6 dni temu
Zastępca specjalnego przedstawiciela prezydenta USA Kita Kellogga, John Cole, przyjechał do Mińska i spotkał się tam z Alaksandrem Łukaszenką. Jednocześnie dowiedziano się, iż na Białorusi zwolniono 52 więźniów politycznych. Poinformowano, iż przybyli oni na Litwę.
Wśród zwolnionych są białoruscy działacze opozycyjni i aktywiści społeczni, a także obcokrajowcy. Białoruska służba Radia Swoboda pisze o wyjściu z więzienia 69-letniego polityka Mikołaja Statkiewicza. Jak podaje, powołując się na centrum praw człowieka “Viasna”, odmówił on opuszczenia terytorium Białorusi i w tej chwili przebywa na granicy białorusko-litewskiej.
Otrzymaliśmy również potwierdzenie informacji od obrońców praw człowieka o uwolnieniu byłego szefa niezależnego związku zawodowego pracowników przemysłu radioelektronicznego Henadzia Fedynicza, aktywisty i polityka Zmiciera Daszkiewicza, przewodniczącego Białoruskiego Kongresu Demokratycznych Związków Zawodowych Alaksandra Jaraszkuka i kilku innych więźniów politycznych.
O spotkaniu z Johnem Cole’em w czwartek poinformowała służba prasowa Łukaszenki, nazywając je “nową rundą dialogu białorusko-amerykańskiego”. Opublikowała również nagranie wideo z początku spotkania i poinformowała, iż rozmowa trwała około pięciu godzin.
Przedstawiciel Stanów Zjednoczonych oświadczył, iż Waszyngton, zgodnie z poleceniem Trumpa, zniósł sankcje nałożone na białoruską linię lotniczą “Białavia”. Według niego decyzja ta już weszła w życie, chociaż nie została oficjalnie ogłoszona. Sankcje wobec “Białavii” zostały nałożone w 2023 roku.
Wkrótce po ogłoszeniu spotkania, prezydent Litwy Gitanas Nausėda oznajmił, iż do kraju przybyły 52 osoby – więźniowie polityczni zwolnieni z więzień na Białorusi. Wśród nich jest 6 obywateli Litwy. Nausėda podziękował Trumpowi za wysiłki na rzecz ich uwolnienia.
Biuro prasowe Łukaszenki poinformowało, iż ułaskawił on 14 obcokrajowców, w tym obywateli Litwy, Łotwy, Polski, Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii. Oficjalnie nazwiska zwolnionych osób nie zostały jeszcze podane.
Jak wynika z nagrania wideo, na początku spotkania Łukaszenka zaproponował Cole’owi “poruszenie kwestii sytuacji na świecie w kontekście interesów Stanów Zjednoczonych i Białorusi”. “Nie uciekniemy od kwestii wojny i pokoju” — podkreślił polityk.
Przedstawiciel Trumpa przekazał Łukaszence list od prezydenta Stanów Zjednoczonych . W liście Trump składa białoruskiemu przywódcy życzenia urodzinowe, a także gratuluje zwycięstwa białoruskiej tenisistki Aryny Sabalenka w niedawnym turnieju US Open. Przedstawiciel prezydenta USA nie wykluczył wznowienia działalności amerykańskiej ambasady na Białorusi.
Cole odwiedza Mińsk po raz drugi w tym roku. Po jego pierwszym spotkaniu z Łukaszenką zwolniono kilku więźniów politycznych. W czerwcu Mińsk odwiedził Kit Kellogg, po czym władze Białorusi zwolniły 14 osób, w tym jednego z liderów opozycji Siarheja Cichanouskiego.
Wkrótce potem, w połowie sierpnia, odbyła się rozmowa telefoniczna Trumpa z Łukaszenką, którego poprzednia administracja USA nie uznawała za prawowitego prezydenta. W serwisie społecznościowym Truth Social Trump napisał wówczas, iż odbył “wspaniałą rozmowę” z Alaksandrem Łukaszenką. Według Trumpa, podczas rozmowy omówił on uwolnienie 1300 białoruskich więźniów politycznych.
Podczas spotkania z Cole’em Łukaszenka odniósł się do tych słów. “Słuchając ostatnio Trumpa, zrozumiałem, iż najprawdopodobniej z pańskiej inicjatywy bardzo niepokoją go kwestie, jak to ujął, zakładników lub jak to tam… Więźniów politycznych i jeszcze czegoś… “ — cytuje słowa autorytarnego przywódcy agencja BelTA. Łukaszenka zgodził się omówić ten temat, podkreślając, iż nie uważa osób skazanych na podstawie artykułów politycznych za więźniów politycznych. Według Łukaszenki jest on gotowy omówić „dużą umowę”, w ramach której więźniowie polityczni, według jego słów, mogliby zostać wydaleni z kraju. Po uwolnieniu 52 osób na Białorusi za kratami, według danych obrońców praw człowieka, pozostaje jeszcze ponad 1200 więźniów skazanych na podstawie artykułów politycznych.
Spotkanie wysłannika Trumpa z Łukaszenką odbyło się w kontekście przygotowań do rosyjsko-białoruskich ćwiczeń “Zachód-2025”, przed którymi kraje sąsiadujące z Białorusią podejmują wzmożone środki bezpieczeństwa. Polska od 12 września tymczasowo zamknie granicę z Białorusią, a Polska i Łotwa po nalocie rosyjskich dronów zamknęły także część przestrzeni powietrznej przylegającej do granicy białoruskiej.
Źródła: svoboda.org
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
