Wykład „Relacje państwo – samorząd w świetle zasady pomocniczości”, zainaugurował kolejną edycję Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej. Prelekcję wygłosił dr Marcin Olszówka, dyrektor Departamentu Prawa Konstytucyjnego i Administracyjnego w Rządowym Centrum Legislacji.

Prawnik w swoim wystąpieniu podkreślił, iż zasada pomocniczości swoje źródła czerpie z katolickiej nauki społecznej, natomiast w polskim prawodawstwie mówi o niej wprost preambuła konstytucji.

– Generalnie istota zasady pomocniczości w relacji państwo – samorząd wyraża się tym, iż to państwo określa kompetencje i powinno przydzielać samorządom niższego szczebla te zadania publiczne, których realizacja nie będzie przekraczać ich możliwości. Samorządów nie należy wyręczać w tych zadaniach, które mogą wykonywać samodzielnie. Państwo może jednak przejąć zadania jednostek samorządów terytorialnych tylko w takich przypadkach, kiedy będzie mogło realizować je skuteczniej i efektywniej – wyjaśniał.

– Trzeba jednak pamiętać, iż samorząd nie jest bytem alternatywnym do państwa. Konstytucja podzieliła władzę publiczną na centralną i samorządową. Nie są to byty konkurencyjne względem siebie, stanowią jedną całość. Natomiast zasada pomocniczości jest jedną z głównych, które określają zasady współpracy pomiędzy państwem a samorządem – dodał.

Marcin Olszówka podkreślił również, iż zasada pomocniczości ma silne umocowania w Traktacie o Unii Europejskiej, w tej chwili jednak nie jest w pełni respektowana przez instytucje Wspólnoty, w tym między innymi Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu.

Twórcą i inicjatorem Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej jest poseł Krzysztof Lipiec, pełnomocnik kieleckiego okręgu Prawa i Sprawiedliwości. Parlamentarzysta podkreśla, iż jest to inicjatywa, która powstała w 2012 roku. Jak dodaje, w trakcie cyklu spotkań mieszkańcy, a przede wszystkim samorządowcy mogą poszerzyć wiedzę o roli, znaczeniu i funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego.

– Każdy z takiego spotkania wychodzi ubogacony w wiedzę, niezbędną do zarządzania gminą, powiatem i województwem. Myślę, iż jest to także doskonała formuła dla tych, którzy dopiero planują zaangażować się w działalność samorządową. Jestem przekonany, iż tak jak w przeszłości, te spotkania przyczynią się do tego, iż wielu obecnych, ale i przyszłych radnych, burmistrzów, czy wójtów zdecyduje się w ten sposób poszerzać swoją wiedzę – mówił.

Poseł Marek Kwitek podkreślił, iż przedstawione w trakcie spotkania zagadnienia dotyczące zasady pomocniczości były niezwykle interesujące. Parlamentarzysta zaznacza, iż w jego ocenie niektórzy przedstawiciele opozycji wykorzystują zasadę pomocniczości jako element walki politycznej.

– Tak jak zostało to powiedziane w trakcie spotkania, samorządy nie mogą być alternatywą dla władzy centralnej, a jej uzupełnieniem. Harmonia i równowaga pomiędzy samorządami a władzą centralną jest niezwykle istotna. Przekazanie zbyt dużej władzy samorządom może prowadzić do decentralizacji, przez co w państwie może pojawić się anarchia – dodał.

– Takie inicjatywy jak Świętokrzyska Akademia Samorządowa, pozwolą nam lepiej zrozumieć jak funkcjonuje władza na najniższym lokalnym poziomie – ocenił senator Krzysztof Słoń.

– Bardzo dobrze, iż kieleckie struktury Prawa i Sprawiedliwości wznawiają funkcjonowanie akademii. Wielu członków naszego ugrupowania, ale także mieszkańców może dzięki temu pozyskać informacje na temat funkcjonowania samorządu. Być może ta wiedza pomoże przyszłym samorządowcom w ich pracy – dodał.

W spotkaniu Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej aktywny udział wziął marszałek Andrzej Bętkowski. W jego ocenie, jest to skuteczna metoda przygotowywania kadry świadomych obywateli do ewentualnej działalności w samorządach gminnych i powiatowych. – W przeszłości już stosowaliśmy tę praktykę i przynosiła ona efekty. Tym bardziej po okresie ograniczeń pandemicznych jest to inicjatywa godna uznania – stwierdził.

W inauguracyjnym spotkaniu Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej wzięło udział kilkudziesięciu samorządowców.

Następne spotkanie Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej odbędzie się w styczniu. Z mieszkańcami i samorządowcami z regionu spotkają się wówczas minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek, a także prezes Rządowego Centrum Legislacji Krzysztof Szczucki.