Opłata cukrowa – ceny napojów pójdą w górę
Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie prasowym, iż pracuje nad nowelizacją ustawy o zdrowiu publicznym. Jednym z kluczowych elementów zmian ma być podwyższenie stawek tzw. opłaty cukrowej, która obowiązuje od 2021 roku.
Resort wskazuje, iż obecny poziom opłat nie odpowiada realiom rynkowym i nie spełnia swojej podstawowej funkcji – ograniczania konsumpcji napojów słodzonych.
Powody wprowadzenia zmian
Według Ministerstwa, obowiązująca wysokość opłaty została przyjęta w 2020 r., a w ciągu ostatnich lat ceny napojów znacznie wzrosły. W rezultacie udział opłaty w końcowej cenie produktu stał się zbyt niski, by realnie wpływać na wybory konsumentów. Ponadto, coraz więcej producentów stosuje dodatek soku, aby uniknąć opłaty, co w praktyce ogranicza skuteczność instrumentu.
Nowe stawki opłaty cukrowej
Projekt nowelizacji zakłada istotne podwyżki opłat zarówno za zawartość cukru, jak i substancji dodatkowych, takich jak kofeina czy tauryna. Planowane zmiany obejmują:
-
opłata stała (za cukier lub słodziki do 5 g/100 ml) – wzrost z 0,50 zł do 0,70 zł za litr napoju,
-
opłata zmienna (za każdy gram powyżej 5 g/100 ml) – wzrost z 0,05 zł do 0,10 zł,
-
opłata za kofeinę lub taurynę – wzrost z 0,10 zł do 1,00 zł,
-
opłata maksymalna – wzrost z 1,20 zł do 1,80 zł za litr.
Uproszczenie systemu poboru opłat
Resort finansów podkreśla, iż celem nowelizacji jest także uproszczenie mechanizmu poboru opłaty cukrowej. Nowe przepisy mają przenieść obowiązek jej zapłaty na początek łańcucha dostaw, co zdaniem autorów projektu zwiększy przejrzystość i efektywność systemu. Wprowadzona zostanie również precyzyjniejsza metoda obliczania należnych kwot.
Cel zdrowotny i fiskalny
Ministerstwo Finansów wskazuje, iż zmiana ma służyć zarówno celom zdrowotnym, jak i fiskalnym. Wyższa opłata ma skuteczniej zniechęcać konsumentów do kupowania napojów słodzonych i energetycznych, a jednocześnie zwiększać wpływy do budżetu państwa, które przeznaczane są na finansowanie działań związanych z profilaktyką i ochroną zdrowia publicznego.